Памятаю, у мяне былі цяжкасьці з намінацыяй гэтага аб'екта па-беларуску :) Надысь знайшоў трапны сынонім з вушацкага слоўніка Р. Барадуліна.

Крок - шырынка. Зашпілі крок, а то пітуха свайго згубіш, выліціць.

P.S. Варта памятаць, што шырынкаю беларусы называюць палатняную дзявочую хусту хатняга вырабу ў выглядзе тонкага ручніка, роўнага ўшырыню і ( Read more... )

Дзеля зручнасьці вырашыў зьмясьціць у адным допісе сьпіс апублікаваных на by_mova нумароў рубрыкі "Культура мовы" зь "Беларускай газэты" за 1943 год:

1. Невялічкі фразэалёгічны слоўнічак: А-К // №2 (120) за 7 студзеня 1943
2. Невялічкі фразэалёгічны слоўнічак: К-О // №3 (121) ад 12 студзеня 1943
3. Невялічкі фразэалёгічны слоўнічак: П-Я // №4 (122) ад 16 ( Read more... )

Цікава, што слова "шарэць" можа ўжывацца як у значэньні "разьвідняцца, днець", так і ў значэньні "зьмяркацца" [1]. Ці гэта моваведы называюць энантыясэміяй?

Прыклады:

1. Раніцай, як толькі пачало шарэць, побач заварочаўся салдат, і бамж зразумеў, што той прачынаецца. (В. Быкаў. Ваўчыная яма). Пачыналася раніца. Вецер пачаў сціхаць... Праз два ( Read more... )

Існуе такі францускі выраз "entre chien et loup" (даслоўна: "паміж сабакам і ваўком"), які абазначае час дня, калі толькі-толькі занімаецца на прыцемкі і пастуху ўжо цяжка адрозьніць ваўка ад сабакі.

Гэты галіцызм вядомы таксама тым, што яго ў сваёй паэме "Яўгені Анегін" выкарыстоўвае А. Пушкін:

Вечерняя находит мгла ( Read more... )

Originally posted by vital_stan at Сакрэты фокусаў. Як з англійскага "h" атрымліваецца беларускае "г" (коратка)

Пэўныя людзі цікавяцца, чаму ў тэкстах Белсата або ў тэкстах на "новакласічным" правапісе, а таксама ў самім зборніку БКП-2005 англійскае "h" перадаецца як "г". Маўляў, там не чуваць "г". Часта даводзілася чытаць характарыстыкі, што спрэчка пра ( Read more... )

Прыклад тэксту, напісанага паводле праекту беларускай азбукі Каруся Каганца"Йон вывучаѵ кирилицу, лат̀иницу, арабицу и иншия азбуки, намогаючися вылучить найбольш придатныя для передачи бѣлоруских гукаѵ знаки. Таксамо йон спробоваѵ скласт̀и ѵласнобѣлоруски алфавит. Чорновик гетого проєкту заховаѵся до наших д̀ён ( Read more... )

• Цалкушка, ж. Звараная бульба. Вынь цалкушку сь печы ды на стол стаў, натта ж есьці захацелася (Мат. мін.-мал.) - Уздз. Семантычна блізкія словы: цалкі, мн. ‘1. Яечня, у якой жаўткі не змешваюцца з бялкамі; 2. Цэлая бульба, вараная ў лупінах; 3. Зярняты канапель, якія застаюцца цэлымі, нястоўчанымі’ (ТСБМ)

Другі варыянт - гэта і ёсьць бульба ў

Было б добра загрузіць на slounik.org Крывіцкі слоўнік Яна Чачота. Можа хто ведае, як можна зьвязацца з адміністратарамі гэтага рэсурса. Гатовы запрэгчыся на перадрукоўку тэксту.

З Баркулабаўскага летапісу:

А тот гнев Божий был и непогода, почавши от Менска до ( Read more... )

Выпісаў сабе на зацему і, можа, іншым на карысьць колькі цікавых словаў\выразаў зь беларускага перакладу Моста на Дрыне І. Андрыча

1. дзень выдарыўся. 2. апоўзлая чарапіца. 3. халоднае, ссутуленае, закляклае цела 4. ні стуль, ні ссюль. 5. у песні чалавек звяртаецца толькі да таго, што яму прыяе. 6. цяжэразны каменны блок. 7. непамыслоты. 8. ( Read more... )