Зацікавілі апавяданні пра вадзянога быка (аналаг вадзяніка) з Ушацкага р-на (Полацкі этнаграфічны зборнік. Выпуск 2. Частка 1. С. 87). Вадзяны бык жыве ў возеры, з'яўляецца яго гаспадаром, ранкам і ўвечары можна яго пачуць. Здаецца, што больш у Беларусі гэты вобраз не зафіксаваны, прынамсі не трапляўся мне ў літаратуры ( Read more... )

У вядомых запісах араба Ібн-Фадлана аб пахаванні заможнага руса згадваецца абрад, калі дзяўчына (якую абіралі, каб яна пайшла дабраахвотна на той свет) тройчы падымалася над адмысловай слупавай канструкцыяй (два слупы з папярэчынай) і казала, што бачыць памерлых ( Read more... )

Абрад "Свяча", які вядомы ў розных рэгіёнах Беларусі, з'яўляецца нашай адметнай этнічнай прыкметай. Даследчык Г. Лапацін адзначаў, што абрад вядомы толькі беларусам, а ў суседніх краінах вядомы на памежжы з Беларуссю, ці ў асяроддзі беларусаў ( Read more... )

Калядоўшчыкі. Снежань 1915 г. В. Малыя Жухавічы Мінскай губерні

( Read more... )

Камаедзіца - свята, якое мае адзінкавыя згадкі, таму кожны новы запіс з'яўляецца надзвычай каштоўным. Пабачыў артыкул  К. Пунінскай "РЭЛIКТАВЫЯ З’ЯВЫ Ў БЕЛАРУСКАЙ ДУХОЎНАЙ КУЛЬТУРЫ (КАМАЕДЗIЦА)" (Фалькларыстычныя даследаванні. Кантэкст. Тыпалогія. Сувязі: зб. арт. Вып. 4 / пад нав. рэд. Р. М. Кавалёвай, В. В. Прыемка. - Мiнск : Бестпрынт, 2007.), у ( Read more... )

Трапіўся цікавы запіс пра калядную зорку: "Звязда - сімвал хрысціянства. Там, у вёсцы Мерабеля*, як расказвала мне мая бабуля, хадзілі са звяздой васьміканечнай. Як кола рэлігіёзных і народных свят: Каляды, Купалле, Грамніцы, Сёмуха, Пасха, Макавей, Багач, Зімовыя Дзяды" (Прус Наталья Васільеўна, 1959 г.р., "Этнокультурные процессы Восточного ( Read more... )

Мы прызвычаіліся да таго, што ў кнігах пішуць пра тое, што беларусам уласцівы культ вады, у прыватнасці крыніц. Але, як і любая з'ява, культавыя крыніцы не абстракцыі, і маюць канкрэтныя межы і кропкі распаўсюджвання. Таму не для ўсіх беларусаў ў аднолькавай ступені характэрны культ крыніц, а некаторыя рэгіёны могуць нават і не ведаць пра такую з' ( Read more... )

Часам бывае так, што палявы запіс далёка не заўсёды адлюстроўвае аўтэнтычную традыцыю. Я неаднаразова сутыкаўся з сітуацыяй, калі вяскоўцы распавядаюць нешта такой цікавае на мяжы сенсацыйнасці, што пачынаеш сумнявацца. І тады з дапамогай удакладняючых пытанняў высвятляецца, што чалавек гэта чуў па "целівізару" ці на "радзіва", чытаў у газеце ці ( Read more... )

Чарговая мапа з "Лексічнага атласа беларускіх народных гаворак" (Т.3). Гэтым разам яна прысвечана кадуку - слову, якім пазначалі міфалагічнага персанажа і нячысціка. Даследчыкі адзначаюць, што ў часы збору інфармацыі, пра кадука большасць людзей нічога не ведала. Слова было вядома толькі з праклёнаў і выразаў кшталту "Кадук яго ведае", "Каб цябе ( Read more... )

"Образ сельского интерьера соотносится с образом рая - воплощением человеческих надежд и упований, местом изобилия, освобождения от земных забот и тягот. Современный сельский интерьер как модель цветущего сада, небесного Эдема воплощает архетипические представления, сопутствующие человеческой экзистенции, материализует и визуализирует желание ( Read more... )