Сангрыя: гісторыя іспанскага напоя
Іспанцы завуць гэты кактэйль бомбай запаволенага дзеяння. Пакуль п'еш, ніякага ап'янення не адчуваеш. Галоўныя яго інгрэдыенты - віно, садавіна, сонца і лёд.
Лічыцца, што сангрыя (націск варта рабіць не на першым складзе, а на другім) з'явілася каля чатырохсот гадоў назад у паўднёвай Іспаніі. Зборшчыкі садавіны, каб хоць неяк выратавацца ад спякоты, насілі з сабой бурдзюк з чырвоным віном, разведзеным ключавой вадой. Такая сумесь палягчала працу пад сонцам, не прыводзячы да ап'янення. З часам у сангрыю сталі дадаваць розную садавіну, і праз некалькі гадоў эксперыментаў рэцэпт цуд-кактэйлю канчаткова сфармаваўся.
Адзінага меркавання пра тое, чаму сельскагаспадарчы напой стаў звацца менавіта сангрыяй (sangre па-іспанску значыць кроў), не існуе. Паводле адной з легенд, сваім імем абавязана пабоішчу, якое адбылося ў вінаробнай правінцыі Рыёха ў канцы XVII стагоддзя. Мясцовыя феадалы, узвар'яваныя тым, што сабраны сялянамі ўраджай не апраўдаў чаканняў, правялі карную аперацыю. У выніку загінулі сотні людзей, у тым ліку жанчыны і дзеці. Магчыма, раз'юшаныя вяльможы вынішчылі б усіх жыхароў правінцыі, аднак тыя паднеслі ім у дарунак напой, якога ўладальнікі замкаў ніколі раней не спрабавалі. Гэта быў пунш, прыгатаваны з чырвонага віна, садавіны і цукру. Узрушаныя яго густам, феадалы запатрабавалі расчыніць рэцэпт, а жыхары Рыёха ў памяць пра загінулых сталі з гэтага моманту зваць напой sangria, што можна перавесці як кровапралітная бітва.
Іншая легенда абвяшчае, што іспанскія земляробы насамрэч не маюць ніякага стаўлення да вынаходства сангрыі. Аўтарам гэтага напоя нібы з'яўляецца італьянскі салдат Хеліё Габал, захоплены ў палон іспанскімі канкістадорамі. Палоннага доўга катавалі, лічачы яго замежным шпіёнам. Аднак гэта інфармацыя не пацвердзілася, і Габала адпусцілі. Апынуўшыся на волі, салдат, які ў цывільным жыцці быў аграномам, заняўся вывучэннем мясцовых гатункаў апельсінаў.
Пасябраваўшы з мясцовымі фермерамі, Габал распавёў ім, што даўно марыць стварыць цытрусавае віно. У сябе на радзіме ён выдаткаваў на гэта некалькі гадоў, але без выніку. Ведаючы, што самыя лепшыя апельсіны растуць у Іспаніі, ён і прыехаў сюды, каб пакатаваць шчасце. Зацікаўленыя фермеры звялі Габала з лепшымі вінаробамі, якія з запалам прыняліся ўвасабляць у жыццё ідэю італьянца. Некалькі месяцаў біліся яны над нялёгкай задачай, аднак так і не змаглі зрабіць з апельсінаў віно.
У адзін з вечароў раззлаваны Габал, зразумеўшы, што ў яго нічога не атрымліваецца, з гора накідаў у гарлач з вінаградным віном некалькі буйна нарэзаных апельсінаў, заявіўшы, што, нягледзячы на няўдачы, будзе піць толькі цытрусавае віно. Пры гэтым ён кінуў у гарлач некалькі кавалкаў лёду, каб астудзіць свой кактэйль. Здзіўленыя іспанцы зачаравана назіралі за тым, як італьянец размешвае барвовы напой. Паспрабаваўшы яго, яны абвясцілі: "Es sangre del diablo!" (Гэта кроў д'ябла!). Габал быў абвешчаны змоўшчыкам сатаны і паўторна падвергнут катаванням. Яго спалілі на кастры, а за напоем замацавалася назва сангрыя. Толькі праз некалькі гадоў інквізіцыя зняла забарону і дазволіла гатаваць сангрыю. З тых часоў гэта самы папулярны алкагольны кактэйль у Іспаніі.
Тлумачыцца гэта ў першую чаргу асаблівасцямі клімату Іспаніі, дзе ўлетку тэмпература не апускаецца ніжэй 30 градусаў С. Папулярнасці сангрыі спрыяюць і асаблівасці нацыянальнай кухні, для якой характэрны стравы з тлустага мяса, прыгатаванага на адкрытым агні. З мясам, як вядома, лепш за ўсё спалучаецца чырвонае віно. Аднак у спякоту піць яго цяжка, і сангрыя выступае ў ролі палегчанай альтэрнатывы традыцыйнаму іспанскаму напою.
У апошнія гады слава фруктовага пунша стала выходзіць і за межы Іспаніі. Некаторыя алкагольныя магнаты сталі наладжваць вытворчасць сангрыі ў прамысловых маштабах. Аднак іспанцы не раяць купляць тое, што вырабляецца ў алкагольных цэхах. У склад прамысловай сангрыі, як яе грэбліва завуць на радзіме фламенка, уваходзяць кансерванты і фарбавальнікі, якія забіваюць натуральныя кампаненты. Таму іспанцы настойліва рэкамендуюць асвоіць падрыхтоўку фруктовага пунша самастойна. Цяпер існуе велізарная колькасць рэцэптаў, аднак для пачатку мае сэнс паспрабаваць класічны іспанскі, які нарадзіўся чатырыста гадоў назад.
Піць сангрыю, як сцвярджаюць іспанцы, трэба весяла і з задавальненнем. Ідэальнае становішча - гэта загарадны пікнік, спякота і шмат сяброў.
© Святлана Калтовіч, 2011 г.
Лічыцца, што сангрыя (націск варта рабіць не на першым складзе, а на другім) з'явілася каля чатырохсот гадоў назад у паўднёвай Іспаніі. Зборшчыкі садавіны, каб хоць неяк выратавацца ад спякоты, насілі з сабой бурдзюк з чырвоным віном, разведзеным ключавой вадой. Такая сумесь палягчала працу пад сонцам, не прыводзячы да ап'янення. З часам у сангрыю сталі дадаваць розную садавіну, і праз некалькі гадоў эксперыментаў рэцэпт цуд-кактэйлю канчаткова сфармаваўся.
Адзінага меркавання пра тое, чаму сельскагаспадарчы напой стаў звацца менавіта сангрыяй (sangre па-іспанску значыць кроў), не існуе. Паводле адной з легенд, сваім імем абавязана пабоішчу, якое адбылося ў вінаробнай правінцыі Рыёха ў канцы XVII стагоддзя. Мясцовыя феадалы, узвар'яваныя тым, што сабраны сялянамі ўраджай не апраўдаў чаканняў, правялі карную аперацыю. У выніку загінулі сотні людзей, у тым ліку жанчыны і дзеці. Магчыма, раз'юшаныя вяльможы вынішчылі б усіх жыхароў правінцыі, аднак тыя паднеслі ім у дарунак напой, якога ўладальнікі замкаў ніколі раней не спрабавалі. Гэта быў пунш, прыгатаваны з чырвонага віна, садавіны і цукру. Узрушаныя яго густам, феадалы запатрабавалі расчыніць рэцэпт, а жыхары Рыёха ў памяць пра загінулых сталі з гэтага моманту зваць напой sangria, што можна перавесці як кровапралітная бітва.
Іншая легенда абвяшчае, што іспанскія земляробы насамрэч не маюць ніякага стаўлення да вынаходства сангрыі. Аўтарам гэтага напоя нібы з'яўляецца італьянскі салдат Хеліё Габал, захоплены ў палон іспанскімі канкістадорамі. Палоннага доўга катавалі, лічачы яго замежным шпіёнам. Аднак гэта інфармацыя не пацвердзілася, і Габала адпусцілі. Апынуўшыся на волі, салдат, які ў цывільным жыцці быў аграномам, заняўся вывучэннем мясцовых гатункаў апельсінаў.
Пасябраваўшы з мясцовымі фермерамі, Габал распавёў ім, што даўно марыць стварыць цытрусавае віно. У сябе на радзіме ён выдаткаваў на гэта некалькі гадоў, але без выніку. Ведаючы, што самыя лепшыя апельсіны растуць у Іспаніі, ён і прыехаў сюды, каб пакатаваць шчасце. Зацікаўленыя фермеры звялі Габала з лепшымі вінаробамі, якія з запалам прыняліся ўвасабляць у жыццё ідэю італьянца. Некалькі месяцаў біліся яны над нялёгкай задачай, аднак так і не змаглі зрабіць з апельсінаў віно.
У адзін з вечароў раззлаваны Габал, зразумеўшы, што ў яго нічога не атрымліваецца, з гора накідаў у гарлач з вінаградным віном некалькі буйна нарэзаных апельсінаў, заявіўшы, што, нягледзячы на няўдачы, будзе піць толькі цытрусавае віно. Пры гэтым ён кінуў у гарлач некалькі кавалкаў лёду, каб астудзіць свой кактэйль. Здзіўленыя іспанцы зачаравана назіралі за тым, як італьянец размешвае барвовы напой. Паспрабаваўшы яго, яны абвясцілі: "Es sangre del diablo!" (Гэта кроў д'ябла!). Габал быў абвешчаны змоўшчыкам сатаны і паўторна падвергнут катаванням. Яго спалілі на кастры, а за напоем замацавалася назва сангрыя. Толькі праз некалькі гадоў інквізіцыя зняла забарону і дазволіла гатаваць сангрыю. З тых часоў гэта самы папулярны алкагольны кактэйль у Іспаніі.
Тлумачыцца гэта ў першую чаргу асаблівасцямі клімату Іспаніі, дзе ўлетку тэмпература не апускаецца ніжэй 30 градусаў С. Папулярнасці сангрыі спрыяюць і асаблівасці нацыянальнай кухні, для якой характэрны стравы з тлустага мяса, прыгатаванага на адкрытым агні. З мясам, як вядома, лепш за ўсё спалучаецца чырвонае віно. Аднак у спякоту піць яго цяжка, і сангрыя выступае ў ролі палегчанай альтэрнатывы традыцыйнаму іспанскаму напою.
У апошнія гады слава фруктовага пунша стала выходзіць і за межы Іспаніі. Некаторыя алкагольныя магнаты сталі наладжваць вытворчасць сангрыі ў прамысловых маштабах. Аднак іспанцы не раяць купляць тое, што вырабляецца ў алкагольных цэхах. У склад прамысловай сангрыі, як яе грэбліва завуць на радзіме фламенка, уваходзяць кансерванты і фарбавальнікі, якія забіваюць натуральныя кампаненты. Таму іспанцы настойліва рэкамендуюць асвоіць падрыхтоўку фруктовага пунша самастойна. Цяпер існуе велізарная колькасць рэцэптаў, аднак для пачатку мае сэнс паспрабаваць класічны іспанскі, які нарадзіўся чатырыста гадоў назад.
Піць сангрыю, як сцвярджаюць іспанцы, трэба весяла і з задавальненнем. Ідэальнае становішча - гэта загарадны пікнік, спякота і шмат сяброў.
© Святлана Калтовіч, 2011 г.