па слядах Касьцюшкi - śladami Kościuszki - по следам Тадеуша Костюшко
.........................
...................Досыць незвычайны партрэт Тадэвуша Касцюшкі амерыканскага мастака ў музеі форта Тыкандэрога.
...................Dość niezwykły portret Tadeusza Kościuszki malarza amerykańskiego w muzeum fortu Ticonderoga.
...................Достаточно необычный портрет Тадеуша Костюшко американского художника в музее форта Тикондерога.
.......Другi прыезд: асобы з эпохі - Drugi przyjazd: postacie z epoki - Второй приезд: личности из эпохи
.......працяг з, ciąg dalszy z, продолжение из -
part one .......Некалькі дзясяткаў чалавек прыязджае лщжны год да форту Тыкандэрога, каб пабываць у каханай імі эпосе барацьбы за незалежнасць. У 2010 годзе (звонку) на паўвостраве Тыкагндэрога возера Шамлейн год 1776-й: удзельнікі жывуць так, як жылі тады: рыхтуюць, шыюць вопратку і абутак, робяць сталярныя працы, змагаюцца - так, як тады. У кожнага свой складзеная лёс і свая роля. Маюць зносіны з гасцямі з стагоддзя дваццаць першага.
.......Kilkadziesiąt osób przyjeżdża co roku do fortu Ticonderoga, by znaleźć się w ich ulubionej epoce walk o niepodległość. W roku 2010 (na zewnątrz) na półwyspie Ticonderoga jeziora Chamlain jest rok 1776: uczestnicy zamieszkują tu tak jak żyło się wtedy: gotują, szyją udzież i buty, wykonują prace stolarskie, walczą - tak jak wtedy. Każdy ma własny wykreowany los i rolę. Obcują z gośćmi z wieku dwudziestego pierwszego.
.......Несколько десятков человек приезжает каждый год в форт Тикондерога, чтобы побывать в любимой ими эпохе борьбы за независимость. В 2010 году (снаружи) на полуострове Тикогндерога озера Шамлейн год 1776-й: участники живут так, как жили тогда: готовят, шьют, тачают обувь, столярничают, сражаются - так, как тогда. У каждого своя сочинённая судьба и роль. Общаются с гостями из века двадцать первого.
.......Мілая усмешлівая паненка падыходзіць, пытаецца, што нам цікава, адкуль мы. На маё пытанне, хто яна, адказвае, што яна з берагоў Антарыё, яе маці памерла, а бацька загінуў у ваенных дзеяннях, і яна прыехала сюды ў форт. Я думаю: бедная. На двары 2010 год, дзе ж загінуў бацька: Афганістан, Ірак? Кажу, што вельмі спачуваю. Яна усміхаецца. Толькі потым, з яе аповяду, становіцца зразумела, што маці памерла ад брытанскіх падаткаў, а бацька загінуў у вайне за незалежнасць Злучаных Штатаў. Бо яна ў 1776 годзе. Імя яе Джоэ - не ведаю, у якім стагоддзі. Яна нейкi час нас водзіць.
.......Miła uśmiechnięta panienka podchodzi, pyta co byłoby nam ciekawe, skąd jesteśmy. Na moje pytanie kim jest odpowiada, że pochodzi znad Ontario, jej matka zmarła a ojciec zginął w działaniach wojennych. Myślę: biedaczka. Na dworze jest rok 2010, gdzież zginął ojciec: Afganistan, Irak? Mówię, że współczuję. Uśmiecha się. Dopiero później, z jej opowiadania wreszcie rozumiem, że matka zmarła od podatków brytyjskich a ojciec zginął walcząc o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Przecież jest w roku 1776. Na imię ma Joe - nie wiem w którym stuleciu. Przez jakiś czas oprowadza nas.
.......Милая улыбчивая барышня подходит, спрашивает, что нам интересно, откуда мы. На мой вопрос, кто вы, отвечает, что она с берегов Онтарио, её мать умерла, а отец погиб в военных действиях, и она приехала сюда в форт. Я думаю: бедная. На дворе 2010 год, где же погиб отец: Афганистан, Ирак? Говорю, что очень сочувствую. Она улыбается. Лишь потом, по её рассказу, становится понятно, что мать умерла от британских податей, а отец погиб в войне за независимость Соединённые Штатов. Ведь она в 1776 году. Имя её Джоэ - не знаю, в котором веке. Она сколько-то нас водит.
10. Джоэ, Joe, Джоэ
11. У сувязі з мерапрыемствамі над фортам паднятыя сцягі. Бачныя злева направа: горада Тыкандэрога, стары брытанскі марской (не ведаю чаму), нацыянальны ЗША і брытанскі стары Юніён Джэк, якім ён быў напрыканцы васемнаццатага стагоддзя.
Na okoliczność podniesione są flagi. Od lewej widzimy flagę miaste Ticonderoga, dawną brytyjską banderę morską (nie wiem czemu), narodową flagę USA oraz dawny brytyjski Union Jack jakim był w połowie osiemnastego wieku.
В связи с празднествами над фортом подняты флаги. Видны слева направо: города Тикондерога, старый британский морской (не знаю почему), национальный США и британский старый Юнион Джэк, каким он был в конце восемнадцатого века.
12. На ўнутраным пляцы з раніцы пачынаецца гаспадарчая дзейнасць.
Na dziedzińcu wewnętrznym rano rozpoczyna się działalność gospodarcza.
На внутреннем плацу с утра начинается хозяйственная деятельность.
13. У памяшканнях форта - 1770-я гады, ідзе жыццё. Шыецца абутак ...
W pomieszczeniach fortu trwają lata 1770-e, toczy się życie. Szyje się obuwie...
В помещениях форта - 1770-е годы, идёт жизнь. Шьётся обувь...
14. ...ідзе пашыў адзення...
...szyje się odzież...
...идёт пошив одежды...
15. ...майстрыхі ахвотна дзеляцца вопытам з гасцямі з наступнага тысячагоддзя.
...mistrzynie chętnie dzielą się doświadczeniem z gośćmi z następnego tysiąclecia.
...мастерицы охотно делятся опытом с гостями из следующего тысячелетия.
16. На бастыёне няхітры ўмелец па дрэве выклікае яшчэ большую цікавасць.
Na bastionie młody mistrz siekiery i nożyka wywołuje jeszcze większe zaciekawienie.
На бастионе нехитрый умелец по дереву вызывает ещё больший интерес.
.......17. А за сценамі форта, убок ад возера, ажыла шырокае жыццё. Там цэлы вялікі лагер. Тут - сын (у сінім) немаладых бацькоў (сядзяць справа) абмяркоўвае з прыбылымi з берагоў ракі Гудзон ўбачаную імі выгрузку брытанскай пяхоты з прыбылых з Англіі караблёў, а таксама як іх размясціць і прадставіць камандзіру атрада. Малады чалавек у сінім каптане узброены карабінам, тыя што прыбылі пакуль толькі палкамі.
.......Poza murami fortu, w bok od jeziora, okazuje się, toczy się szerokie życie: całe wielkie obozowisko. Tu - syn (w niebieskim) niemłodych rodziców (siedzą po prawej) omawia z przybyszami znad rzeki Hudson widziany przez nich wyładunek brytyjskiej piechoty z przybyłych z Anglii okrętów oraz gdzie ich zakwaterować i jak przedstawić dowódcy oddziału. Młody człowiem w niebieskim żupanie ma karabin, przybysze na razie kije.
.......А за стенами форта, вбок от озера, ожила широкая жизнь. Там целый лагерь. Здесь - сын (в синем) немолодых родителей (сидят справа) обсуждает с прибывшими с берегов реки Гудзон увиденную ими выгрузку британской пехоты с прибывших из Англии кораблей, а также как их разместить и представить командиру отряда. Молодой человек в синем кафтане вооружён карабином, прибывшие пока только палками.
18. Гэта, напэўна, ланч 1776 года.
To, należy mniemać, lancz 1776 roku.
Это, наверное, ланч 1776 года.
19. Карэнныя жыхары амерыканскага 1776 таксама, зразумела, тут.
Mieszkańcy rdzenni amerykańskiego 1776 roku też, oczywiście, są tu.
Коренные жители американского 1776 года тоже, конечно, здесь.
20. Можна сустрэць каларытныя фігуры.
Można spotkać barwne postacie.
Можно встретить колоритные фигуры.
21. Ці - як яна сказала нам - садоўніца, яна бяжыць ад вайны.
Albo - jak powiedziała nam - ogrodniczka uciekająca przed wojną.
Или - как она сказала нам - садовница, бегущая от войны.
22. Або такi ўбачаны на дарозе вельмі асаблівы персанаж.
Albo taka maszerująca drogą wielce szczególna postać.
Или такой идущий по дороге весьма особенный персонаж.
23. На наступны дзень пачынаецца рух войскаў.
Następnego dnia zaczyna się ruch wojsk.
На следующий день начинается движение войск.
24. Можна следам за атрадамі выходзіць на баявыя пазіцыі.
Można udając się za oddziałami wyjść na pozycje bojowe.
Можно следом за отрядами выходить на боевые позиции.
25. Маляўнічы баец паказвае, дзе могуць ўстаць госці з дваццаць першага стагоддзя.
Barwny wojownik pokazuje gdzie mogą stanąć przybysze z dwudziesteto pierwszego wieku.
Красочный боец показывает, где могут встать гости из двадцать первого века.
26. Пачынаецца бой на ўзлессе.
Rozpoczyna się bój na skraju lasu.
Начинается бой на опушке.
27. Калі не перашкаджаць, можна падысці зусім блізка. У тых, што сядзяць у засадзе, ёсць больш важныя справы.
Побач з амерыканскiм жаўнерам, у сінім, французскі саюзнік, у блакітным.
Jeżeli nie przeszkadzać, można podejść całkiem blisko. Czata ma ważniejsze sprawy.
Obok amerykańskiego żołnierza, w granacie, sojusznik francuski, w błękicie.
Если не мешать, можно подойти совсем близко. У сидящих в засаде есть важнее дела.
Рядом с американским солдатом, в синем, французский союзник, в голубом.
28. А потым выходзім з лесу на галоўнае змаганне на лузе.
Później wychodzimy z lasu do głównej bitwy na łące.
А потом выходим из лесу на главное сражение на лугу.
29. Нам не хапае часу застацца на вячэрні парад з феерверкамі. Вяртаемся ў форт, а там рэпетыцыя аркестра.
Z braku czasu nie możemy zostać na wieczorną defiladę z fajerwerkami. Wracamy do fortu, a tam orkiestra gra mając próbę.
Мы по времени не можем остаться на вечерний парад с фейерверками. Возвращаемся в форт и там слушаем репетицию оркестра.
30. Яшчэ раз праходзім па сценах форта, глядзім на возера, на гару Маунт Дэфаенс, куды мы падымаліся тыдзень таму.
Jeszcze raz przechodzimy po murach fortu, patrzymy na jezioro, na wzgórze Mount Defiance, gdzie wchodziliśmy przed tygodniem.
Ещё раз проходим по стенам форта, смотрим на озеро, на гору Маунт Дефайенс, куда мы поднимались неделю назад.
IN GOD WE TRUST
На Бога спадзяёмся - Bogu ufamy - На Бога уповаем
Пад гэтым дэвізам незалежнасці восем гадоў на амерыканскай зямлі змагаўся Тадэвуш Касцюшка.
Pod tym hasłem niepodległości przez оsiedem lat walczył na ziemi amerykańskiej Tadeusz Kościuszko.
Под этим девизом независимости восемь лет на американской земле сражался Тадеуш Костюшко.