Հում մտքեր մեր քաղաքակրթական հավակնությունների մասին

[ahousekeeper]

Քաղաքակրթական հավակնությունները հայերիս ինքնության մի կարևոր մասն են։ Ամեն անգամ, երբ 3-միլիոնանոց երկրի բնակիչը դժգոհում է, որ Երևանը զիջում է այսինչ կամ այնինչ գերտերության մայրաքաղաքին, ամեն անգամ երբ սկսում է թվարկել, թե հայերն աշխարհին ինչ են տվել («գունավոր հեռուստացույցը մենք ենք, մեեենք... բա էն բռնակներով ծորակները...»), և ընդհանրապես «

Comments

[nrbakert_tashuk]

««նուպագաձին էլ է հայ» սինդրոմի բոլոր դրսևորումները, «աշխարհի առաջին քրիստոնյա պետություն» ասելն, այդ ամենը մեր քաղաքակրթական չբավարարված հավակնությունների դրսևորումներ են

[mar_amirchanyan]

Տաշուկ ջան, միանգամայն համաձայն եմ Ձեզ հետ, որ կորստի ցավը այս բարդույթի հիմքերից մեկն է: Բայց ցանկացած կորստից հետո կա երկու տարբերակ. կամ մնում ես ողբացողի / անիմաստ հոխորտանքներ շռայլողի / հարբեցող-թմրամոլ և նմ. հիվանդություններով տառապողի դերում կամ ուժերդ ի մի ես բերում ու գնում առաջ: Այն, ինչ հիմա տեսնում ենք` աննորմալ է: Նախևառաջ, ուժերի անիմաստ վատնում է: Էս մի կտորն է մնացել, ուրեմն պետք է ինքնակազմակերպվել ու հնարավորինս լուրջ պտուղներ տալ: Դա կլինի լավագույն պատասխանը:

[nrbakert_tashuk]

Գիտեք, այն ինչ հիմա տեսնում ենք, միշտ եղել է հայ իրականության մեջ: Մատնացույց արեք գոնե մի դարաշրջան, երբ նման իրավիճակ չի եղել: Մի ազգ, որի գրականության մեջ հատուկ տեղ ունեն պանդխտության երգերը (ընդ որում միջնադարից սկսած), արդեն իսկ ոչ նորմալ ազգ է: Միշտ հայ տղամարդը թքել է ու թողել գնացել այլ երկրներում բախտ փնտրելու, փող աշխատելու և այլն: Մեր բոլոր խնդիրները չգիտես ինչու կապվում են Եղեռնի հետ: Չեմ կարծում: Մեր բոլոր խնդիրները կապված են մեր պետականության անկման հետ, ավելի ճիշտ նրա հետ, որ մենք դարերով պետականություն չենք ունեցել և չգիտենք դա ինչ բան է, հետ ենք վարժվել: Սրա նրա լծի և պետության տակ ապրելը հաշիվ չի, մերը չի եղել և արտամղվել է ամենատարբեր ձևերով: Որպես այդպիսին, մենք անկազմակերպ ազգ ենք, միշտ հույսներս մեր վրա է եղել, սպորադիկ լուծել ենք մեր կենսական խնդիրները ամենատարբեր իրավիճակներում: Ինքնակազմակերպվելը իլյուզիա է: Առաջնորդներ են պետք, որոնք չունենք, որովհետև մեր տղամարդիկ թքում-հեռանում են, դա արդեն բնավորություն է, քաջնազարութան սինդրոմը մեջներս է, փանոսությունն էլ վրադիր, կիկոսությունն էլ հետը: Ասե՞մ, ի՞նչը

[ahousekeeper]

«Դա ուղղակի կոտորածն անցած մարդու ցավի ենթագիտակցական մեղմացումն է հպարտության մեխանիզմի միջոցով» - կարծում եմ դա շատ ավելի վաղ է եղել քան կոտորածը... Ժամանակին հայերս իսկապես քաղաքակրթական գործառույթներով ազգ ենք եղել (այբուբեն, այն ժամանակ, երբ աշխարհում ընդամենը մի քանի տասնյակ ժողովուրդ իր գիրն ուներ, քրիստոնեություն՝ Վրաստան, Աղվանք, Հս. Կովկաս քրիստոնեությունը հայերն են տարել)։

Դեռ Խորենացին է ասել. «Թեպետ մենք փոքր ածու ենք, թվով սահմանափակ և զորությամբ տկար. շատ անգամ օտար թագավորություններից նվաճված, սակայն մեր երկրում էլ քաջության շատ գործեր են կատարվել՝ գրի ու հիշատակության արժանի...»

[nrbakert_tashuk]

Նույնիսկ եթե այդպես: Այլոց համար կատարված ցանկացած քաղաքակրթական գործառույթ արվել է, հանձնվել օգտատուներին, քաշվել մի կողմ: Ոնց որ ծառը տնկել ենք, հանձնել ինչ-որ մեկին, բերքն էլ ինքներս չենք համտեսել, ինչը խիստ կենսափիլիսոփայական կատեգորիա է՝ մեկը ցանում է, խնամում, մյուսը արդյունքը տեսնում: Միգուցե մեր պատմական դերը հենց դրանո՞ւմ է: Այսօր ինչ քաղաքակրթական գործառույթ եք տեսնում, որ արժի որ մենք անենք, բայց չենք անում: Ես ասում եմ, անընդհատ մտածում եմ, ինչից է, որ այսօր, քաղաքակրթական տեկտոնական շարժման այս փուլում (թղթե կրիչներից էլեկտրոնային կրիչներին անցնելու փուլում) մենք չկանք, ինչպես օրինակ տպագրության հարցում: Ու ինչ որ բան ինձ ստիպում է մտածել, որ ներքուստ մի բան գիտենք, որ առաջ չենք ընկնում: Չգիտեմ ինչ, բայց գիտենք:))) Բայց էլի, համաձայնեք, որ շատ հետին վիճակում չենք:))) Մենք անգամ 1993թվականին արդեն համակարգիչների վրա աշխատում էինք, 1995 աշխատում էինք հայերեն տառերով: Ձեռքբերում է: Պատերազմական վիճակում:

[ahousekeeper]

«Այլոց համար կատարված ցանկացած քաղաքակրթական գործառույթ արվել է, հանձնվել օգտատուներին, քաշվել մի կողմ» - Նու, չեմ կարծում, որ իրականում մերոնք դա անում էին զուտ բարեգործական նկատառումներից։ Խնդիրներ ունեին, այդ թվում և աշխարհաքաղաքական մակարդակի, լուծում էին, ազդեցություն հաստատում։ Էլի ահագին բան արվում էր։

Հիմա՝ այո, չկանք այդ ոլորտներում։ Հարց-առաջարկս էլ հենց դա է՝ ինչո՞ւ չլինենք որ։

[nrbakert_tashuk]

Գիտեք, երեկ մի հետաքրքիր միտք եկավ գլուխս: Մի հիսուն տարի հետո երևի հպարտորեն պիտի ասենք, որ Մոսկվայի ու Ռուսաստանի ճանապարհների մեծ մասը ասֆալտել են հայերը: Ու հաջորդ միտքը, որ փաստորեն նոքար են, էլի, սրա-նրա համար վարձու աշխատող, կառուցող, ստեղծող: «Առաջ քո ծառը ջրի»՝ իզուր հո չի ասված: Իսկ մենք բոլորի ծառերը ջրում ենք, նոր հասնում մերին

[ext_1380799]

Պատմագիտության կենտրոնի առումով խիստ կասկածում եմ։ Ի՞նչ բազայի վրա ՝ ԵՊՀ-ի տրաքած պատմականի՞։

[nrbakert_tashuk]

Մատենադարանի (նոր շենքն էլ կա, ճիշտ է, վստահ չեմ, ունի արդյոք կոնֆերանս-սրահ): Երբ գրում էի, գլխիս մեջ Մատենադարանում պահպանվող գրավոր աղբյուրներն էին, հայերեն և ոչ միայն հայերեն: ԵՎ պատմությամբ հո մենակ ԵՊՀ պատմականը չի զբաղվում:)) Ազգագրության ինստիտուտը կա, Պատմության ինստիտուտը կա, Ազգային Արխիվը, Արվեստի ինստիտուտը, Գիտությունների Ազգային Ակադեմիան, վերջին հաշվով: