Ярыла ў беларусаў - невялікія развагі

[zmicierbielapol]

Ярыла - вельмі загадкавы персанаж. Ён не згадваецца ў старажытных крыніцах, а ўпершыню з’яўляецца ў павучанні Ціхана Задонскага жыхарам Варонежа ў 1763 г [1]. Адразу паўстае пытанне, ці быў вядомы ён беларусам? Паспрабуем разабрацца ў вядомых нам звестках. Найбольш знакамітымі і распаўсюджанымі з’яўляюцца апісанні Ярылы з твораў П.М. Шпілеўскага (

Comments

[ognevit]

Субьектыўна канешне, але нязгодзен.
На мой погляд Ярыла асобны бог. Зыходжу з балцкага Потрымпс-Пяркунас-Пекалс, і мне здаецца, што была аналагічная трыада Ярыла-Пярун-Вялес.
Але гэта выключна на ўзроўні ўнутранага адчуваньня.

[ognevit]

Ну паміж Ярылай і Вялесам таксама ёсьць шмат агульных рыс.

[ognevit]

На беларуска-украінскай мяжы ёсьць Старыя і Новыя Ярылавічі. Гэта ў сарака кіляметрах ад Гомлі.

[zmicierbielapol]

ведаю - там прапускны пункт, быў там))

[ognevit]

Ну я таксама дзякуючы памежнаму пераходу гэтыя вёскі ведаю :)

[urshulja]

у песнях яшчэ юр'я. і таксама у жаночым родзе) "святая Юр'я ідзець" , а яшчэ адгэтуль жа паходзяць словы юр, юрлівасць, юрыць, паколькі Юр'я - бог вясновага юру. а яшчэ цікава прааналізаваць літоўскае"jura"- мора, і наш Юр'я ў дачыненні мора і марскога цмока...

[zmicierbielapol]

дарэчы, ніколі не заўважаў пра падабенства "мора" з Юр'ем ды спевам)))

[urshulja]

Чаму? ісуе свята Юр'я, да яго прымеркаваныя песні і пэўныя абрады. на Тураўшчыне дагэтуль існуе тураўскі карагод. а балады пра цмока і Юр'ю заўжды звызаныя з морам.
у песнях навогул шмат чаго жыве, таго што знікла

[zmicierbielapol]

Ды гэта я ўсё ведаю, але разам слова jura і Юр'я я неяк ніколі не параўноўваў

Ярыла

[ext_2939065]

некаторыя дасьледчыкi личаць Ярыла-увасабленьнем Перуна

Re: Ярыла

[zmicierbielapol]

Так, вядома. Мы гэты момант тут у каментарах абмяркоўвалі. Я, праўда, так не схільны лічыць, хаця пэўныя паралелі можна правесці. Проста тут, на мой погляд, пытанне не столькі крыніц, а колькі іх інтэрпрэтацый. Бо мы не ведаем, як нашы продкі дакладна думалі пра багоў. Бо так можна і амаль усіх багоў лічыць увасабленнем ці аднаго ці некалькіх асноўных. Таксама трэба ўлічваць магчымыя рэгіянальныя міфалагічныя адрозненні, бо мы звычайна ўсе звесткі разгялдаем разам нібыта яны адлюстрозваюць адну сістэму поглядаў, але на самой справе маглі быць адрозненні. Дзесьці лічылі Ярылы асобным боствам веснавой плоднасці, а дзесьці маглі лічыць і увасабленнем Перуна

Re: Ярыла

[ext_2939065]

Згодны наконт рэгiянальных асаблiвасьцей...Напрыклад Зах.Палесьсе вельмi адрозьнiваецца ад Асьвейшчыны,цi Пасожжа..