Купальская абрадавая дзея “Барана”

[zmicierbielapol]

Што такое купальскі абрад "Барана", "Біцьцё бараны"? Што, як і навошта робяць? І чаму барана? Падсумаваў вядомыя звесткі.“Барана”, “Біць барану” - гэта калектыўнае абрадавае дзеянне, якое заключаецца ў адначасовым выкананні рознасезонных каляндарна-абрадавых, а таксама сямейна-абрадавых песень. Найбольшая колькасць запісаў адносіць “Барану” у лік

Comments

[klan_land]

скончыць спеў трэ адначасова, неабавязкова дапець песьню да канца

[zmicierbielapol]

Тут я думаю, што залежыць ад варыянтаў запісаў. Бо ў Докшыцкім раёне адназначна сцвярджалі: "не збіцца, не рассмяяцца, а давесці сваю песню да канца".

І, адпаведна, узнікае лагічнае пытанне ў практычным вымярэнні. А ці магчыма у сітуацыі, калі спявае кожны сваё, скончыць спеў адначасова, калі песню даводзяць да канца? Бо ў кожнага ж сваю песня з адрознай працягласцю.

[klan_land]

з уласнага досьведу - калі сьпяваем, а сьпяваем барану цягам 16 гадоў, трымаемся за рукі, каторая скончыла спяваць, цісне за рукі сваіх паплечніц, і ланцугом той поціск перадаецца. Прынамсі 25 сьпявачак спыняюцца практычна адначасова... ну, варыянты канешне паўсюль свае, розная ступень захаванасьці, час фіксацыі, узрост інфарматара і т.п.

А ці маеце аўдыё/відэа запісы бараны са смаленшчыны, магілёўшчыны, гомельшчыны... бо я чула толькі гэты вузкалакальны рэгіён на памежжы Полаччыны, Лепельшчыны, Вушаччыны, раскід вёсак не такі вялікі, каля 15 км. Ну і цікавы факт таго, што спявалася на грудку (кургане) ускрай могілак... вёску зараз не прыгадаю, але раён Полацкі, з запісаў Рэгіны Гамзовіч, мо Уладзь лепш ведае

[zmicierbielapol]

Запісаў не маю. Чытаў у Бярковіч і ёсць яшчэ адзін расійскі артыкул. Назву толькі сходу не прыгадаю. А яшчэ ў зборніку "Голос і рітуал" ёсць артыкул, дзе згадваюцца пра нейкія паўднёвыя (але не называюцца) раёны ці то Расіі, ці Украіны, дзе на Купалле таксама штосьці падобнае на "Барану" адбываецца, толькі там не спяваюць, а утвараюць нейкі шум, крык. Гэта калі нічога не блытаю.

А пра досьвед - гэта вельмі цікава. Жывая практыка. Але, калі верна разумею, так робіцца, бо самі выпрацавалі такую зручную для сябе форму, ці грунтаваліся на нечым?

У нашым Купаллі, грунтуючыся на докшыцкіх запісах, усе даводзяць сваю песню да канца. Мы абмяркоўвалі раней, як рабіць. Падаецца лагічным, што трэба завяршыць, каб здзейснілася так, як спявалася - ад пачатку і да канца. А калі абарваць - дык мо і не будзе? Ці будзе, але не так.

[klan_land]

з відэа і аўдыё запісаў Рэгіны Гамзовіч узялі- "Купальле на Полаччыне" ("Радавод")ды з каментаў... жанчыны казалі, што трэ скончваць сьпеў адначасова, а каторая працягне, першай памрэ... у аўдыёзапісах чуваць у канцы бараны - "сціхні ты" да жанчыны, што працягвае сьпяваць, калі ўсе спыніліся. Жанчыны з вёсак Мураўшчына, Ухвішчы Полацкага, здаецца)

... пра ўласны досьвед, тут хутчэй пра колькасьць сьпявачак, якія могуць адначасова спыніць сьпеў, калі трымацца за рукі... агулам вельмі традыцыйна за рукі трымацца пад час сьпеву )
у нас звычайна самая даўгая купальская, як скончыцца, то мусяць спыніцца ўсе, па дамоўленасьці, а калі ў каго песьня карацейшая, сьпяваюць паўторна... карацей, па-рознаму... інтуітыўна ўсё )

[zmicierbielapol]

Ох, гэтая варыятыўнасць традыцыйнай культуры) Цяпер думай, як было ад пачатку, і як трэба))