"Канфлікт пакаленняў 1.0"
Вось у дзяцінстве чуў ад маці ці бацькі часта "не гуляйся з гэным, не хадзі ў тую кампанію, яны цябе навучаць на сабак брахаць". Ну кідалі мы ўвечары снежкамі па машынах, ну трапілі ў "шасцёрку" міліцыянера аднаго, ну спаліліся. Але ж, мама, не мяне дагнаў той мент, а Сашку Гірстуна, лёгкаатлета, між іншым. А мяне не дагнаў! Павінна ж гэта мне пайсці як змякчаючыя абставіны. Карацей, заўжды так і хацелася адказаць: "Мам, пап, ды вас увогуле ў людзі выпускаць нельга!" Дарослыя, яны ж як збіраюцца да кучы, увогуле такога чарта творуць - самі чэрці чырванеюць.
Што далёка за прыкладамі хадзіць: вунь сям'я на вёсцы як зберыццца бывала гадоў 20 таму. Дзядзька Коля з цёцяй Валяй з Масквы, мае, дзядзя Віця з цёцяй Алай з Парфенава. І гэтаму "кагалу" цэлы дзень трэба ж нечым займацца. Жанчынам лягчэй: есці навары тры разы на дзень, у ягады якія злётай, пакармі паўкабаноў, дзяцей пацвіч - вось і дзень прайшоў. Мужыкам жа ўчацвярох прыходзілася цяжка. Чым заняць увесь дзень? Дзед быў заўжды падрыхтаваны: у лазьні стаялі тры чатырохвядзёрныя люменявыя бітоны самагонкі. Толькі бабы направяцца ў ягады, бацька з дзядзькамі выцягваюць на панадворак адзін бітон. Тут ужо хочаш ня хочаш, а пакуль усе з услонікаў не павалюцца - будуць сядзець. І хай бы сабе самі бухалі ціхенька, нікога не чапалі. Дык не ж! Дарослыя заўсёды думаюць, што дзецям няма чым заняцца. З якога б гэта хуавэя?! Сказаў бы я зараз. Але тады было так: "Бачыш вунь на плоце анучы? Бачыш вунь у панадворку тры машыны? Ідзі мый, а то не блісцяць як катовы яйцы, перад суседзямі стыдна".
І ладна яшчэ мыць, гэта паўбяды. Але ж пасля першага вядра самагонкі кожнага цягнула разабраць і зноў сабраць свайго "жыгуля". А на самоце хто ж гэта робіць, падавай пляменніка ў асістэнты. Гэта я пра дзядзю Колю баю. Ён сам карэнны масквіч. Нешта там капошыцца пад сваёй сямёркай, капошыцца, і раптам як выдасць бывала: "Виталька, подай пасатижи". А грабу я, што за звер гэтыя пасаціжы. У мяне беларуская школа. Ды што там школа, у маім дзіцячым садку нават паварыха цёця Клава і тая толькі па-беларуску гаварыла. Хех, паварыха цёця Клава. Вось скажыце, у каго ў дзіцячым садку не было паварыхі цёці Клавы? Мне здаецца ў іх нават на сумоўі перад прыёмам на працу было: "Добры дзень. Вас не Клавай клічуць? Мы вам перазвОнім". Дарэчы, цёця Клава - адзіны чалавек, акрамя мамы і папы, канечне, якога я памятаю з садка. Паварыху. Бгг, ня дзіва, што такім вырас. Карацей, з пасаціжамі ў нас кахання з першага погляду не атрымалася.
А яшчэ, як ну зусім няма чаго рабіць, а піць ці хадзіць у ягады ня хочацца праз непагоду, дарослыя ехалі ў Докшыцы ці Глыбокае. Прыбарахліцца там, ці ежай затарыцца, аўталаўка ж акром хлеба і віна нічога не вазіла. Ну, а мы тады ўжо з братамі заставаліся пад наглядам штурмбанпрабабулі. Але дзе яна нас упасе ўсіх. Найболей аднаго ахвярай абярэ і за ім, гаротнікам, тады ужо сочыць. Астатнім двум воля вольная. А ў хаце ж столькі цікавостак. Найперш забароненыя плады. Неяк нацягалі мы ў дзядзькі цыгарэт, з некалькіх пачкаў па-троху, каб не спаліцца. Нацягаць то нацягалі, а як прыкурыць ня ведаем. Глядзь на кухню, там у бабулі варэнне нейкае варылася. Ну мы ня доўга думаючы запалілі ад газу па цыгарэціне і пабеглі за хату курыць. За хатай жа ніхто не ўбачыць, там нашых вокнаў няма. Нашых то няма, але суседскіх - сколькі хочаш. А сусед для мальцаў, як вядома, галоўны вораг: прагаворыцца пры першай магчымасці, а то яшчэ сам прыбяжыць і настукае. Куды толькі іх занятасць дзяецца? Так і тады было: вылецеў з агародчыка свайго дзед Саша з крыкам "што вы робіця, зараз кол па спіне пойдзіць!". І простай наводкай пабег да нас у панадворак закладаць. Шасцёрка! Але бабка Вера была ў нас кіраўніком ліберальным. Нават у сваіх 90! Таму пад абяцанне кінуць курыць (бгг, у шэсць-сем гадоў гэта і праўда смешна) у сваю чаргу абяцала бацькам не расказваць. Так і хадзілі мы ўсё тое лета нібы на ўмоўна-датэрміновым.
Увечары бацькі заўжды вярталіся, як бы далёка ад дома не ад'язджалі. Гулі скончваліся, пачыналася дзяльба трафеяў. Асабліва каштоўнымі былі ў тым узросце "Кіндэр-сюрпрызы", пэўна таму, што былі такой рэдкай з'явай. І ці не кожны раз высвятлялася, што дарослыя ня ўмеюць лічыць. Ну няўжо так цяжка, да шасці ж усяго. Складваецца адчуванне, што лічуць дарослыя і праўда толькі на пальцах. Тады ўжо хто паспеў, той і з'еў. Аднаго разу так не паспеў я, апошні "кіндэр" дастаўся самай малодшай сястры. Як жа я тады плакаў. Да самай начы. Дзед яшчэ падначваў: "Ты калі ранкам яшчэ будзеш плакаць - схадзі ў парнік, у мяне там ікраз памідоры сохнуць". Чуць заснуў тады, карацей, глыбокай ноччу. І то як усе браты і сёстры аддалі мне свае цацкі з яек.
Як надыходзіць ноч, у дарослых, асабліва калі некалькі індывідаў удзень саб'юцца ў зграі, наступае вострае жаданне ўкрасці што дзе дрэнна ляжыць. Нашы што толькі не цягалі: і дровы (раз ўцякалі на кані праз лес ад лесніка на "казялку", уцяклі "і лёгка" як дзед потым баіў), і сена (каталі толькі што зваляныя трактарам рулоны з пагурку на саўгасным полі проста ў пуню), і зерне. Усё "гасударственнае", ясен. Помніцца аднойчы цёця Валя - маміна сястра з Масквы - узяла майго бацьку і павяла да прыпаркаваных на ноч камбайнаў. Сама залезла ў бункер, збірала вядром астаткі жыта і перадавала наверх. Бацька ж неяк выпадкова закрыў крышку таго бункера, ды так гучна, што здалося нібы прачнулася не толькі ўся вёска, а і ўвесь Докшыцкі раён. І сядзяць абодва, пакратацца баяцца. Бацьку яшчэ нічога: зоркі, вецярок, прырода. А цёця Валя потым расказвала, што думала там і застанецца ўжо. Горача, душна, дыхаць страшна ды й ад пылу няма чым. Старшая медсястра адной з маскоўскіх больніц, у бункеры векавой "Нівы" - людзі ж смяяцца будуць. Карацей, неяк насілу выцягнулі. Напэўна з большымі пакутамі жыта ўжо гадоў сто як у той мясцовасці не здабывалі...
Ой, многа ёсць што сказаць, але ці ёсць каму слухаць. Дарослыя ж усе заўжды такія занятыя... Працяг будзе :)
Што далёка за прыкладамі хадзіць: вунь сям'я на вёсцы як зберыццца бывала гадоў 20 таму. Дзядзька Коля з цёцяй Валяй з Масквы, мае, дзядзя Віця з цёцяй Алай з Парфенава. І гэтаму "кагалу" цэлы дзень трэба ж нечым займацца. Жанчынам лягчэй: есці навары тры разы на дзень, у ягады якія злётай, пакармі паўкабаноў, дзяцей пацвіч - вось і дзень прайшоў. Мужыкам жа ўчацвярох прыходзілася цяжка. Чым заняць увесь дзень? Дзед быў заўжды падрыхтаваны: у лазьні стаялі тры чатырохвядзёрныя люменявыя бітоны самагонкі. Толькі бабы направяцца ў ягады, бацька з дзядзькамі выцягваюць на панадворак адзін бітон. Тут ужо хочаш ня хочаш, а пакуль усе з услонікаў не павалюцца - будуць сядзець. І хай бы сабе самі бухалі ціхенька, нікога не чапалі. Дык не ж! Дарослыя заўсёды думаюць, што дзецям няма чым заняцца. З якога б гэта хуавэя?! Сказаў бы я зараз. Але тады было так: "Бачыш вунь на плоце анучы? Бачыш вунь у панадворку тры машыны? Ідзі мый, а то не блісцяць як катовы яйцы, перад суседзямі стыдна".
І ладна яшчэ мыць, гэта паўбяды. Але ж пасля першага вядра самагонкі кожнага цягнула разабраць і зноў сабраць свайго "жыгуля". А на самоце хто ж гэта робіць, падавай пляменніка ў асістэнты. Гэта я пра дзядзю Колю баю. Ён сам карэнны масквіч. Нешта там капошыцца пад сваёй сямёркай, капошыцца, і раптам як выдасць бывала: "Виталька, подай пасатижи". А грабу я, што за звер гэтыя пасаціжы. У мяне беларуская школа. Ды што там школа, у маім дзіцячым садку нават паварыха цёця Клава і тая толькі па-беларуску гаварыла. Хех, паварыха цёця Клава. Вось скажыце, у каго ў дзіцячым садку не было паварыхі цёці Клавы? Мне здаецца ў іх нават на сумоўі перад прыёмам на працу было: "Добры дзень. Вас не Клавай клічуць? Мы вам перазвОнім". Дарэчы, цёця Клава - адзіны чалавек, акрамя мамы і папы, канечне, якога я памятаю з садка. Паварыху. Бгг, ня дзіва, што такім вырас. Карацей, з пасаціжамі ў нас кахання з першага погляду не атрымалася.
А яшчэ, як ну зусім няма чаго рабіць, а піць ці хадзіць у ягады ня хочацца праз непагоду, дарослыя ехалі ў Докшыцы ці Глыбокае. Прыбарахліцца там, ці ежай затарыцца, аўталаўка ж акром хлеба і віна нічога не вазіла. Ну, а мы тады ўжо з братамі заставаліся пад наглядам штурмбанпрабабулі. Але дзе яна нас упасе ўсіх. Найболей аднаго ахвярай абярэ і за ім, гаротнікам, тады ужо сочыць. Астатнім двум воля вольная. А ў хаце ж столькі цікавостак. Найперш забароненыя плады. Неяк нацягалі мы ў дзядзькі цыгарэт, з некалькіх пачкаў па-троху, каб не спаліцца. Нацягаць то нацягалі, а як прыкурыць ня ведаем. Глядзь на кухню, там у бабулі варэнне нейкае варылася. Ну мы ня доўга думаючы запалілі ад газу па цыгарэціне і пабеглі за хату курыць. За хатай жа ніхто не ўбачыць, там нашых вокнаў няма. Нашых то няма, але суседскіх - сколькі хочаш. А сусед для мальцаў, як вядома, галоўны вораг: прагаворыцца пры першай магчымасці, а то яшчэ сам прыбяжыць і настукае. Куды толькі іх занятасць дзяецца? Так і тады было: вылецеў з агародчыка свайго дзед Саша з крыкам "што вы робіця, зараз кол па спіне пойдзіць!". І простай наводкай пабег да нас у панадворак закладаць. Шасцёрка! Але бабка Вера была ў нас кіраўніком ліберальным. Нават у сваіх 90! Таму пад абяцанне кінуць курыць (бгг, у шэсць-сем гадоў гэта і праўда смешна) у сваю чаргу абяцала бацькам не расказваць. Так і хадзілі мы ўсё тое лета нібы на ўмоўна-датэрміновым.
Увечары бацькі заўжды вярталіся, як бы далёка ад дома не ад'язджалі. Гулі скончваліся, пачыналася дзяльба трафеяў. Асабліва каштоўнымі былі ў тым узросце "Кіндэр-сюрпрызы", пэўна таму, што былі такой рэдкай з'явай. І ці не кожны раз высвятлялася, што дарослыя ня ўмеюць лічыць. Ну няўжо так цяжка, да шасці ж усяго. Складваецца адчуванне, што лічуць дарослыя і праўда толькі на пальцах. Тады ўжо хто паспеў, той і з'еў. Аднаго разу так не паспеў я, апошні "кіндэр" дастаўся самай малодшай сястры. Як жа я тады плакаў. Да самай начы. Дзед яшчэ падначваў: "Ты калі ранкам яшчэ будзеш плакаць - схадзі ў парнік, у мяне там ікраз памідоры сохнуць". Чуць заснуў тады, карацей, глыбокай ноччу. І то як усе браты і сёстры аддалі мне свае цацкі з яек.
Як надыходзіць ноч, у дарослых, асабліва калі некалькі індывідаў удзень саб'юцца ў зграі, наступае вострае жаданне ўкрасці што дзе дрэнна ляжыць. Нашы што толькі не цягалі: і дровы (раз ўцякалі на кані праз лес ад лесніка на "казялку", уцяклі "і лёгка" як дзед потым баіў), і сена (каталі толькі што зваляныя трактарам рулоны з пагурку на саўгасным полі проста ў пуню), і зерне. Усё "гасударственнае", ясен. Помніцца аднойчы цёця Валя - маміна сястра з Масквы - узяла майго бацьку і павяла да прыпаркаваных на ноч камбайнаў. Сама залезла ў бункер, збірала вядром астаткі жыта і перадавала наверх. Бацька ж неяк выпадкова закрыў крышку таго бункера, ды так гучна, што здалося нібы прачнулася не толькі ўся вёска, а і ўвесь Докшыцкі раён. І сядзяць абодва, пакратацца баяцца. Бацьку яшчэ нічога: зоркі, вецярок, прырода. А цёця Валя потым расказвала, што думала там і застанецца ўжо. Горача, душна, дыхаць страшна ды й ад пылу няма чым. Старшая медсястра адной з маскоўскіх больніц, у бункеры векавой "Нівы" - людзі ж смяяцца будуць. Карацей, неяк насілу выцягнулі. Напэўна з большымі пакутамі жыта ўжо гадоў сто як у той мясцовасці не здабывалі...
Ой, многа ёсць што сказаць, але ці ёсць каму слухаць. Дарослыя ж усе заўжды такія занятыя... Працяг будзе :)