Սայաթ-Նովա
Наверное это стихотворение не к месту и не ко времени, но оно о любви, а потому оно вне места и вне времени. Кроме того это гениальное стихотворение и вот почему: поэт Арутин Саят-Нова умудрился написать его сразу на четырёх языках.
Все языки тут вперемешку, хотя в основном,
первая строчка каждого четверостишия на грузинском,
вторая на персидском,
третья на татарском (тюрском),
а четвёртая на армянском.
Замечательная языковая смесь!
Курсивом здесь дан перевод на современный восточно-армянский.
update: большое спасибо,
kevork, за поправки. теперь мне более ясно где какой язык. :)
Սայաթ-Նովա
53 (54)
Ես ռա՞ մամիվիդա, բիբին չի՛ քարդեմ,
Վար գեթ բոյնի բուրուգ, տանեն դուս արած,
Ճկվա ծավագեբինե ազ շեշի նարդեմ,
Դիվանա գ[ե]զիրամ, բանեն դուս արած։
Ես ի՞նչ եղավ ինձ հետ, տես ի՛նչ եմ արել,
Վիզդ ծուռ հեռացի՛ր, տնից դուրս արված,
Խելքս տանուլ տվի նարդի խաղի մեջ,
Խենթացած շրջում եմ, գործից զրկված։
Մե խոմ գավամծարե տկբիլի թութա,
Թախսիրի ման դարեմ, քալագի քո՛ւթա,
Չունքի ղան ղաթմիշամ օ շիրին սութա,
Բաս էնդու համա մի նանեն դուս արած։
Չե՞ որ ե՛ս դառնացրի իմ քաղցր թութը,
Ես մի մեղք գործեցի, վե՛րջ փորձությանը,
Արյուն եմ խառնել էն քաղցր կաթին,
Դրա համար եմ մորից հեռացված։
Բուլբուլի վար, վարթ սեփարա ալալի
Բիբին չի քարդ հուրիզադա ջալալի,
Յըթուրմիշամ ջավաիրի հալալի,
Մադանչու պես Բադեշխանեն դուս արած։
Ես սոխակ եմ, վարդին հսկում է ալալը,
Տես ի՛նչ արեց անգութ փերին,
Կորցրեցի իմ պատվական գոհարը,
Հանքափորի պես Բադեշխանից դուրս արված։
Նիադագ վտիրի, վիձախի վիշի,
Չի՞ փաիդա՝ ջան դադեմ, նամիրեթ փիշի,
Բու դարդ, քի ման չաքտում, չաքմասուն քիշի,
Օչով չըլի սիրեկանեն դուս արած։
Անվերջ լալիս եմ, ա՜խ ու վա՜խ անում,
Ի՞նչ օգուտ՝ հոգի տվեցի, բան չի ստացվում,
Իմ էս քաշած ցավը թող ոչ ոք չքաշի,
Ոչ ոք չլինի սիրեկանից վտարված։
Մո՛դի Սա՛յաթ-Նովա, շեն ցոդվիլի խար,
Ղուրբանիտ միմիրեմ ռաի բարադար,
Բունա ման ղաբուլամ, ե՜յ Փարվարդիգար,
Հոքիս չանիս դրախտի ջանեն դուս արած։
Ե՛կ, Սայաթ-Նովա, մեղք ես դու,
Մատաղ լինելով մեռնեմ ճամփի եղբորը,
Սրան ես համաձայն եմ, ո՜վ Արարիչ,
Հոգիս չանես դրախտից դուրս արված։
Ես ղափիա է չուրս լեզվով՝ վրացերեն, պարսկերեն, թաթարերեն (թուրքերեն), հայերեն. Արութինի ասած. մարտի 6-ին, քրոնիկոնի 446-ին (1758):
Все языки тут вперемешку, хотя в основном,
первая строчка каждого четверостишия на грузинском,
вторая на персидском,
третья на татарском (тюрском),
а четвёртая на армянском.
Замечательная языковая смесь!
Курсивом здесь дан перевод на современный восточно-армянский.
update: большое спасибо,
kevork, за поправки. теперь мне более ясно где какой язык. :)
Սայաթ-Նովա
53 (54)
Ես ռա՞ մամիվիդա, բիբին չի՛ քարդեմ,
Վար գեթ բոյնի բուրուգ, տանեն դուս արած,
Ճկվա ծավագեբինե ազ շեշի նարդեմ,
Դիվանա գ[ե]զիրամ, բանեն դուս արած։
Ես ի՞նչ եղավ ինձ հետ, տես ի՛նչ եմ արել,
Վիզդ ծուռ հեռացի՛ր, տնից դուրս արված,
Խելքս տանուլ տվի նարդի խաղի մեջ,
Խենթացած շրջում եմ, գործից զրկված։
Մե խոմ գավամծարե տկբիլի թութա,
Թախսիրի ման դարեմ, քալագի քո՛ւթա,
Չունքի ղան ղաթմիշամ օ շիրին սութա,
Բաս էնդու համա մի նանեն դուս արած։
Չե՞ որ ե՛ս դառնացրի իմ քաղցր թութը,
Ես մի մեղք գործեցի, վե՛րջ փորձությանը,
Արյուն եմ խառնել էն քաղցր կաթին,
Դրա համար եմ մորից հեռացված։
Բուլբուլի վար, վարթ սեփարա ալալի
Բիբին չի քարդ հուրիզադա ջալալի,
Յըթուրմիշամ ջավաիրի հալալի,
Մադանչու պես Բադեշխանեն դուս արած։
Ես սոխակ եմ, վարդին հսկում է ալալը,
Տես ի՛նչ արեց անգութ փերին,
Կորցրեցի իմ պատվական գոհարը,
Հանքափորի պես Բադեշխանից դուրս արված։
Նիադագ վտիրի, վիձախի վիշի,
Չի՞ փաիդա՝ ջան դադեմ, նամիրեթ փիշի,
Բու դարդ, քի ման չաքտում, չաքմասուն քիշի,
Օչով չըլի սիրեկանեն դուս արած։
Անվերջ լալիս եմ, ա՜խ ու վա՜խ անում,
Ի՞նչ օգուտ՝ հոգի տվեցի, բան չի ստացվում,
Իմ էս քաշած ցավը թող ոչ ոք չքաշի,
Ոչ ոք չլինի սիրեկանից վտարված։
Մո՛դի Սա՛յաթ-Նովա, շեն ցոդվիլի խար,
Ղուրբանիտ միմիրեմ ռաի բարադար,
Բունա ման ղաբուլամ, ե՜յ Փարվարդիգար,
Հոքիս չանիս դրախտի ջանեն դուս արած։
Ե՛կ, Սայաթ-Նովա, մեղք ես դու,
Մատաղ լինելով մեռնեմ ճամփի եղբորը,
Սրան ես համաձայն եմ, ո՜վ Արարիչ,
Հոգիս չանես դրախտից դուրս արված։
Ես ղափիա է չուրս լեզվով՝ վրացերեն, պարսկերեն, թաթարերեն (թուրքերեն), հայերեն. Արութինի ասած. մարտի 6-ին, քրոնիկոնի 446-ին (1758):