Польскае ведамаснае жыллё ў Маладзечна

[yozas_gubka]

Артыкул складзены на падставе матэрыялаў, што я паступова збіраў пра польскую архітэктуру ў Маладзечна, а таксама, з інфармацыі, знойдзенай ў польскай архітэктурнай перыёдыцы 1920-х, 1930-х гадоў.
Руская версія артыкула на партале kraj.by З 1921 па 1939 гады Заходняя Беларусь знаходзілася ў складзе Другой Рэчы Паспалітай. Для новай польскай

Comments

[czerjoszyn]

Не очікував, що в Молодечному збереглася така чудова польська спадщина. Проте її не одразу й помітиш. Наприклад, перший (офіцерський) будинок у цьому нарисі я б запросто прийняв за сталінську архітектуру. Як виявляється, у Другій Речі Посполітій архітектура кожного реґіону мала власні особливості: у Варшаві вона була однією, у Львові та Станіславові - іншою, у Вільному та Бресті - ще іншою. Тепер я трохи починаю здогадуватися, чому в Гродному чи у Вільнюсі так мало міжвоєнної польської архітектури: вона, напевно, просто «замаскувалася» під сталінську, чи під дореволюційну, чи навіть під хрущовську (як, наприклад, у Луцьку, чи в Рівному).

[yozas_gubka]

Що дачицца малих міст і містечок Західної Білорусі, то тут поляки в основному обмежувалися типовою архітектурою, яка не багатьом відрізнялася від радянських аналогів.
А в Гродно, до речі, є ще трохи незамаскіраванай міжваенкі. Ось наприклад житловий будинок:

[czerjoszyn]

Вялікі дзякуй, бо я думаў да гэтага, што адзінымі міжваенны пабудовамі ў Гродне ёсць толькі банк і дом афіцэраў на Ажэшкі. А дзе канкрэтна знаходзіцца гэты дом?

[yozas_gubka]

наколькі я памятаю, гэта дом №2/1 па вул.1 мая (каардынаты 53.687082,23.835762)
у Гродне, насамрэч, болей міжваенкі, мне прыкладам яшчэ прыгадалася яшчэ невялікая калонія ураднікаў па вул.Дзяржынскага (фота не знайшоў) плюс сумна вядомы раён "Новы свет", які цяпер амаль знесены, але я не жыхар Гродна і ўсяго не ведаю:(
UPD. вось натыкнуўся яшчэ на пару артыкулаў пра гродненскую міжваенку:
http://supron-licvin.livejournal.com/21048.html
http://harodnia.com/a160.php

[homelsky]

Дарэчы, вайсковыя дамы падобныя на гомельскія. І па арх. і па тыпалогіі.

[yozas_gubka]

польская і савецкая вайсковыя архітэктурныя думкі да пэўнага перыяду ішлі нага ў нагу, пакуль у сярэдзіне 1930-х савецкая не развярнулася ў бок неакласіцызму, а польская засталася вернай функцыяналізму :)

[yozas_gubka]

ня ведаю, можа быць, я поста гэтымі прывакзальнымі пабудовамі яшчэ падрабязна не займаўся

[yozas_gubka]

а можаце спасылачку даць на крыніцы?
а можа камунальнымі лічыліся і драўляныя хаты на 2-3-4 сям'і? такіх дагэтуль на Замкавай і Я.Купалы дахалеры

[escargon]

Интересно, а есть ли какие-то характерные детали по которым можно определить польский этот дом или советский?

[yozas_gubka]

па-першае польскія дамы звычайна размяшчаюцца на тэрыторыі былой Другой Рэчы Паспалітай (дзякуй, Кэп), то бок, калі гаворка ідзе пра міжваеннае будаўніцтва ў Заходняй Беларусі, то гэта на 99% польскія дамы:) рэдкае выключэнне складаюць савецкія пабудовы 1939-1941 года, але з такіх я бачыў толькі жылы дом у Вілейцы 1940-га году
па-другое стыль, аналагаў польскага закапанскага/дварковага стылю ў СССР не было (рысы гэтага стылю добра бачныя ў першым доме з гэтага паста), з функцыяналізмам складаней, бо па-сутнасці гэта быў польскі аналаг савецкага канструктывізму і розніца паміж імі не вялікая, але тут дапагае першы пункт: калі ты бачыш скажам у гродне канструктывісткі домік ведай - гэта не савецкі канструктывізі - гэта польскі функцыяналізм!
для прыкладу гродзенскі дом афіцэраў 1933 года