Статус русинської народности в контексті сучасного общественного двиганя на Подкарпатю
Валерій Падяк к.н.,
Выскумный центер карпатистикы, Ужгород
Статус русинської народности в контексті сучасного общественного двиганя на Подкарпатю
(Урывок из выступа на научнім семінарі в Інституті русинського языка и културы,
17.12.2009, Пряшів)
Роскол у русинстві, обы русинство подчинити своїм цілям, інспірованый у 2005 році місным фінансово-оліґархічным кланом, привів до утвореня ЗОО «Народна рада русинов Закарпаття». Од того часу влада отказує ся видіти ушыток спектр русинськых орґанізацій в области, отдавучи перевагу контактам из НРРЗ. Такый союз русинства из владов доста опасный, бо робит русинські орґанізації придатком політико-бізнесової системы и інструментом діла досіганя їх політичных цілей. Ідейноє направленя діятельства НРРЗ є доста близькоє до цілей і методів роботы Світової рады русинів. Обі орґанізації готові досігати ціль лем у правовому полі. Але НРРЗ претендує на монополію у русинстві на Подкарпатю, и то из помочёв місной влады.
Активізація проросійського вектора в діятельстві «Сойма» и екстремістська тактика його вождів привели до того, што общества «Сойма» самоізолёвали ся од світового русинського двиганя. Європські інституції, як и місна влада Закарпатя тоже іґнорувут контакты из ним. «Сойм» став політичнов забавков окремых партій у Росії (і не лем у Росії), які на темі антиукраїнства повышавут свій рейтинґ в очах свого електората. А кіть пристати на думку окремых експертів, яка доста часто тиражує ся через пресу и Інтернет, мож говорити за прямі контакты активістів «Сойма» из представниками російськых спецслужб. Цілі и методы роботы «Сойма» полярні до тых, што їх сповідувут СРР і НРРЗ. Ситуативні союзы НРРЗ из «Соймом», из єдного бока, лем чкодят реноме НРРЗ. Из другого, такі союзы, рішеня котрых ставут леґітимні лем коли вони завізовані руководителями обох асоціацій, позволявут НРРЗ (Є.Жупану) контролёвати и здержовати діятельство «Сойма».
Так выпозірує ситуація из русинством на Подкарпатю днесь. Непризнані у себе дома (в Україні), пофалатовані на части українськой владов и церквами, поростігані по партійных блоках політиками, без права знати писати и читати по русинськы, без роботы дома и без повагы у гляданю роботы по світах, без перспективы дати дітём ліпшоє жытя, без природного права быти русинами наші люде вступавут у 21-оє столітя. Из німов молитвов на губах и тужбов в очах - не вмерти, дочекати ся Воскресіня!
http://www.ua-reporter.com/content/96946