Litviny-biełarusy najstaražytny narod na Jeŭrapiejskim kantyniencie
Click to view→ Historyja pad znakam Pahoni. Pliamiony
Litviny-biełarusy najstaražytny narod na Jeŭrapiejskim kantyniencie
Pavodle novych navukovych kancepcyj zachodnich i maskoŭskich navukovych, zasialiennie indajeŭrapiejcami Jeŭropy išło praz Biełaruś, i isci inakš nie mahło. Indajeŭrapiejcy pry mihracyi spynilisia na prasviadnych ziemlach terytoryi Biełarusi i Paŭnočnaj Ukrainy, ich asvoili ..., što z časam vyklikała pieranasialiennie. Ad lišku nasielnictvy stali sychodzić hrupy ŭ Jeŭropu nasielienuju kaŭkazoidami-aŭtachtonami, ciesniačy ich i(ci) zmiešvajučysia. Ciapier ad kaŭkazoidaŭ zastalisia tolki baski ŭ Ispanii i hruziny Ibieryi (movy ich padobnyja). Indajeŭrapiejcy stali asvojvać Jeŭropu, stvaryŭšy ramancaŭ i hiermancaŭ. Tyja chto zastalisia ŭ Biełarusi, minimum 3500 hadoŭ (mahčyma, da 5000 hadoŭ, z bronzavaha vieku) niazmiennyja ŭ hienach i antrapałohii, bo nie zmiešvalisia z kaŭkazoidami-aŭtachtonami Jeŭropy.
Sionnia biełarusy pakazvajuć saboj antrapałahična najstaražytniejšy typ indajeŭrapiejca. Hety typ i stali nazyvać «zachodnimi bałtami». «Uschodnija bałty» - lietuvisy i łatyšy majuć zmiešvannie z fina-ŭhrami. Jany pa hienach napałovu finy.
Raniej padručniki raspaviadali mif pra toje, što: pa pieršaj viersii - biełarusy i ŭkraincy adłučylisia ad ruskaha naroda, a pa inšaj viersii - uschodnija słavianie naradzilisia na Dniapry i adtul zasialili Biełaruś i Rasiju. Apynułasia ž, jak navuka narešcie vysvietliła, što heta mienavita litviny-biełarusy naradzili etnasy ŭkraincaŭ i ruskich. Litviny-biełarusy na paradak starej svaich susiedziaŭ ukraincaŭ i ruskich.
Da 1795 hoda biełarusy zvali siabie litvinami i ličyli svaju historyju samastojnaj. Biełarusaŭ abvykli ličyć "słavianami". Na samaj spravie litviny-biełarusy heta «zachodnija bałty» - najstaražytny narod na Jeŭrapiejskim kantyniencie i jon na dzvie tysiačy hadoŭ starej słavianamoŭnych narodaŭ-etnasaŭ. Biełarusy nie słavianie, a słavianizavanyja bałty. Słavianizacyja bałtaŭ, rasciahnułasia na ŭsiu historyju litvinaŭ-biełarusaŭ. Jany pierajšli na słavianskuju movu hałoŭnym čynam pad upłyvam carkvy. Da 1839 hoda biełarusy nikoli nie prynaležvali Maskoŭskaj carkvy.
Prabaćki litvinaŭ-biełarusaŭ «zachodnija bałty»: huty-hiepidy, "litvinskija plamiony". Spradviečna litviny - heta mihranty z Prusii, ułiučajučy raniej uciekačoŭ tudy mihrantaŭ z Pаmor'ja i Pаlab'jа. Jany i zjaŭliajucca stvaralnikami VKŁ - Vialikaha Kniastva Litoŭskaha i nazyvalisia litvinami. Z časam litvinami nazyvajucca jacviahi (adnačasna znikaje i ich nazva «jacviahi») i žychary byłoj Połackaj Dziaržavy. «Zachodnija bałty» kazali na movie blizkaj da pruskaj movy Pohiezanii Mindoŭha i movie mazuraŭ Mazovy.
Kiravali ŭ VKŁ pruska-jacviažskija kniazi, a sama litvinskaja mova zjaŭliałasia zachodniebałckaj, - ahulnym dla prusaŭ, jacviahaŭ, kryvičoŭ. Etnična hetu ahulnasć možna zvać biełarusami ŭ sučasnym razumienni, ale samоj biełaruskaj movy pakul nie isnavała. Jana zjaŭliajecca tolki ŭ napačatku XVI stahoddzia jak zmiešvannie litvinskaj movy z vałynskim dyjalektam rusinskaha (ukrainskaha).
«Uschodnija bałty» łatyšy i žamojty - ciapierašnija litoŭcy Letuvy, byli pustelnikami, tamu i zachavali movu blizkaj da daŭniejšaj indajeŭrapiejskaj.
«Zachodni bałt» - paniatak nie tolki kulturna-moŭny, ale i antrapałahičnaje. "Słavianin" ža - paniatak tolki moŭny, a nie antrapałahičny. Navukoŭcy daŭno vyznačyli i daviali, što ŭsie ciapierašnija biełarusy - heta antrapałahična i hienietyčna «zachodnija bałty», ich čerapy niazmiennyja minimum 3500 hadoŭ - što na 2000 hadoŭ starej słavianskaj movy. Pry hetym nijakich antrapałahičnych rys słavianskasci i hienaŭ słavianskasci nie isnuje.
U IV-VI stahoddziach adbyvalisia zmiešvanni «zachodnich bałtaŭ» z inšymi narodami (hotami, sarmatami, ...), jaki pryvioŭ da etnasu "słavianaŭ" i movy dla mižnacyjanalnaha kamunikavannia. Słavianskaja mova zjaviłasia ŭ Pаlab'je, dzie skončyli da VI stahoddzia svoj pachod hoty i hiepidy, zachapiŭšy tam miascovaje zachodniebałckaje pliemia vieniedaŭ i jaho słavianizavaŭšy. "Słavianie", - heta farmacyja, hruntam jakoj byŭ mienavita hocki etnasubtrakt.
Biełaruskaja narodnasć hałoŭnym čynam sfarmavałasia ŭ XI-XII stahoddziach na hruncie troch uschodniesłavianskich plamion - radzimičaŭ, dryhavičoŭ i kryvičoŭ, pry ŭdziele niekatorych plamion zachodnich słavianaŭ i bałtaŭ. Najvažnym faktaram etnahieniezu biełarusaŭ zjaviłasia zmiešvannie plamion kryvičoŭ, dryhavičoŭ i radzimičaŭ. Pałačanie stali vynikam zmiešvannia kryvičoŭ i dryhavičoŭ.
U IX - XIII stahoddziach historyju Biełarusi vyznačaŭ Połack, potym jaho zmianiŭ Navahradak. Navahradskaje kniastva stała centram farmavannia Vialikaha Kniastva Litoŭskaha. Tut byŭ karanavany pieršy ŭładca VKŁ Mindoŭh (1195-1263) - mierkavana ŭ 1246 hodzie. Pazniej dziaržava atrymała nazvu «Vialikaje Kniastva Litoŭskaje, Ruskaje i Žamojckaje». Litoŭskaje - heta biełaruskaje! Bo amal da kanca XVIII stahoddzia zachodniaja i centralnaja Biełaruś nazyvałasia Litvoj; Ruś - heta paŭdniova-uschodniaja Biełaruś i paŭnočna-uschodniaja Ukraina, a Žamojć - zachodniaja i centralnaja častka ciapierašniaj Letuvy.
Ziаmli terytoryi, na ich narody i dziaržavy, ułučajučy Smalenskija ziemli VKŁ, histaryčna ličylisia Jeŭrapiejskimi. A pačynajučy z ziamiel Maskoŭskaj dziaržavy i dalej na ŭschod, ličylisia azijackaj terytoryjaj.
Vialikaje Kniastva Litoŭskaje, a pazniej i ŭ zviazie z Polščaj, - Rečy Paspalitaj, było vysoka demakratyčnym pa tych časach dziaržavaj Jeŭropy, dzie viaršenstvam byŭ Zakon (Rymskaje prava). Maskoŭskaja ž dziaržava była zusim inšym, - aŭtarytarnym, jakoje hruntuje na ŭłady i voli adnaho čałavieka: chana, kniazia, cara. Adpaviedna i mientalitety liudziej hetych dzviuch dziaržaŭ byli roznyja.
Ahresiŭnamu ŭschodniamu susiedu - Maskoŭskim caram ułusa chanstva Załatoj Ardy, Vialikaje Kniastva Litoŭskaje nie davała žyccia. Maskovija, - heta Arda . Maskovija skrała vialikuju historyju Kijeŭskaj Rusi z metaj ŭzvialičvannia historyi Maskoŭskaha kniastva, dziaržavy i jaho ludziej! Maskoŭski kniaź Ivan III zajaviŭ, što jon car «Usioj Rusi», i što «Małaja Ruś» (Ukraina) i «Biełaja Ruś» (VKŁ) - prynaležnaść da Maskvy. Za 475 hadoŭ z siaredziny XV stahoddzia ardynskija vojski maskoŭskich uładaroŭ 18 razoŭ z vajnoj uryvałisia ŭ VKŁ nia ličačy biaskoncych zniščalnych nabiehaŭ. U sumie - 80 hadoŭ vajny i kryvavych biasčynstvaŭ z ahniom i miačom. U histaryjahrafiju tahačasnaj Jeŭropy ŭvajšła znakamitaja Aršanskaja bitva 8 vierasnia 1514 hoda, u jakoj 30-tysiačnaje vojska Vialikaha Kniastva Litoŭskaha, pieramahło amal utraja vialikaje pa kolkasci vojska Maskoŭskaj dziaržavy.
Za košt začystki terytoryi nasielnictva VKŁ, što padpali ardynskamu našesciu, zmianšałasia na 70-80%. Maskoŭska-Rasiejski bok dasiahaŭ dzviuch met - pasłabliennia vajskovaha patencyjału VKŁ šliacham razburennia jaho ekanamičnych i čałaviečych resursaŭ i ŭzmacnienni Maskovii-Rasiei za košt pierasialiennia (i nastupnaj asimilacyi) u Maskoviju kvalifikavanaha majstravoha liudu i sialanstva VKŁ. Hety vajskova-taktyčny pryjom pasłabliennia supiernika šlacham razdrabniennia, zniščennia, pierasialennia i asimilacyi nasielnictva zachoplenych ziamiel robicca stryžniem palityki Maskovii-Rasiei-SSSR, nakiravanaj na ŭtrymannie terytoryj u składzie impieryi.Maskovii
Najbolej razburalnymi, strašnymi i kryvavymi byli try vojny: uvarvannie vojskaŭ kniazia Ivana IV u 1563-1582 hh., relihijnaja vajna cara Alaksieja Michajłaviča ŭ 1654-1667 hh., vajna ruskich sa šviedami na terytoryi VKŁ napačatku XVIII stahoddzia. Vojski Maskovii ad Smalenska da Horadni i Bresta zabivali žycharoŭ VKŁ, adbirali ŭ ich pradukty, chatniaje bydła i koniej, palili harady i pasieliščy, zamki i majontki, pali i lasy, sotni tysiač sialan i haradžanaŭ viezlisia ŭ Maskoviju i pieratvaralisia ŭ raboŭ jaje kniazioŭ i abšarnikaŭ. Na zachoplenych terytoryjach vyrablałasia asimilacyja i zryńvannie nacyjanalnaj samasviadomasci. Tatalnaje zniščennie nasielnictva i materyjalnych asnoŭ jaho žyccia samaj niehatyŭnaj vyjavaj adbiłasia na ŭsich bakach žyccia litvinaŭ i rusinaŭ, u tym liku na movie i kultury, nadoŭha spynili praces farmavannia biełaruskaj nacyi.
Kali pačalisia padzieły Polska-Litoŭskaj dziaržavy ( Rečy Paspalitaj), caryzm daručyŭ svaim historykam prydumać historyju pra słavianstva, - ahulnym pachodžanni ruskich, biełarusaŭ, ukraincaŭ i palakaŭ, jakija niby i ŭ minułym byli častkaj «rasejskaj dziaržavy». Pry Kaciarynie II u 1976 hodzie Vialikaje Kniastva Litoŭskaje było pieranazvana ŭ "Biełaja Ruś", a narod było zahadana nadalej nazyvać "biełorussami", čym i pryviazać na stahoddzi niepakorlivy narod da Rasei.
Adnosna tak zvanych "ruskich", to jany zusim nie "słavianie" i da ich nie majuć nijakaha dačyniennia. Nacyjanalnasci "ruski" taksama nie isnuje. Heta chimiera i prydumka idejołahaŭ Kramla - spadčynnikaŭ chanstva vajaŭničaj Załatoj Ardy, patrebnaja dla apraŭdannia pierad Zachadam svajoj ahresii, zachopnickich vojn i zaniavolennia narodaŭ. U Rasiei ŭ paniatak "ruski" ŭkładvajuć "rasijski" - i nie razumiejuć hetaha, z čym hublajecca nacyjanalnaja samasviadomasć šmatlikich narodaŭ impieryi. Na terytoryi Rasiejskaj Fiederacyi niama zusim ruskaj ziamli! "Ruskija" heta mif ci paprostu kažučy hibryd niekali adstałych i zaniavolenych Załatoj Ardoj narodaŭ: uhra-finaŭ z ciurkami. Mif idejołahaŭ Kramla i pra tryadziny "ruski" narod, što składaŭsia niby z "vielikarosaŭ", "małarosaŭ" i "biełarussoŭ".
Što da "ruskich" maskavitaŭ, to jany - słavianizavanyja fina-ŭhry. Pachodžannie movy u maskavitaŭ niа ruskaje, a bałharskaja, pry tym pa bałharskich carkoŭnych knihach. Tamu i ich mova padobna da carkoŭnasłavianskaj. Tamu i ruskija prozviščy skančajucca na "ov" jak i ŭ bałhar. Nie isnavała i tak zvanaj «staražytnaruskaj movy», jakaja była carkoŭnasłavianskim vymierłym sałunskim dyjalektam Makiedonii IX-XI stahoddziaŭ, na jakoj roŭna pisali ŭ Polščy, Rumynii, Małdavii, Charvatyi. Što sviedčyć pra jeraś mifa pra «Daŭniejšaja Ruś» i «Staražytnaruskaja narodnasć».
Mova ŭ Maskoviju i Rasieju pryjšła praz carkvu i asvietu, a potym była "ŭzakonienaja" jak mova mižnacyjanalnaha kamunikavannia ŭhra-finskaha i ciurka moŭnaha nasielnictva. Mova ŭvabrała ŭ siabie šmat što z inšych moŭ šmatlikich narodaŭ impieryi i z časam mocna transfarmavałasia. Mova bierascianych hramat Noŭharada apynułasia movaj abadrytaŭ Ruryka z Pałab'ja, jon byŭ lechickaj hrupy. Ruskaja mova była tolki ŭ naŭharodcaŭ Ruryka, abadrytaŭ.
Realnaje isnavannie adzinaj staražytnaruskaj narodnasci, adkul niby vyjšli biełarusy, ukraincy i ruskija, ničym nia pacviardžajecca. Nijakaj «staražytnaruskaj narodnasci» jak ahulnaha korania ruskich, biełarusaŭ i ŭkraincaŭ nie isnavała. Pieršapačatkova etnahieniez troch narodaŭ adbyvaŭsia na roznych terytoryjach z udziełam roznych etničnych kampanientaŭ. Movy biełarusaŭ i ŭkraincaŭ - na paradak staražytniej junaj ruskaj movy, jakaja sfarmavałasia tolki ŭ časy Łamanosava.
©Časłaŭ List 2014
Ru → Литвины-беларусы древнейший народ на Европейском континенте .
Pa temie:
Генафонд літвінаў-беларусаў
Гістарычная саманазва беларусаў у ВКЛ была літвіны
История формирования беларускай народности
Беларусы - славяна-балты
Гістарычная Літва і Літвіны
Литвины - потомки лютичей. Первые упоминания о Литве
Невядомая Літва - Чаму летапісная Літва ёсьць сёньняшней Беларусью і моваю была старабеларуская?
"Літоўскі народ" 14 стагоддзя з моўнага, культурнага і рэлігійнага гледзішча
Куда исчезли литвины-беларусы?
Национальности «русский» не существует - это химера
Аналіз гістарычнай дакладнасці афіцыйнай назвы Літоўскай Рэспублікі
Наша Вильня - Как Беларусь потеряла Вильню
Никакой «древнерусской народности» как общего корня русских, беларусов и украинцев не существовало
Историческая правда о Руси и России - Губа, раскатанная на пол мира
Список войн, в том числе и необъявленных, которые вели Московия, Российская империя, РСФСР, СССР, РФ
"Крывавы патоп" у якім агрэсарам супраць Вялікага Княства Літоўскага была ардынская Масковія
Беларусь: погружение в бездну
Nazad → Historyja Biełarusi Biełaruskaja mova