Ксёндз Нікадзім Кавалеўскі
НІКАДЗІМ КАВАЛЕЎСКІ (1888 - пасля 1939)
Каталіцкі святар заходняга абраду, удзельнік беларускага хрысціянскага руху XX ст., душпастыр
Нарадзіўся 1.1.1888 у мясцовасці Грабава Сакольскага павета Гродзенскай губ. Паходзіў з сялянскай сям’і: бацькі - Сямён і Марыяна (з дому Грыжанёвых) Кавалеўскія. Атрымаў хатнюю адукацыю. У 1905 г. скончыў Сакольскае гарадское 3-класнае вучылішча. Прадоўжыў вучобу ў рэальным вучылішчы Цесарэвiча Аляксея ў Гродне. З 1910 г. - на 1-м курсе Віленскай духоўнай каталіцкай семінарыі. Прымаў удзел у дзейнасці культурна-асветнага гуртка беларусаў-клерыкаў. Выбыў 12.11.1911 з 2-га курса ў сувязі з пераходам у свецкае званне для паступлення на вайсковую службу. На пачатку 1914 г. выказаў жаданне вярнуцца ў лік выхаванцаў семінарыі. Пасвячоны ў святары 26.5.1918. Душпастырскую дзейнасць распачаў у гэтым жа годзе на пасадзе вікарыя ў г. Кобрын. З 1921 г. - пробашч у г. Картуз-Бяроза. У 2-й палове 30-х гадоў кіраваў спачатку Пружанскім, а пазней Ціханавецкім дэканатамі Пінскай дыяцэзіі. З часоў вучобы ў Вiленскай духоўнай каталiцкай семiнарыi звязаны з беларускiм нацыянальна-рэлiгiйным рухам.
Крынiцы:
LMABRS, ф. 318, каталог «К»;
LCІA, ф. 604, воп. 5, спр. 7799, 8297;
Catalogus…Vilnensis;
Elenchus… Pinscensis;
Krynica (Вільня). 1925. № 3.
Юрась Гарбінскі, Беларускія рэлігійныя дзеячы XX ст.
--------------------------------------
Дамачава, в. Брэсцкага р-на,
касцёл Беззаганнага Зачацця НПМ (с. 309);
святары:
Кавалеўскі Нікадзім (з 1919),
Татарыновіч Пётр (1927-32),
Цагельскі (Цэгельскі) Канстанцін (1933-34),
Новак Станіслаў-Леанард (1935-1942?).
Святыні Беларусі, што згадваюцца ў даведніку, і святары, якія ў іх служылі
Zdjęcie ks. Nikodema Kowalewskiego - ze zbiorów Pani Haliny Powchowicz z Zielonej Góry (Polska)
------------------------------
HISTORIA LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO W CIECHANOWCU
7 marca (1974) zmarł ks. Nikodem Kowalewski, który w 1944 roku stanął na czele grupy ludzi starających się o założenie gimnazjum. Starania te zostały uwieńczone sukcesem otwarcia. Jako jednemu ze współzałożycieli szkoły pragniemy poświęcić nieco więcej uwagi, przytaczając jego życiorys zaczerpnięty z książki ks. Eugeniusza Borowskiego "Życiorysy zmarłych księży". Ks. Nikodem Kowalewski, syn Szymona i Marianny z Gryżeniów, urodził się 1 stycznia 1988 roku we wsi Grabowo parafii Dąbrowa Grodzieńska. W 1912 roku wstąpił do Seminarium Duchownego w Wilnie Święcenia kapłańskie przyjął w roku 1918. Zaraz po święceniach mianowany został prefektem gimnazjum w Kobryniu a w następnym roku proboszczem w Domaczewie. W 1921 został proboszczem w Berezie Kartuskiej. W roku 1934 zostaje mianowany proboszczem i dziekanem w Ciechanowcu. W czasie okupacji hitlerowskiej aresztowany i przetrzymywany przez pewien czas w więzieniu w Białymstoku. Od 1947 roku jest Kanonikiem Kapituły Pińskiej. W roku 1965 przeniesiony z Ciechanowca na proboszcza do Topczewa. Z dniem 1 sierpnia 1968 roku przeszedł na emeryturę, pozostając rezydentem w Topczewie. W 1968 roku wyróżniony godnością Prałata Papieskiego. Ks. Nikodem Kowalewski znany był z dobroci serca, gościnności i życzliwości. Był niezwykle gorącym czcicielem Matki Najświętszej. Codziennie o świtaniu odmawiał przed obrazem Matki Bożej Ostrobramskiej w Ciechanowcu cząstkę różańca świętego. Był bardzo radosny w swoim kapłaństwie i tę pogodę ducha zachował aż do śmierci.
-------------------------------------
W październiku 1950 roku rozpoczęto budowę murowanej świątyni, według projektu architekta inż. Stanisława Bukowskiego (1904-1979) i technika Stanisława Smacznego z Białegostoku. Plac pod nowy kościół pozyskano dnia 27 grudnia 1949 roku - drogą zamiany z gruntami Władysława Kryńskiego. Poświęcenie kamienia węgielnego, którego dokonał ks. kan. Nikodem Kowalewski (1888-1974), dziekan ciechanowiecki (1934-1959), odbyło się 6 maja 1951 roku - na mocy delegacji Ks. Michała Krzywickiego (1895-1967), administratora apostolskiego diecezji pińskiej (1950-1967).
DEKANAT CIECHANOWIECKI, NIEMYJE NOWE - Parafia Matki Bożej Królowej Polski
------------------------------
1959 - Proboszczem w Topczewie zostaje ks. prał. Nikodem Kowalewski (do 1967 r.). Pod jego kierunkiem zostaje ułożona w kościele posadzka marmurowo-cementowa, a na zewnątrz chodnik z płyt cementowych. W kościele zostaje wykonana chrzcielnica, balustrada, oraz ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Kalendarium kościoła i parafii w Topczewie