Галопом по европам, ч.9 -- Galope traeŭrope, p.9
Часть 8 - Parto 8
3 августа. Въехали в Эстонию, подкрепились, едем дальше. Далеко ли до Таллинна? Ещё километров 140, и есть надежда, что плутать больше не будем: шофёры - на своей родине. Слева время от времени видно Балтийское море, больше ничего интересного по дороге нет - а может быть, мы уже не воспринимаем, перенасытились впечатлениями. В центре Таллина нас ждёт экскурсовод. На этот раз экскурсия на русском языке, эсперантистов не нашлось. Программа стандартная - парк Кадриорг, памятник морякам корабля «Русалка», затем старый город.
А недалеко от гостиницы видим совсем новый храм авангардной архитектуры.
La 3-a de aŭgusto. Ni jam estas en Estonio, bone manĝintaj, veturas plu. Ĝis Tallinn restas ĉ. 140 km, kaj espereble ni ne plu erarvagados: la ŝoforoj estas hejme. Maldekstre iam-tiam videblas Balta maro, aliaj interesaĵoj dumvoje ne videblas - aŭ eble ni jam ne povas percepti, trosatigitaj per impresoj. En la centro de Tallinn nin atendas ekskursgvidanto. Ĉi-foje la ekskurso estas en la rusa, e-istoj ne troviĝis. La programo estas tipa - parko Kadriorg, monumento al la maristoj de la ŝipo “Rusalka”, la malnova urbo.
Kaj proksime al la hotelo ni vidas novan avangardstilan templon.
Трамвайная система Таллина не меняется уже несколько десятилетий. Всё те же 4 маршрута крест-накрест, узкая, причём нестандартная колея 1067 мм. Ходят «гармошки» КТ-4, некоторые - с низкопольными вставками.
На этот раз роскошная (на мой непритязательный взгляд и по сравнению с предыдущими) гостиница “City Portus” рядом с морским портом. Вместо ключа от номера - магнитная карточка, она же нужна, чтобы воспользоваться лифтом или войти с лестницы на нужный этаж, а в номере её надо вставить в специальное гнездо - только тогда можно включить свет.
La tramsistemo de Tallinn ne ŝanĝiĝas jam dum kelkdek jaroj: estas la samaj 4 itineroj kruce, unika trako 1067 mm. Dusekciaj vagonoj KT-4, kelkaj el ili kun aldonaj malalt-plankaj sekcioj meze.
Ĉi-foje estas luksa (el mia vidpunkto de nedorlotita homo kaj kompare kun la antaŭaj noktoj) hotelo “City Portus” apud la mara haveno. Anstataŭ ŝlosilo estas magnetkarto, ĝi ebligas ankaŭ uzi lifton kaj eniri de ŝtuparo al la necesa etaĝo; en la ĉambro ĝin necesas enmeti en specialan ingon - nur tiam eblas ŝalti lumon.
Утром 4 августа - очередной «шведский стол», и - последний бросок на восток. Далеко ли до Таллинна? Да, теперь далеко. В Нарве тратим последние кроны. Граница - настоящая, серьёзно оборудованная. Видим изрядную очередь желающих перейти границу пешком, почти все с сумками-тележками. Российская сторона встретила ядрёным запахом из туалета и сразу - плохими дорогами. Вспоминаем русский алфавит, от которого успели отвыкнуть. Курс на Санкт-Петербург. Проезжаем город Кингисепп, бывший Ямбург, известный эсперантистам по книге М.Бронштейна “Oni ne pafas en Jamburg” («В Ямбурге не стреляют»)...
Прежде чем окончательно высадить нас в Санкт-Петербурге, автобус снова делает несколько «кругов почёта» по переулкам у Московского вокзала...
Matene la 4-an de aŭgusto estas vica “sveda tablo”, kaj - lasta starto, orienten. En Narva ni elspezas lastajn estoniajn kronojn. La limo estas “vera”, serioze aranĝita. Staras granda vico el dezirantoj transiri ĝin piede, ĉiuj kun sakoj kaj ĉaretoj. La rusia flanko renkontis nin per sveniga odoro el necesejo kaj tuj - per aĉaj vojoj. Ni rememoras la rusan alfabeton, preskaŭ forgesitan dum tiuj tagoj. Direkto - al Sankt-Peterburg. Ni preterveturas urbon Kingisepp, eksa Jamburg - ĝuste ĉi tie oni ne pafas, laŭ aserto de M. Bronŝtejn...
Antaŭ ol definitive ellasi nin en Sankt-Peterburgo, la buso denove kelkfoje rondveturas laŭ stratetoj apud Moskva stacidomo...
Что я могу сделать в Петербурге, имея около трёх часов до поезда? Подсказка: полгода назад открылись три новые станции метро, образовалась 5-я линия.
Фотографий не будет - их в ru_metro было множество, в конце декабря 2008 и марте 2009. Впечатление - удручающее. В Праге такое было бы нормально, а в Москве, очень хочется надеяться, такого не будет. Новые эскалаторы с узкой балюстрадой - 4 в обычном наклоне для 3 старых - заметно громче шумят. Освещение - сверху, опять же как в Праге.
«Звенигородская» - красива, но бездарна по конструкции. Зачем поднята средняя часть, зачем закрыта значительная часть проёмов? А проёмы, закрытые наполовину - вообще за гранью понимания. «Волковская» - отделана пластиком ужасного ядовито-фиолетового цвета. Зачем-то название (повторенное на путевой стене не 2-3 раза как обычно, а раз 20) продублировано латиницей. «Для удобства туристов»? А что, к нам из-за границы едут исключительно идиоты, неспособные запомнить (ну или хотя бы выписать на карточку) два десятка несовпадающих с латиницей букв русского алфавита? К тому же в районе этой станции интуристов нет, делать им там нечего... Переход со «Спасской» на «Сенную» идёт ступеньками то вверх, то вниз - неужели нельзя было проложить по горизонтали? И обе новые пересадочные станции - без собственных выходов в город, только через пересадку...
А вот новые вертикальные указатели на станциях (на всех) понравились. В Москве такие были в 1969 году, но почему-то не прижились, а жаль.
Kion mi povas fari en Sankt-Peterburgo, havante tri horojn antaŭ la trajno? Ja antaŭ duonjaro malfermiĝis tri novaj metrostacioj, formiĝis la 5-a linio.
Fotoj ne estos - ili multis en ru_metro fine de decembro 2008 kaj marte 2009. La impreso estas deprimiga. En Prago tio estus normala, kaj en Moskvo, espereble, similaĵoj ne aperos. Novaj rulŝtuparoj kun mallarĝa balustrado (4 sur loko de ordinaraj 3) - tro laŭte bruas. Lanternoj pendas supre, samkiel en Prago.
“Zvenigorodskaja” belas, sed neoportunas. Kial levita la mezo, kial fermita granda parto de arkoj inter kolonoj? Kelkloke la arkoj estas fermitaj duone - tio tute nekompreneblas. “Volkovskaja” estas ornamita per abomena fuksinkolora plasto. Ial la titolo (ripetita surmure ne 2-3-foje kiel kutime, sed eble 20-foje) aperas ankaŭ latinlitere. Ĉu “por turistoj”? Sed ĉu el eksterlando al ni venas nur idiotoj, ne kapablaj memorfiksi (au, minimume, skribi sur slipo) dudekon da literoj, malsamaj en la rusa kaj latina alfabeto? I.a., apud tiu stacio turistoj ne aperas, ĉar estas nenio interesa por ili... Transiro inter “Spasskaja” kaj “Sennaja” direktiĝas ŝtupare jen supren, jen malsupren - ĉu ne eblis konstrui ĝin horizontale? Kaj ambaŭ novaj transir-stacioj malhavas proprajn elirejojn, do trafi en la urbon eblas nur tra apudaj stacioj...
Sed novaj vertikalaj informtabuloj sur ĉiuj stacioj al mi tre plaĉas. Similaj estis en Moskvo en 1969, sed bedaŭrinde ne enradikiĝis.
Возвращаемся на вокзал, идём ужинать. Совсем мы отвыкли, что все вокруг говорят по-русски и можно расплачиваться рублями...
Ну вот и всё. Ночь в поезде, и в 5.56 утра 5 августа мы в Москве.
Ni revenas al la stacidomo, iras vespermanĝi. Ni tute dekutimiĝis, ke ĉiuj ĉirkaŭe parolas ruse kaj eblas pagi per rubloj...
Do jen ĉio. Nokto en trajno, kaj je 5.56 matene la 5-an de aŭgusto ni venas en Moskvon.
Отоспавшись, можно подвести итоги.
За 18 дней побывали в 10 странах, пересекли 13 границ - из которых, впрочем, лишь две «серьёзные». Получили массу впечатлений, и всё это - благодаря эсперанто. Без знания эсперанто (с «международным английским» или без него - неважно) впечатлений было бы на порядок меньше, а денег было бы истрачено в разы больше.
Русский язык в других славянских странах несколько помогает ориентироваться, но полагаться на него рискованно - есть множество слов, при полном внешнем сходстве означающих совсем не то, что в русском. К примеру, “sleva” по-чешски - «скидка», а “sprawa” по-польски (и не только) - «дело». “Čerstvy” по-чешски - «свежий», и так далее. А вот если знать несколько славянских языков (в моём случае - 4), то при наличии пытливого ума не пропадёшь.
Эсперантисты есть везде и охотно помогают, надо лишь заранее побеспокоиться об этом. На мой взгляд, это так же логично как, например, заранее заказать гостиницу, а не ехать в неизвестность.
Различия между Россией и Европой - к сожалению, непреодолимы и продолжают усиливаться...
Satdorminte, oni povas iom resumi.
Dum 18 tagoj ni vizitis 10 landojn, transiris 13 landlimojn - el kiuj, tamen, nur du estas “seriozaj”. Ni ricevis amason de impresoj, kaj ĉio ĉi - dank’al E-o. Sen E-o (ĉu kun “internacia angla” aŭ sen ĝi - ne gravas) da impresoj estus dekoble malpli, kaj da elspezita mono - kelkoble pli.
La rusa lingvo en aliaj slavaj landoj iom helpas orientiĝi, sed tro fidi tion estus riske. Multas vortoj kun tute sama aspekto, sed malsama signifo. Ekzemple, “sleva” en la rusa estas “maldekstre”, en la ĉeĥa - “rabato”. “Sprawa” en la rusa - “dekstre”, en la pola k.a. - “afero”. “Čerstvy” en la ĉeĥa - “freŝa”, en la rusa - “malfreŝa”, ktp. ktp. Sed se oni scias kelkajn slavajn lingvojn (miakaze - 4), kaj havas konvenan pensmanieron, do en ajna slava lando ĉio bonordos.
E-istoj troviĝas ĉie kaj volonte helpas - necesas nur anticipe zorgi pri tio. Miaopinie, tio estas same logika, kiel, ekzemple, antaŭmendi hotelon, sed ne veturi al tute nekonata loko senaverte.
Diferencoj inter Rusio kaj Eŭropo estas nesupereblaj kaj plu kreskas, bedaŭrinde...
Конец - Fino
3 августа. Въехали в Эстонию, подкрепились, едем дальше. Далеко ли до Таллинна? Ещё километров 140, и есть надежда, что плутать больше не будем: шофёры - на своей родине. Слева время от времени видно Балтийское море, больше ничего интересного по дороге нет - а может быть, мы уже не воспринимаем, перенасытились впечатлениями. В центре Таллина нас ждёт экскурсовод. На этот раз экскурсия на русском языке, эсперантистов не нашлось. Программа стандартная - парк Кадриорг, памятник морякам корабля «Русалка», затем старый город.
А недалеко от гостиницы видим совсем новый храм авангардной архитектуры.
La 3-a de aŭgusto. Ni jam estas en Estonio, bone manĝintaj, veturas plu. Ĝis Tallinn restas ĉ. 140 km, kaj espereble ni ne plu erarvagados: la ŝoforoj estas hejme. Maldekstre iam-tiam videblas Balta maro, aliaj interesaĵoj dumvoje ne videblas - aŭ eble ni jam ne povas percepti, trosatigitaj per impresoj. En la centro de Tallinn nin atendas ekskursgvidanto. Ĉi-foje la ekskurso estas en la rusa, e-istoj ne troviĝis. La programo estas tipa - parko Kadriorg, monumento al la maristoj de la ŝipo “Rusalka”, la malnova urbo.
Kaj proksime al la hotelo ni vidas novan avangardstilan templon.
Трамвайная система Таллина не меняется уже несколько десятилетий. Всё те же 4 маршрута крест-накрест, узкая, причём нестандартная колея 1067 мм. Ходят «гармошки» КТ-4, некоторые - с низкопольными вставками.
На этот раз роскошная (на мой непритязательный взгляд и по сравнению с предыдущими) гостиница “City Portus” рядом с морским портом. Вместо ключа от номера - магнитная карточка, она же нужна, чтобы воспользоваться лифтом или войти с лестницы на нужный этаж, а в номере её надо вставить в специальное гнездо - только тогда можно включить свет.
La tramsistemo de Tallinn ne ŝanĝiĝas jam dum kelkdek jaroj: estas la samaj 4 itineroj kruce, unika trako 1067 mm. Dusekciaj vagonoj KT-4, kelkaj el ili kun aldonaj malalt-plankaj sekcioj meze.
Ĉi-foje estas luksa (el mia vidpunkto de nedorlotita homo kaj kompare kun la antaŭaj noktoj) hotelo “City Portus” apud la mara haveno. Anstataŭ ŝlosilo estas magnetkarto, ĝi ebligas ankaŭ uzi lifton kaj eniri de ŝtuparo al la necesa etaĝo; en la ĉambro ĝin necesas enmeti en specialan ingon - nur tiam eblas ŝalti lumon.
Утром 4 августа - очередной «шведский стол», и - последний бросок на восток. Далеко ли до Таллинна? Да, теперь далеко. В Нарве тратим последние кроны. Граница - настоящая, серьёзно оборудованная. Видим изрядную очередь желающих перейти границу пешком, почти все с сумками-тележками. Российская сторона встретила ядрёным запахом из туалета и сразу - плохими дорогами. Вспоминаем русский алфавит, от которого успели отвыкнуть. Курс на Санкт-Петербург. Проезжаем город Кингисепп, бывший Ямбург, известный эсперантистам по книге М.Бронштейна “Oni ne pafas en Jamburg” («В Ямбурге не стреляют»)...
Прежде чем окончательно высадить нас в Санкт-Петербурге, автобус снова делает несколько «кругов почёта» по переулкам у Московского вокзала...
Matene la 4-an de aŭgusto estas vica “sveda tablo”, kaj - lasta starto, orienten. En Narva ni elspezas lastajn estoniajn kronojn. La limo estas “vera”, serioze aranĝita. Staras granda vico el dezirantoj transiri ĝin piede, ĉiuj kun sakoj kaj ĉaretoj. La rusia flanko renkontis nin per sveniga odoro el necesejo kaj tuj - per aĉaj vojoj. Ni rememoras la rusan alfabeton, preskaŭ forgesitan dum tiuj tagoj. Direkto - al Sankt-Peterburg. Ni preterveturas urbon Kingisepp, eksa Jamburg - ĝuste ĉi tie oni ne pafas, laŭ aserto de M. Bronŝtejn...
Antaŭ ol definitive ellasi nin en Sankt-Peterburgo, la buso denove kelkfoje rondveturas laŭ stratetoj apud Moskva stacidomo...
Что я могу сделать в Петербурге, имея около трёх часов до поезда? Подсказка: полгода назад открылись три новые станции метро, образовалась 5-я линия.
Фотографий не будет - их в ru_metro было множество, в конце декабря 2008 и марте 2009. Впечатление - удручающее. В Праге такое было бы нормально, а в Москве, очень хочется надеяться, такого не будет. Новые эскалаторы с узкой балюстрадой - 4 в обычном наклоне для 3 старых - заметно громче шумят. Освещение - сверху, опять же как в Праге.
«Звенигородская» - красива, но бездарна по конструкции. Зачем поднята средняя часть, зачем закрыта значительная часть проёмов? А проёмы, закрытые наполовину - вообще за гранью понимания. «Волковская» - отделана пластиком ужасного ядовито-фиолетового цвета. Зачем-то название (повторенное на путевой стене не 2-3 раза как обычно, а раз 20) продублировано латиницей. «Для удобства туристов»? А что, к нам из-за границы едут исключительно идиоты, неспособные запомнить (ну или хотя бы выписать на карточку) два десятка несовпадающих с латиницей букв русского алфавита? К тому же в районе этой станции интуристов нет, делать им там нечего... Переход со «Спасской» на «Сенную» идёт ступеньками то вверх, то вниз - неужели нельзя было проложить по горизонтали? И обе новые пересадочные станции - без собственных выходов в город, только через пересадку...
А вот новые вертикальные указатели на станциях (на всех) понравились. В Москве такие были в 1969 году, но почему-то не прижились, а жаль.
Kion mi povas fari en Sankt-Peterburgo, havante tri horojn antaŭ la trajno? Ja antaŭ duonjaro malfermiĝis tri novaj metrostacioj, formiĝis la 5-a linio.
Fotoj ne estos - ili multis en ru_metro fine de decembro 2008 kaj marte 2009. La impreso estas deprimiga. En Prago tio estus normala, kaj en Moskvo, espereble, similaĵoj ne aperos. Novaj rulŝtuparoj kun mallarĝa balustrado (4 sur loko de ordinaraj 3) - tro laŭte bruas. Lanternoj pendas supre, samkiel en Prago.
“Zvenigorodskaja” belas, sed neoportunas. Kial levita la mezo, kial fermita granda parto de arkoj inter kolonoj? Kelkloke la arkoj estas fermitaj duone - tio tute nekompreneblas. “Volkovskaja” estas ornamita per abomena fuksinkolora plasto. Ial la titolo (ripetita surmure ne 2-3-foje kiel kutime, sed eble 20-foje) aperas ankaŭ latinlitere. Ĉu “por turistoj”? Sed ĉu el eksterlando al ni venas nur idiotoj, ne kapablaj memorfiksi (au, minimume, skribi sur slipo) dudekon da literoj, malsamaj en la rusa kaj latina alfabeto? I.a., apud tiu stacio turistoj ne aperas, ĉar estas nenio interesa por ili... Transiro inter “Spasskaja” kaj “Sennaja” direktiĝas ŝtupare jen supren, jen malsupren - ĉu ne eblis konstrui ĝin horizontale? Kaj ambaŭ novaj transir-stacioj malhavas proprajn elirejojn, do trafi en la urbon eblas nur tra apudaj stacioj...
Sed novaj vertikalaj informtabuloj sur ĉiuj stacioj al mi tre plaĉas. Similaj estis en Moskvo en 1969, sed bedaŭrinde ne enradikiĝis.
Возвращаемся на вокзал, идём ужинать. Совсем мы отвыкли, что все вокруг говорят по-русски и можно расплачиваться рублями...
Ну вот и всё. Ночь в поезде, и в 5.56 утра 5 августа мы в Москве.
Ni revenas al la stacidomo, iras vespermanĝi. Ni tute dekutimiĝis, ke ĉiuj ĉirkaŭe parolas ruse kaj eblas pagi per rubloj...
Do jen ĉio. Nokto en trajno, kaj je 5.56 matene la 5-an de aŭgusto ni venas en Moskvon.
Отоспавшись, можно подвести итоги.
За 18 дней побывали в 10 странах, пересекли 13 границ - из которых, впрочем, лишь две «серьёзные». Получили массу впечатлений, и всё это - благодаря эсперанто. Без знания эсперанто (с «международным английским» или без него - неважно) впечатлений было бы на порядок меньше, а денег было бы истрачено в разы больше.
Русский язык в других славянских странах несколько помогает ориентироваться, но полагаться на него рискованно - есть множество слов, при полном внешнем сходстве означающих совсем не то, что в русском. К примеру, “sleva” по-чешски - «скидка», а “sprawa” по-польски (и не только) - «дело». “Čerstvy” по-чешски - «свежий», и так далее. А вот если знать несколько славянских языков (в моём случае - 4), то при наличии пытливого ума не пропадёшь.
Эсперантисты есть везде и охотно помогают, надо лишь заранее побеспокоиться об этом. На мой взгляд, это так же логично как, например, заранее заказать гостиницу, а не ехать в неизвестность.
Различия между Россией и Европой - к сожалению, непреодолимы и продолжают усиливаться...
Satdorminte, oni povas iom resumi.
Dum 18 tagoj ni vizitis 10 landojn, transiris 13 landlimojn - el kiuj, tamen, nur du estas “seriozaj”. Ni ricevis amason de impresoj, kaj ĉio ĉi - dank’al E-o. Sen E-o (ĉu kun “internacia angla” aŭ sen ĝi - ne gravas) da impresoj estus dekoble malpli, kaj da elspezita mono - kelkoble pli.
La rusa lingvo en aliaj slavaj landoj iom helpas orientiĝi, sed tro fidi tion estus riske. Multas vortoj kun tute sama aspekto, sed malsama signifo. Ekzemple, “sleva” en la rusa estas “maldekstre”, en la ĉeĥa - “rabato”. “Sprawa” en la rusa - “dekstre”, en la pola k.a. - “afero”. “Čerstvy” en la ĉeĥa - “freŝa”, en la rusa - “malfreŝa”, ktp. ktp. Sed se oni scias kelkajn slavajn lingvojn (miakaze - 4), kaj havas konvenan pensmanieron, do en ajna slava lando ĉio bonordos.
E-istoj troviĝas ĉie kaj volonte helpas - necesas nur anticipe zorgi pri tio. Miaopinie, tio estas same logika, kiel, ekzemple, antaŭmendi hotelon, sed ne veturi al tute nekonata loko senaverte.
Diferencoj inter Rusio kaj Eŭropo estas nesupereblaj kaj plu kreskas, bedaŭrinde...
Конец - Fino