Цягнічок і кніга
Заўчора вырашыў пракаціцца да Мінску на новым хуткасным цягнічку. Спадзяваньняў ён не падмануў - хутка, чыста, сьветла, прасторна і цёпла. Стартаваў у 6:19, прыбыў у 10:57. Каб з карысьцю бавіць час, прыхапіў з сабой кніжачку Вітаўтаса Місявічуса "Мядзведжая акадэмія" у добрым перакладзе Масея Грынблата. Атрымаў шчырае задавальненьне ад прыгодніцкай гістарычнай прозы літоўскага пісьменьніка не толькі дзеля сакавітасьці стылю, чымсьці падобнага на "Хрыстос прызямліўся ў Гародні" Ўладзіміра Караткевіча, але і дзякуючы сюжэтнай лініі - дзея абдымае літоўска-беларускае памежжа і нашыя знакавыя мястэчкі і месты: Ашмяны, Смургоні, Нясьвіж за часамі панаваньня тут Пане Каханку (Караля Станіслава Радзівіла). Гісторыя разгортваецца як падарожжа маладога літоўскага шляхціца Габрэлюса Твірбутаса ў пошуках лепшай долі, што на кожным кроку насычана прыгодамі і дзівоснымі задарэньнямі. Ваўкалакі, чараўнікі, махляры, карачмары, цыганы і, вядома, шляхта прадстаўлены ў рамане каларытна і красамоўна. Мову аповяду вельмі жывяць фальклёрныя залацінкі ў выглядзе павер'яў, прымхаў, паданьняў і сакавітых прыказак ды выслоўяў, некаторыя зь якіх і занатаваў:
- Шчасьце прыносяць не грошы, але грошы вельмі дапамагаюць без шчасьця абыйсьціся
- У 17 гадоў дык і чорт быў без зморшчын
- Карчмарова вока праз лахманы шэляг бачыць
- Галоднай курцы зярнятка на думцы
- Гэты нос Бог на сямёх нёс
- За грошы ўсюды харошы
- Хто дапамагае беднаму, той пазычае самому Богу
- У малым гарадку ўсе вялікія вушы маюць
- Вось дык сустрэча: адзін пасівеў, а другі - палысеў
- Чым чарка глыбейшая, тым галоўка дурнейшая.