СӘҺЛ СУМБАТИ ОРЫҒ-ТОРЫҒОН ... ОСТОРОӘДӘ
Чанд ружбе сәм ғалбе де Бабәки. Озорбојҹони президент бә ғәрор омә ки, һејкәл бынә боәј Боку мијонәдә. Президенти фәрмон бешә ружику мәмләкәти “мијонәдә нәвәкәсон” ижән дәшән бә мәјдон, бә пе кардәшоне ыштә кәшон, дәмандән Бабәки барәдә бо ҹурбәҹурә һәрзә-һәдјонон нывыште. Чәвон вејни мәғсәдән ыме ки, фырсәте вотәјнә, бәјон быкән бә дынјо ки, бәс мәвот, Бабәк тыркебән. Мылхәс, аләм ижән гынијә бәјәнды, гәви вотәј гуш мәсејдәни. Чәмәкијонән, шык бә Хыдо, озывон омән. Гыләјни бәмы вотејдә ки, “әмони руже, Бабәк дасто шејдә! Нывыште лозиме”. - “Һәлбәттә, нывыште лозиме!”,- вотыме, әзынимон ки, ов бә гәв сәј ныште, бәнә мој хыјә карде. Ижән номе ыштә вәдә сәвонон, китобон, дәшим бә “Корәтәни лонә”, сәнибәтон һандыме материалон, нывыштыме ыштә зынәјон...
Интаси ијо чымы мәғсәд Бабәки барәдә гәп жәј ни. Әвони, Хыдованди, һандәкәсон баһанден чәмә сајтәдә. Мәғсәд Сәһл Сумбати барәдә гәп жәје. Бочи? Бывотым, шымәнән һали быбән...
Һандыме Бабәки барәдә быә материалон, омәјм бешим Сәһл Сумбати сәпе. Веј мәрағинә које. Озорбојҹони тыркон мандән ови-отәши мијонәдә. Бабәки барәдә ыштә зынәјон (һежо нызнәјонән) гәво ка пеш бе-бе нывыштејдән, омејдән бә Сәһл Сумбати рәсеәдә дәмандејдән бо ғылизәғуртә карде! Сәбәбән ыме ки, һич ҹурә бә гыләј мәхрәҹ оме зынејдәнин чә мәлуни милли мәншә мәсәләдә. Дылшон шејдә бынывыштын, гәвипури бывотын ки, бәс әв ермәни быә! Есә бој, ко бә фајә рәсеәдә, мандејдән ночор: чич быкән? Бынывыштон ки, Сәһл ермәни быә, бәвәдә ыштән дештә зывони бә гиј гәтәнин бејдән ки, мәвотбән һежо Бабәки вахтику ермәнијон жијән Хәрәбоғәдә! Охо ҹо вахти вотејдән ки, тосә “фылон вахти” ермәни соәбујән быәни бы мәһоләдә! Чандә соронин сә арыштејдән (анә арыштәшоне ки, һәни сәән мандәни бәвонку!) ки, чокнә окән Бабәки ым ангыли, һич ҹурә ҹәвоб пәјдо карде зынејдәнин бын парси. Бә вахти мәрһумә Бунјадови хәбәдо кардәшбе әвон ки, әбыни жәго воте, әбыни воте ки, Сәһл ермәни быә! Чокиш ыме, бывотәмон ки, әв албан быә!? Вотәшбе, әмма чич быбу ки? Дечәј воте ни ки! Бәс ым фәғырон коврәј хоки екән бәштә сә? Дештә зывони бывотын ки, Бабәки, дечәвон зывони бывотомон, “тыркон јолә ғәһрәмони” һәватәкәс чәвон ыштәно быә? Охо, тыркон ыштән бә дынјо ҹар кәшејдән ки, гуја “албанон тырк быән”.
Чәмә мәғсәд ијо һәғиғәтән албанон тырк бе ја ныбе сыбут карде ни ки. Чумчыко бо һар гылә толыши бәнә рушинә ружи соф гыләј һәғиғәте ки, албанон кин, јәни чәвон нишоне һич гылә аидијот бә тыркон. Албанон һәмон хәлғонин ки, есән жијејдән, чок-чоки зынејдән ыштә номијән, тарыхијән, бы барәдә чок-чоки нывыштејдәнән. Чәмә сыхан ым бәболәжә тыркон барәдәј. Чич быкән? Охо дынјоәдә веј одәмон - алимон, мытәхәссисон чок зынејдән Сумбати миллијәти, һар вырәдән нывыштејдән бы барәдә. Фәғырә тырконән (одәми лап бәболи омејдә боәвон!) бывотон “Сәһл ермәни быә”, чокнә бәвотен, “бығ сутејдә”, бывотон әв тырк быә, бәвәдән “риш шејдә дасто”! Сыхани кырти, Бабәки мәсәләдә һар гәвомәј нывыштејдән, бә һар силф дәшејдән, әмма иглә Сумбати мәсәлә гыләј колә амбу быә мандә чәвон лукәдә. Нә ебарде зынејдәнин әј, нәән ту карде бејдәни ым зәһримори! Гылизәғуртә карде-карде вијәвон быән мандән авәрә-сәргәрдон...
Бы вырәдә огәтејдәм ын мывзу. Сәбәбән ыме ки, бәмә чич тырконку? Әмә беәјән пемужијәмон бы чандә сорон бә тыркон нывыштә-вотә вәрәсәғејон, гәвомәјон. Бомы әфсәлә ко ыме ки, ҹәвоб быдәм бә жыго гыләј парси: Бәс толышон чәшәдә кије Сәһл Сумбат? Мәлумә тәрәфыш ыме ки, бә ком толыши быдош ым парси, одәми гәвисә бәже, јәни, чымы зынәјку, жыго бәвоте: -“Ләнәтулла”! Азән вотејдәм, зынејдәм ки, жәгоје! Интаси чымы парси мәғсәд ым ни. Азән пијејдәме ошко быкәм чә икәсә миллијәти. Јәни умуте пијејдәме ки, толышон чәшәдә кије әв?
Хыдоку бә нијони ни, шымәку чич нијо быкәм, хосә толышон? Бы чандә ружон дыләдә чымы сә ғале де ын мәсәлә. Һежо бә фикир-хыјолим, малхулјо кардејдәм, чәсонә ныможиро әштеәдә, дастнымож гәтеәдә, хорәк һардеәдә, ныштеәдә, әштеәдә, нәвеәдә, һытеәдә, мылхәс, ружи ијән шәви дырози ыштән-дештә бә гәпим: Охо чиче, чымы јоләмо вотәјнә, чы ноҹинси, һәромзодә, вәләдизино милләт?
Жыго шәбәј, чәтин ҹәвоб пәјдо әкәјм бы ағылбыловони, бердәм быәнәбәјн ... Осторо миәллимон. Бәле, бәле, мәһз әвон быәнәбәјн, һәлә веј дәәкәши ым мәсәлә, веј әдожни чымы сәј, веј сәгижлә әдәј бәмы.
Мәвужи һәмә толышон хәбәдон ки, чандә вахтонин чәмә моминә бывә Руфулла зиндонәдәј (Хыдо окә чәј бәј!). Чәј гәте сәбәбән мәлуме бәмә һәммәј. Интаси Озорбојҹони мәлунә һукмәт ошко воте зынејдәни ки, бә чы сәбәб дәноәше әв бә зиндон. Әве дастбәкәшә нәвејдә мәһоли ки, чы сәбәб песохты ыштәку. Һукмәти ағылән (јәни, ағылику хәбә-әтә ныбејәтијән) мәлуме бәмә һәммәј. Чә ағыли сојб чич пәјдо карде бәзне? Әве ижән омән мандән “толыши” сәпе. Јәни Руфулла толышәти бынон бә мәјдон, бәвәдә мәхлоғ бовә бәка бәвон ки, һәғиғәтән һәхәдән Руфулла бә зиндон дәнојәдә! Әзыним воте, чы мыкофотсојб быә ын тәклифи бә нав доәкәс. Ыми бәзнем воте ки, бә пејәдә ныштә сијо кәжәлон һәммәј хош омә әв! Ношоне бә мијон Руфулла Ирони телеканал “Сәһәр”әдә вотә сыханон, чок-чоки гуш дошоне бәвон, бәнен, һа, әјо Руфулла вотәше ки, мәвотбән әв толышебән, Озорбојҹонәдән толышон жимон ангыле бә сијо канә тыки! Тыркон ыштәни вотәјнә “додагларынын тәрпәнмәсиндән” сәрәсәјн ки, Руфулла дышмене бә Озорбоҹони!?
Әмма мәсәлә бымәдәј ки, чәвон ыштә вотәјон камин Руфулла ҹәзо сыбут кардејро. Лозиме ки, “толышон” ыштән бывотын ки, һәғиғәтән Руфулла дышмене! Бәс ком толыш бәвоте ыми? Дијәро ше лозим ни ки! Мијонә мәктәби миәллимон мардән бәгәм? “Һәвојә пул сәјдән” һукмәтику, чәвон пештон пан быән һукмәти һәвојә нуни һардејку.
Ыштә сыхани шымә балон вәјәдә быбырным, мәҹбурим ијо гыләј һәшјә бешум. Мәсәлә бымәдәј ки, һукмәти бы барәдә вотәјон вејни һәхин. Бочи? Чумчыко есәтнә миәллимон вејни дәрс дәвонејдәнинхо! Дәрс дәвонијәкәс һесте ки мәктәбонәдә? Сәводинә, ағылмандә миәллимон дәрси дәвонејдән кәонәдә, јәни репетиторәти кардејдән. Мандә камсәводонән ыштә ружи дәвонејдән мәктәбәдә, манги охојәдән ғол кәшејдән бә мааши, јәни һәвојә пул сәјдән. Бәвотешон, бәс һукмәт бочи дојдә бәвон һәвојә пули? Ҹәвоб дојдәм: Иминәниш ыме ки, һукмәт әзыни ки быбасты мәктәбон. Дынјо, чәвон Авропәдә быә әвеснон чич бәвотен быми? Бә Авропә сәј кәжәлә пор дәжәнејро мәҹбуре ки, мааш быдә бә миәллимон. Дыминәнијән ыме ки... Бәвотешон, ым миәллимон дәрс дәвонејдәнинбу, бәс чич кардејдән дәрси вахти? Һа, ым ҹо мәсәлә! Руфулла мәһкәмәдә миәллимон гыләјни ыштән чок-чоки ҹәвоб доәше бы парси: “Һежо әлоғәдәмон де саһә мывәккили (јәни, де полиси ијән МТН-и), вахти-вахтәдә мәлумот дојдәмон бәј дијәдә, мәмләкәтәдә вағе быә ғәзијон барәдә!” Есә сәрәсәјшон бочи һәвојә мааши дојдән бә Осторо жәләвонә миәллимон? Хонәхо ыштән һәммәјсә чок ҹәвоб доәше, быми чы сыханон бәзне бе?!
Есә ижән бывотым Руфулла мәһкәмәку. Чандә ружонин Осторо кали миәллимон бә нубә мандән мәһкәмә гәвәдә, бесобун-мобун дәфырсејдән бә дылә ки, ыштә зәһә ерутын бә Руфулла ки, чәвон јал доәкәсон гыләј “Молодес, соб...!” бывотын бәвон! Чәвон мәһкәмәдә вотәјон јәғын ки, мәлумин бәшмә һәммәј, әве пијејдәмни зијодә сәдожни быдәм бәшмә.
Осторо миәллимон Руфулла мәһкәмәдә доә шојдә ифодон һандеәдә ангыштәм барде бә ғыч. Вотем, еј дили-ғафил, пәјдо кардыме ҹәвоб бәштә парси, јәни Сәһл Сумбати милләти ки бе барәдә мәсәлә ҹәвоб! Бомы мәлум бе ки, миллијәтыш әбыни жәләвони. Бәј воте әбыни “фылон милләти нымојәндәје”! Бочи? Чумчыко милләтон һәммәј Хыдо офәјәше. Жыләвонон, есә бој, шәјтони пешто омән! Бәвон воте бәбе “Хыдо бәндә”? Һәлбәттә, әбыни! Жәләвон нә пыә ни боштә һырдәнон, нә мерд ни боштә жени, нә сон ни боштә пыә-моә, нә боә ни боштә һовә, нә дај ни боштә һовә һырдәнон, нә аму ни боштә боә һырдәнон, шәһрванд (вәтәндош) ни боштә довләти, нә зоә ни боштә хәлғи, чәј әбынише нә милләт, нә миллијәт, чумчыко һич мерди хәбәш әбыни жәләвонику! Жәләвони пыә-моә, које-шајәт, сон бывото бәј, һәзоһәлбәт һышк бәбе чәвон зывон, жәго моә луз бәсуте ҹәһәнными отәшәдә, пыәш мынҹыр бәбе, мәһол һу бәбе бәчәвон сә! Чәвон әбынишоне нә ном, нә фәмилијә. Жәләвони бинаји-ғәдимику, лап чә мәлунә Сәһл Сумбати зәмонәку жыго, һестыше иглә ном: “Чәвәдә”! Сәрәсәјшон чиче чы сыхани мәно? Мәвужи сәбәрәсешон, чумчыко шымә һәммәј чок зынејдәшон әвони! Әвон һәммәј, дынјо кон вырәдә, ком хәлғәдә, кон мәмләкәтәдә, кон сорәдә, әсрәдә бә дынјо бон, нише фәрғ: ыштә дијовыжи, ыштә ов-авлоди, ови-отәши һамсијә, ыштә хәлғи һәватәкәсон һәммәј “чәвәдән”, әвон һәммәј Сәһл Сумбати пешто омән! Хыдо ләнәт быбу бәвон! Шымәнән, хосә толышон, һәммәј бә и гәв бывотән “Илаһи, Амин”!
Интаси ијо чымы мәғсәд Бабәки барәдә гәп жәј ни. Әвони, Хыдованди, һандәкәсон баһанден чәмә сајтәдә. Мәғсәд Сәһл Сумбати барәдә гәп жәје. Бочи? Бывотым, шымәнән һали быбән...
Һандыме Бабәки барәдә быә материалон, омәјм бешим Сәһл Сумбати сәпе. Веј мәрағинә које. Озорбојҹони тыркон мандән ови-отәши мијонәдә. Бабәки барәдә ыштә зынәјон (һежо нызнәјонән) гәво ка пеш бе-бе нывыштејдән, омејдән бә Сәһл Сумбати рәсеәдә дәмандејдән бо ғылизәғуртә карде! Сәбәбән ыме ки, һич ҹурә бә гыләј мәхрәҹ оме зынејдәнин чә мәлуни милли мәншә мәсәләдә. Дылшон шејдә бынывыштын, гәвипури бывотын ки, бәс әв ермәни быә! Есә бој, ко бә фајә рәсеәдә, мандејдән ночор: чич быкән? Бынывыштон ки, Сәһл ермәни быә, бәвәдә ыштән дештә зывони бә гиј гәтәнин бејдән ки, мәвотбән һежо Бабәки вахтику ермәнијон жијән Хәрәбоғәдә! Охо ҹо вахти вотејдән ки, тосә “фылон вахти” ермәни соәбујән быәни бы мәһоләдә! Чандә соронин сә арыштејдән (анә арыштәшоне ки, һәни сәән мандәни бәвонку!) ки, чокнә окән Бабәки ым ангыли, һич ҹурә ҹәвоб пәјдо карде зынејдәнин бын парси. Бә вахти мәрһумә Бунјадови хәбәдо кардәшбе әвон ки, әбыни жәго воте, әбыни воте ки, Сәһл ермәни быә! Чокиш ыме, бывотәмон ки, әв албан быә!? Вотәшбе, әмма чич быбу ки? Дечәј воте ни ки! Бәс ым фәғырон коврәј хоки екән бәштә сә? Дештә зывони бывотын ки, Бабәки, дечәвон зывони бывотомон, “тыркон јолә ғәһрәмони” һәватәкәс чәвон ыштәно быә? Охо, тыркон ыштән бә дынјо ҹар кәшејдән ки, гуја “албанон тырк быән”.
Чәмә мәғсәд ијо һәғиғәтән албанон тырк бе ја ныбе сыбут карде ни ки. Чумчыко бо һар гылә толыши бәнә рушинә ружи соф гыләј һәғиғәте ки, албанон кин, јәни чәвон нишоне һич гылә аидијот бә тыркон. Албанон һәмон хәлғонин ки, есән жијејдән, чок-чоки зынејдән ыштә номијән, тарыхијән, бы барәдә чок-чоки нывыштејдәнән. Чәмә сыхан ым бәболәжә тыркон барәдәј. Чич быкән? Охо дынјоәдә веј одәмон - алимон, мытәхәссисон чок зынејдән Сумбати миллијәти, һар вырәдән нывыштејдән бы барәдә. Фәғырә тырконән (одәми лап бәболи омејдә боәвон!) бывотон “Сәһл ермәни быә”, чокнә бәвотен, “бығ сутејдә”, бывотон әв тырк быә, бәвәдән “риш шејдә дасто”! Сыхани кырти, Бабәки мәсәләдә һар гәвомәј нывыштејдән, бә һар силф дәшејдән, әмма иглә Сумбати мәсәлә гыләј колә амбу быә мандә чәвон лукәдә. Нә ебарде зынејдәнин әј, нәән ту карде бејдәни ым зәһримори! Гылизәғуртә карде-карде вијәвон быән мандән авәрә-сәргәрдон...
Бы вырәдә огәтејдәм ын мывзу. Сәбәбән ыме ки, бәмә чич тырконку? Әмә беәјән пемужијәмон бы чандә сорон бә тыркон нывыштә-вотә вәрәсәғејон, гәвомәјон. Бомы әфсәлә ко ыме ки, ҹәвоб быдәм бә жыго гыләј парси: Бәс толышон чәшәдә кије Сәһл Сумбат? Мәлумә тәрәфыш ыме ки, бә ком толыши быдош ым парси, одәми гәвисә бәже, јәни, чымы зынәјку, жыго бәвоте: -“Ләнәтулла”! Азән вотејдәм, зынејдәм ки, жәгоје! Интаси чымы парси мәғсәд ым ни. Азән пијејдәме ошко быкәм чә икәсә миллијәти. Јәни умуте пијејдәме ки, толышон чәшәдә кије әв?
Хыдоку бә нијони ни, шымәку чич нијо быкәм, хосә толышон? Бы чандә ружон дыләдә чымы сә ғале де ын мәсәлә. Һежо бә фикир-хыјолим, малхулјо кардејдәм, чәсонә ныможиро әштеәдә, дастнымож гәтеәдә, хорәк һардеәдә, ныштеәдә, әштеәдә, нәвеәдә, һытеәдә, мылхәс, ружи ијән шәви дырози ыштән-дештә бә гәпим: Охо чиче, чымы јоләмо вотәјнә, чы ноҹинси, һәромзодә, вәләдизино милләт?
Жыго шәбәј, чәтин ҹәвоб пәјдо әкәјм бы ағылбыловони, бердәм быәнәбәјн ... Осторо миәллимон. Бәле, бәле, мәһз әвон быәнәбәјн, һәлә веј дәәкәши ым мәсәлә, веј әдожни чымы сәј, веј сәгижлә әдәј бәмы.
Мәвужи һәмә толышон хәбәдон ки, чандә вахтонин чәмә моминә бывә Руфулла зиндонәдәј (Хыдо окә чәј бәј!). Чәј гәте сәбәбән мәлуме бәмә һәммәј. Интаси Озорбојҹони мәлунә һукмәт ошко воте зынејдәни ки, бә чы сәбәб дәноәше әв бә зиндон. Әве дастбәкәшә нәвејдә мәһоли ки, чы сәбәб песохты ыштәку. Һукмәти ағылән (јәни, ағылику хәбә-әтә ныбејәтијән) мәлуме бәмә һәммәј. Чә ағыли сојб чич пәјдо карде бәзне? Әве ижән омән мандән “толыши” сәпе. Јәни Руфулла толышәти бынон бә мәјдон, бәвәдә мәхлоғ бовә бәка бәвон ки, һәғиғәтән һәхәдән Руфулла бә зиндон дәнојәдә! Әзыним воте, чы мыкофотсојб быә ын тәклифи бә нав доәкәс. Ыми бәзнем воте ки, бә пејәдә ныштә сијо кәжәлон һәммәј хош омә әв! Ношоне бә мијон Руфулла Ирони телеканал “Сәһәр”әдә вотә сыханон, чок-чоки гуш дошоне бәвон, бәнен, һа, әјо Руфулла вотәше ки, мәвотбән әв толышебән, Озорбојҹонәдән толышон жимон ангыле бә сијо канә тыки! Тыркон ыштәни вотәјнә “додагларынын тәрпәнмәсиндән” сәрәсәјн ки, Руфулла дышмене бә Озорбоҹони!?
Әмма мәсәлә бымәдәј ки, чәвон ыштә вотәјон камин Руфулла ҹәзо сыбут кардејро. Лозиме ки, “толышон” ыштән бывотын ки, һәғиғәтән Руфулла дышмене! Бәс ком толыш бәвоте ыми? Дијәро ше лозим ни ки! Мијонә мәктәби миәллимон мардән бәгәм? “Һәвојә пул сәјдән” һукмәтику, чәвон пештон пан быән һукмәти һәвојә нуни һардејку.
Ыштә сыхани шымә балон вәјәдә быбырным, мәҹбурим ијо гыләј һәшјә бешум. Мәсәлә бымәдәј ки, һукмәти бы барәдә вотәјон вејни һәхин. Бочи? Чумчыко есәтнә миәллимон вејни дәрс дәвонејдәнинхо! Дәрс дәвонијәкәс һесте ки мәктәбонәдә? Сәводинә, ағылмандә миәллимон дәрси дәвонејдән кәонәдә, јәни репетиторәти кардејдән. Мандә камсәводонән ыштә ружи дәвонејдән мәктәбәдә, манги охојәдән ғол кәшејдән бә мааши, јәни һәвојә пул сәјдән. Бәвотешон, бәс һукмәт бочи дојдә бәвон һәвојә пули? Ҹәвоб дојдәм: Иминәниш ыме ки, һукмәт әзыни ки быбасты мәктәбон. Дынјо, чәвон Авропәдә быә әвеснон чич бәвотен быми? Бә Авропә сәј кәжәлә пор дәжәнејро мәҹбуре ки, мааш быдә бә миәллимон. Дыминәнијән ыме ки... Бәвотешон, ым миәллимон дәрс дәвонејдәнинбу, бәс чич кардејдән дәрси вахти? Һа, ым ҹо мәсәлә! Руфулла мәһкәмәдә миәллимон гыләјни ыштән чок-чоки ҹәвоб доәше бы парси: “Һежо әлоғәдәмон де саһә мывәккили (јәни, де полиси ијән МТН-и), вахти-вахтәдә мәлумот дојдәмон бәј дијәдә, мәмләкәтәдә вағе быә ғәзијон барәдә!” Есә сәрәсәјшон бочи һәвојә мааши дојдән бә Осторо жәләвонә миәллимон? Хонәхо ыштән һәммәјсә чок ҹәвоб доәше, быми чы сыханон бәзне бе?!
Есә ижән бывотым Руфулла мәһкәмәку. Чандә ружонин Осторо кали миәллимон бә нубә мандән мәһкәмә гәвәдә, бесобун-мобун дәфырсејдән бә дылә ки, ыштә зәһә ерутын бә Руфулла ки, чәвон јал доәкәсон гыләј “Молодес, соб...!” бывотын бәвон! Чәвон мәһкәмәдә вотәјон јәғын ки, мәлумин бәшмә һәммәј, әве пијејдәмни зијодә сәдожни быдәм бәшмә.
Осторо миәллимон Руфулла мәһкәмәдә доә шојдә ифодон һандеәдә ангыштәм барде бә ғыч. Вотем, еј дили-ғафил, пәјдо кардыме ҹәвоб бәштә парси, јәни Сәһл Сумбати милләти ки бе барәдә мәсәлә ҹәвоб! Бомы мәлум бе ки, миллијәтыш әбыни жәләвони. Бәј воте әбыни “фылон милләти нымојәндәје”! Бочи? Чумчыко милләтон һәммәј Хыдо офәјәше. Жыләвонон, есә бој, шәјтони пешто омән! Бәвон воте бәбе “Хыдо бәндә”? Һәлбәттә, әбыни! Жәләвон нә пыә ни боштә һырдәнон, нә мерд ни боштә жени, нә сон ни боштә пыә-моә, нә боә ни боштә һовә, нә дај ни боштә һовә һырдәнон, нә аму ни боштә боә һырдәнон, шәһрванд (вәтәндош) ни боштә довләти, нә зоә ни боштә хәлғи, чәј әбынише нә милләт, нә миллијәт, чумчыко һич мерди хәбәш әбыни жәләвонику! Жәләвони пыә-моә, које-шајәт, сон бывото бәј, һәзоһәлбәт һышк бәбе чәвон зывон, жәго моә луз бәсуте ҹәһәнными отәшәдә, пыәш мынҹыр бәбе, мәһол һу бәбе бәчәвон сә! Чәвон әбынишоне нә ном, нә фәмилијә. Жәләвони бинаји-ғәдимику, лап чә мәлунә Сәһл Сумбати зәмонәку жыго, һестыше иглә ном: “Чәвәдә”! Сәрәсәјшон чиче чы сыхани мәно? Мәвужи сәбәрәсешон, чумчыко шымә һәммәј чок зынејдәшон әвони! Әвон һәммәј, дынјо кон вырәдә, ком хәлғәдә, кон мәмләкәтәдә, кон сорәдә, әсрәдә бә дынјо бон, нише фәрғ: ыштә дијовыжи, ыштә ов-авлоди, ови-отәши һамсијә, ыштә хәлғи һәватәкәсон һәммәј “чәвәдән”, әвон һәммәј Сәһл Сумбати пешто омән! Хыдо ләнәт быбу бәвон! Шымәнән, хосә толышон, һәммәј бә и гәв бывотән “Илаһи, Амин”!