Онтологический приоритет ипостаси по отношению к природе.
Приснопамятный архимандрит Георгий Капсанис отмечает одну из важнейших границ между Ортодоксией и инославием. Анализируя богословие антихалкидонита Samuel, игумен Афонского мон-ря Григориат пишет:"Любой может легко понять, что по мнению Samuel индивидуализация сущности производит ипостась.Но давайте вспомним,что в православном учении подчеркивается онтологический приоритет Ипостаси по отношению к природе: "И когда Моисею послужил Бог,Он не сказал Я есть сущность,но Я есть Сущий; ибо не из сущности сущий,но из сущего сущность; ибо этот Сущий в себе самом соcредоточил все бытие"..."Божественное Лицо согласно вышеприведенному отрывку святого Паламы это не "производное" божества-божественной природы,но это именно Сущий, как Божественное Лицо, которое воипостазирует т.е ипостазирует Свою божественную природу и дает Ей " тропос бытия" "[1]
[1] Εὔκολα μπορεῖ κανεις νά ἐννοήση ὅτι κατά τήν ἄποψι τοῦ Samuel ἡ ἐξατομίκευσις τῆς οὐσίας εἶναι
αὐτή πού παράγει τήν ὑπόστασι. Ἄς θυμηθοῦμε ὅμως ὅτι στήν ὀρθόδοξο διδασκαλία τονίζεται τό ὀντολογικό προβάδισμα τῆς Ὑποστάσεως ἔναντι τῆς φύσεως: «“Καί τῷ Μωυσῇ δέ χρηματίζων ὁ Θεός, οὐκ εἶπεν ῾ἐγώ εἰμί ἡ οὐσία᾿, ἀλλ᾿ ῾ἐγώ εἰμί ὁ῎Ων᾿· οὐ γάρ ἐκ τῆς οὐσίας ὁ ὤν, ἀλλ᾿ ἐκ τοῦ ὄντος ἡ οὐσία· αὐτός γάρ ὁ ῎Ων ὅλον
ἐν ἑαυτῷ συνείληφε τό εἶναι”... Τό Πρόσωπον τοῦ Θεοῦ, κατά τό προαναφερθέν χωρίον τοῦ ἁγίου Παλαμᾶ, δέν εἶναι “προϊόν” τῆς Θεότητος, τῆς θείας φύσεως,ἀλλά εἶναι ἀκριβῶς ὁ ῎Ων ὡς θεῖον Πρόσωπον τό ὁποῖον “ἐνυποστασιάζει”, δηλαδή ὑποστατικοποιεῖ τήν Θεία φύση Του καί Τῆς δίνει “τόν τρόπο τῆς ὑπάρξεως”»
(Ἐπισκόπου Ἀθανασίου Γιέβτιτς, Φῶς ἱλαρόν, ἔκδ. Ἀκρίτας, σελ. 134-135
Ο ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΧΑΛΚΗΔΟΝΙΩΝ
(παρελθόν - παρόν - μέλλον)
Μία ἁγιορειτική συμβολή ΕΚΔΟΣΙΣ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2018 σ.171
[1] Εὔκολα μπορεῖ κανεις νά ἐννοήση ὅτι κατά τήν ἄποψι τοῦ Samuel ἡ ἐξατομίκευσις τῆς οὐσίας εἶναι
αὐτή πού παράγει τήν ὑπόστασι. Ἄς θυμηθοῦμε ὅμως ὅτι στήν ὀρθόδοξο διδασκαλία τονίζεται τό ὀντολογικό προβάδισμα τῆς Ὑποστάσεως ἔναντι τῆς φύσεως: «“Καί τῷ Μωυσῇ δέ χρηματίζων ὁ Θεός, οὐκ εἶπεν ῾ἐγώ εἰμί ἡ οὐσία᾿, ἀλλ᾿ ῾ἐγώ εἰμί ὁ῎Ων᾿· οὐ γάρ ἐκ τῆς οὐσίας ὁ ὤν, ἀλλ᾿ ἐκ τοῦ ὄντος ἡ οὐσία· αὐτός γάρ ὁ ῎Ων ὅλον
ἐν ἑαυτῷ συνείληφε τό εἶναι”... Τό Πρόσωπον τοῦ Θεοῦ, κατά τό προαναφερθέν χωρίον τοῦ ἁγίου Παλαμᾶ, δέν εἶναι “προϊόν” τῆς Θεότητος, τῆς θείας φύσεως,ἀλλά εἶναι ἀκριβῶς ὁ ῎Ων ὡς θεῖον Πρόσωπον τό ὁποῖον “ἐνυποστασιάζει”, δηλαδή ὑποστατικοποιεῖ τήν Θεία φύση Του καί Τῆς δίνει “τόν τρόπο τῆς ὑπάρξεως”»
(Ἐπισκόπου Ἀθανασίου Γιέβτιτς, Φῶς ἱλαρόν, ἔκδ. Ἀκρίτας, σελ. 134-135
Ο ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΧΑΛΚΗΔΟΝΙΩΝ
(παρελθόν - παρόν - μέλλον)
Μία ἁγιορειτική συμβολή ΕΚΔΟΣΙΣ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2018 σ.171