осетинская свадьба (руки)
Коми-зиряйнаг кикутны ‘помолвиться, обручиться; устроить помолвку, сговор’ < ки ‘къух’ + кутны ‘держать’. Ацы дзырды идеосемантикæ афтæ амонынц: «‘руку держать’, т.е. договориться с рукобитьем» [КЭСК: 124]. Уый мæм раст нæ кæсы, уымæн æмæ иуæй-иу æндæр æвзæгты «къухыл ныххæцын» амоны «ус ракурын» (зæгъæм, курдаг æвзаджы). Кæддæр æнгæс уавæр уыд ирон адæммæ дæр. Цæвиттон, хъазты, кæнæ-иу чындзæхсæвы исчи хорз чызг куы федта, уæд-иу йæ лæппу-хæлæрттæй искæмæн хъазгæйæ афтæ бакодта: «дæ худ ма йыл ныццæв», кæнæ «йæ къухыл ма йын ныххæц». Æнгæс реалийы бындурыл сæвзæрд дзырд къухылхæцæг дæр [Дзиццойты, I: 406]. Отто Шрадер ацы æгъдау æргъæвы суанг иумæйаг индоевропæйаг дугмæ, æмæ йæ хоны «важнейший акт индоевропейского бракозаключения». Рагон индиаг (ведæйаг) pānigrahana ‘рукожатие / овладение рукой невесты’ æрхæсгæйæ, Шрадер афтæ фыссы: «Юноша берет или хватает руку девушки в присутствии первоначального ее хозяина в знак того, что отныне она переходит в его собственность» [Шрадер 1913: 116]. Æнгæс æгъдау, зæгъы, уыд рагон ромæгтæм æмæ гермайнæгтæм дæр [Уым: 117], кæс ноджыдæр [Бенвенист 1995: 166]. Æмæ уæдæ коми æвзаджы дæр æнгæс этнографион реалийы бындурыл хъуамæ сæвзæрдаид дзырд кикутны.
Дзиццойты Юри «ИРОН-ПЕРМАГ ЛЕКСИКОН ÆМАХАСТЫТÆ»