Пра кнігу Віктара Леанені "Полацкія былі"

Sep 09, 2016 22:45

Полацкая бібліяграфія досыць разнастайная і багатая. Ёсць, напрыклад, анаталогія вершаў, прысвечаных Полацку. Ёсць кнігі па гісторыі, тут перадусім варта згадаць кнігу Уладзіміра Арлова “Таямніцы полацкай гісторыі”, ёсць кнігі, прысвечаныя асобным славутым палачанам, ёсць нават мастацкія раманы, падзеі ў якіх адбываюцца ў Полацку.

І ёсць зборнік вершаў, складзены цалкам з вершаў пра Полацак. Яго напісаў і выдаў полацкі пісьменнік і краязнаўца Віктар Леаненя. Кніга называецца “Полацкія былі”, зборнік утрымлівае не толькі вершы, але і некалькі былінаў, якія па форме і аб’ёму нагадваюць паэмы. Зразумела, што ў кнізе шмат твораў, прысвечаных славутым палачанам. Адразу адзначым, што аўтара цікавіць перадусім сярэднявечная гісторыя роднага горада. Таму сярод герояў кнігі: князі Рагвалод, Усяслаў Чарадзеў, Андрэй Полацкі, а таксама Еўфрасіння Полацкая, Францыск Скарына.

Адметнай з’яўляецца нізка вершаў “Полацкія прыгарады”, прысвечаная гістарычным жылым мікрараёнам, размешчаным па перыферыі горада.

Ну і зразумела аўтар не мог абмінуць такую маляўнічую тэму, як полацкія рэкі - Дзвіна і Палата, галоўнае ўпрыгожанне Полацка.
Небазор’я немата,
Глянеш - зачаруе.
Ціха плешча Палата,
У вірах віруе.
Вольна коціцца Дзвіна -
Мажна і павольна.
Ад відна і да відна
Полацк спіць спакойна.

Але бадай галоўны герой кнігі - князь Усяслаў Чарадзей. Яму прысвечаны шэраг вершаў, быліна і нават артыкул “Князь Вялікі Усяслаў Полацкі (Чарадзей) у былінах”. У быліне Віктара Леанені, якая так і называецца “Усяслаў Чарадзей”, аўтар спрабуе імітаваць старарускі былінны стыль, скарыстоўваючы сюжэт старажытнай быліны пра Волха Усяславіча. Толькі ўжо не Кіеў бароніць Волх, як гэта адбываецца ў старажытнай быліне, а Полацак.

Увогуле кніга насычаная рознымі легендамі і паданнямі - пра ваўка-каралевіча, пра Юрая і Цмока, пра дзеўчыну-ваяра, пра волатаў Святагора і Міхайлу Патыку. Многія вершы і быліны маглі б лёгка перавандраваць у кнігі казак.

На жаль, гэтая кніга выйшла мізэрным накладам коштам аўтара, абсалютна не была заўважана і, відаць, захавалася ў лічаных асобніках. Спадзяюся, што прыйдзе час і кнігі Віктара Леанені абвязкова выйдуць у самых прэстыжных выдавецтвах краіны. Бо “ўспаміны як палын, ці як нашчадкам падарункі…”

літаратура, кнігі, Полацак, міты, літпрацэс, Віктар Леаненя

Previous post Next post
Up