Փիլիսոփայական
Այսօր փորձում էի պատասխանել, թե ինչ շարժառիթներ ունեմ, օրինակ՝ քարոզչության մասին անվճար դասընթացներ կարդալու։ Փորձեցի պատասխանել, բայց զգացի, որ շատ երկար է ստացվում... Ավելի ճիշտ կլինի երկու նյութերի հղեմ, երևի թե աշխարհահայցքիս մեծ մասը հաղորդում են։
- Վիճահարույց ու խառը գրառում սիրելու, տեր կանգնելու ու դրանց տարբերության մասին
- Սերգեյ Ավերինցևի Честертон, или Неожиданность здравомыслия հոդվածը
Ավերինցևի հոդվածին պարբերաբար վերադառնում եմ, այնպես որ ներող եղեք կրկնության համար... Շատ հզոր փիլիսոփայություն է իր մեջ պարունակում, չեմ կարող չկրկնվել.
...
Мы - люди постольку, поскольку родители наши научили нас определенным заповедям, оценкам, моральным навыкам, если угодно, избитым трюизмам, если угодно, прописным истинам, которым их в свой черед учили их родители, которым Бог знает как давно, из поколения в поколение, из тысячелетия в тысячелетие, научался человек, вступающий в сообщество людей. На них зиждется все, включая здравость эстетической реакции, не имеющей в себе ничего морального в обычном смысле.
Как говорил писатель, мы способны ответить благодарной радостью на красоту явления природы лишь потому, что в нас с детства воспитали привычку благодарить мать за вкусный пирог; а кто разучился благодарить, для того скоро все станет невкусным. Может показаться, будто нравственное предание рода человеческого дано нам и принято нами раз и навсегда, будто оно есть наше безопасное, застрахованное, само собой разумеющееся достояние.
...
... ничто не разумеется само собой, ничто не дается само собой. Если мы не будем с неустанной заботой чистить очертаний Белого коня, их очень скоро заглушит трава, и они будут утрачены навсегда.
... риск - условие человеческой свободы, без риска немыслимой. Но вопрос о риске - другая сторона вопроса о надежде.
Поэма Честертона, как и все его творчество, исходит из веры в то, что надежда должна одинаково далеко отстоять и от победительности, и от пораженчества, что жизнь есть рыцарское приключение, исход которого совершенно неизвестен и которое именно поэтому следует принимать с великодушной веселостью.
Ազատությունը միշտ էլ վտանգված է, ազատ մարդը միշտ պիտի ռիսկի դիմի իր ազատությունը պաշտպանելու համար։ Այդ պայքարն ինքնին դրական երևույթ է։ Անիմաստ է ակնկալել վերջնական հաղթանակ, որից հետո «վերջապես մարդավարի կապրենք», քանի որ կյանքն իր բնույթով անվերջ կռիվ է, ապրելը հենց կռվի թոհուբոհում է լինում։ Մարտահրավերներից պետք է հաճույք ստանալ :)
Ընկերանալ Ֆշտուկ