De incontinente waarheid
Voorzitter Heleen Depuis van de Raad van Toezicht van WZH Haaglanden zei gisteren in Pauw iets essentieels over ouder wordende dementerenden in het verzorgingstehuis. Probeer in dit hypersensitieve klimaat, waarin iedereen non-stop zit te janken over onze ouderenzorg, maar eens uit te leggen dat penibele situaties niet altijd te wijten zijn aan de organisatie van een verpleeghuis maar helaas onlosmakelijk met dementie verbonden zijn. Het is de prijs die we betalen voor het te lang in stand willen houden van het leven. Het is het naïeve geloof van een veel eisende maatschappij die denkt dat het leven tot aan de laatste adem een pijnloos festijn kan zijn. Als dat het niet is, dan zijn er direct zogenaamde misstanden en wantoestanden.
We leven in een land waar constant koppen moeten rollen en de media als een hijgende hoer achter elke huilebalk met een goed onderbuik verhaal aan hobbelt. Wat een daadwerkelijke wantoestand is, is dat ons idee over ouder worden zeer ernstig verstoord is. Toen ik in een woonzorgcentrum voor ouderen werkte hoorde ik een collega zeggen “iedereen wil oud worden maar niemand wil oud zijn”. Ik heb daar een oplossing voor: als je niet oud wilt -zijn-, regel het dan zo dat je ook niet zeer oud wordt. Waarom zouden we miljarden euro’s pompen in een verlenging van levensjaren die niets anders dan afzien en lijden brengt. Overal wordt op bezuinigd omdat de zorg al het geld als een stofzuiger uit onze samenleving zuigt. Wat als we eens gaan investeren in die levensfasen waarin individu en omgeving nog wel kwaliteit kunnen beleven? Ik heb duizenden ouderen gezien, in hun eigen huizen, in verpleeghuizen, in woonzorgcentra, en dit is wat ik concludeer vanuit de praktijk. Afgelopen maanden heb ik gewerkt als ouderenadviseur; adviseren op het gebied van wonen, zorg en welzijn om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te kunnen laten wonen. Ik kwam over de vloer bij ouderen waarvan de partner in het verzorgingstehuis zit en hoor alleen maar lijdensverhalen.
Ik heb al vaker mijn zegje gedaan over het belachelijke uitgangspunt dat we allemaal 120 moeten worden. De meerderheid is in de veronderstelling dat de voorzieningen om de ernstige vergrijzing op te vangen niet gerealiseerd worden vanwege mismanagement en gierige bestuurders. Als er beter gemanaged zou worden en meer geld in gepompt zou worden, blijft nog precies hetzelfde geklaag voort bestaan. Om een reden die Heleen Depuis gister avond bij Pauw benoemde: “Het gaat hier om situaties aan de randen van het leven, niets ergers dan je partner in het verpleeghuis. Mensen die niet droog kunnen blijven, het spijt me, maar zo is het leven en daar kun je 3 of 6 mensen omheen zetten dat veranderd weinig”. De incontinente waarheid is dat dit soort zaken inderdaad gebeuren bij mensen die dement zijn, al staan er veertig man omheen. De schreeuwers aan de zijlijn willen met andermans geld alle verantwoordelijkheid voor hun ouders en naasten bij de overheid neerpleuren maar zo werkt het niet.
Ik zie mezelf als een kritische denker. Dat vinden simpele zielen zoals Jan Slagter (omroep Max) ook van zichzelf. Ik versta onder kritisch denken dat je verder reikt dan onderbuik kritieken. Helaas denken mensen dat ik als kritische denker wel gezellig mee zal klotsen op hun onderbuik gehuil. Vermoeiend. Ik vond het ontzettend genant en pijnlijk hoe Slagter Heleen Depuis wel even zou uitleggen dat je als demente nog veel levensplezier kunt hebben, dat er allerlei zintuigprikkelende activiteiten en geheugentrain mogelijkheden zijn. Ja Jan, leg jij het Heleen even uit. Gaat hij zelf eigenlijk wel eens in een verzorgingstehuis of woonzorgcentrum kijken? Dergelijke activiteiten zijn zo'n beetje overal onderdeel van het basis programma.
De oude meneer die bijna huilend zit te vertellen over hoe erg het in zijn woonzorg centrum allemaal gesteld is raakt me diep. Omdat ik letterlijk ga huilen als ik denk aan de ziekelijkheid van onze fixatie op levensverlenging tegen elke prijs. Huil maar meneer, het is inderdaad om te janken. Wij mensen hebben dit elkaar aan gedaan, met dank aan de medische "vooruitgang’’.
Is het een primair verlangen om het leven zo lang mogelijk te rekken? Wij hebben onze samenleving zo ingericht dat de ernstig verzwakten kunnen overleven. Maar tegen welke prijs eigenlijk? Als ik om mij heen kijk weet ik wel waar ik de grens zou trekken maar dat mag ik niet hardop benoemen. Alleen de onderbuikhuilers mogen hardop spreken in dit land.
We leven in een land waar constant koppen moeten rollen en de media als een hijgende hoer achter elke huilebalk met een goed onderbuik verhaal aan hobbelt. Wat een daadwerkelijke wantoestand is, is dat ons idee over ouder worden zeer ernstig verstoord is. Toen ik in een woonzorgcentrum voor ouderen werkte hoorde ik een collega zeggen “iedereen wil oud worden maar niemand wil oud zijn”. Ik heb daar een oplossing voor: als je niet oud wilt -zijn-, regel het dan zo dat je ook niet zeer oud wordt. Waarom zouden we miljarden euro’s pompen in een verlenging van levensjaren die niets anders dan afzien en lijden brengt. Overal wordt op bezuinigd omdat de zorg al het geld als een stofzuiger uit onze samenleving zuigt. Wat als we eens gaan investeren in die levensfasen waarin individu en omgeving nog wel kwaliteit kunnen beleven? Ik heb duizenden ouderen gezien, in hun eigen huizen, in verpleeghuizen, in woonzorgcentra, en dit is wat ik concludeer vanuit de praktijk. Afgelopen maanden heb ik gewerkt als ouderenadviseur; adviseren op het gebied van wonen, zorg en welzijn om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te kunnen laten wonen. Ik kwam over de vloer bij ouderen waarvan de partner in het verzorgingstehuis zit en hoor alleen maar lijdensverhalen.
Ik heb al vaker mijn zegje gedaan over het belachelijke uitgangspunt dat we allemaal 120 moeten worden. De meerderheid is in de veronderstelling dat de voorzieningen om de ernstige vergrijzing op te vangen niet gerealiseerd worden vanwege mismanagement en gierige bestuurders. Als er beter gemanaged zou worden en meer geld in gepompt zou worden, blijft nog precies hetzelfde geklaag voort bestaan. Om een reden die Heleen Depuis gister avond bij Pauw benoemde: “Het gaat hier om situaties aan de randen van het leven, niets ergers dan je partner in het verpleeghuis. Mensen die niet droog kunnen blijven, het spijt me, maar zo is het leven en daar kun je 3 of 6 mensen omheen zetten dat veranderd weinig”. De incontinente waarheid is dat dit soort zaken inderdaad gebeuren bij mensen die dement zijn, al staan er veertig man omheen. De schreeuwers aan de zijlijn willen met andermans geld alle verantwoordelijkheid voor hun ouders en naasten bij de overheid neerpleuren maar zo werkt het niet.
Ik zie mezelf als een kritische denker. Dat vinden simpele zielen zoals Jan Slagter (omroep Max) ook van zichzelf. Ik versta onder kritisch denken dat je verder reikt dan onderbuik kritieken. Helaas denken mensen dat ik als kritische denker wel gezellig mee zal klotsen op hun onderbuik gehuil. Vermoeiend. Ik vond het ontzettend genant en pijnlijk hoe Slagter Heleen Depuis wel even zou uitleggen dat je als demente nog veel levensplezier kunt hebben, dat er allerlei zintuigprikkelende activiteiten en geheugentrain mogelijkheden zijn. Ja Jan, leg jij het Heleen even uit. Gaat hij zelf eigenlijk wel eens in een verzorgingstehuis of woonzorgcentrum kijken? Dergelijke activiteiten zijn zo'n beetje overal onderdeel van het basis programma.
De oude meneer die bijna huilend zit te vertellen over hoe erg het in zijn woonzorg centrum allemaal gesteld is raakt me diep. Omdat ik letterlijk ga huilen als ik denk aan de ziekelijkheid van onze fixatie op levensverlenging tegen elke prijs. Huil maar meneer, het is inderdaad om te janken. Wij mensen hebben dit elkaar aan gedaan, met dank aan de medische "vooruitgang’’.
Is het een primair verlangen om het leven zo lang mogelijk te rekken? Wij hebben onze samenleving zo ingericht dat de ernstig verzwakten kunnen overleven. Maar tegen welke prijs eigenlijk? Als ik om mij heen kijk weet ik wel waar ik de grens zou trekken maar dat mag ik niet hardop benoemen. Alleen de onderbuikhuilers mogen hardop spreken in dit land.