Бос стаіць у мяне над сталом і ціхенька пасміхаецца, сціснуўшы тонкія вусны. Яго шырынка - акурат насупраць майго твару. Я адрываюся ад ліста. Усе гэтыя лісты на адкліканне заўжды пачынаюцца аднолькава:
“Мы высылаем Вам гэтае паведамленне згодна з умовамі Нацыянальнага “Закону аб бяспецы аўтамабіляў”. Мы высветлілі, што існуе непаладка...”
На гэтым тыдні я зноў карыстаўся формулай і аднаго разу A*B*C было больш за кошт адклікання.
Гэтым разам, гэта маленькая пластыкавая сашчэпка, што трымае гумавую палоску на лабавых дворніках. Дробязь. Пяцярпела толькі дзвесце аўтамабіляў. Нішто ў параўнанні з выдаткамі на працоўную сілу.
А на мінулым тыдні ўсё было тыпова. На мінулым тыдні праблема была ў скуры, апрацаванай вядомым тэратагенным рэчывам ¬¬- сінтэтычным нірэтолам ці яшчэ чым-небудзь забароненым, што ўсё яшчэ выкарыстоўваецца ў краінах трэцяга свету пры дубленні скуры. Чымсьці настолькі шкодным, што магло б выклікаць прыроджаны дэфект плоду ў цяжарнай жанчыны, калі б тая толькі дакранулася да скуры. На мінулым тыдні ніхто не патэлефанаваў у Мінтранс. Ніхто не запатрабаваў адклікання.
Замена скуры, памножаная на выдаткі на працоўную сілу, памножаная на арганізацыйныя выдаткі, перавысілі б нашыя даходы за першы квартал. А калі хто-небудзь усё ж такі знойдзе брак, мы здолеем адкупіцца ад тысячаў забітых горам сем’яў сумай, меншай за кошт мадыфікацыі шасцідзесяці тысячаў скураных інтэр’ераў.
Але гэтым разам мы бярэм усю партыю назад. І на гэтым тыдні бессань вяртаецца. Бессань. І ўвесь свет цяпер, здаецца, захацеў завітаць да мяне і пасцаць на маю магілу.
Сёння, мабыць, аўторак - бос у шэрым гальштуку.
Ён прыносіць аркуш паперы і пытае, ці не згубіў я чаго. Гэтую паперку нехта пакінуў у капіявальным апараце, кажа ён і пачынае чытаць:
- Першае правіла БК - не казаць пра БК.
Ён бегае вачыма па паперцы і хіхікае:
- Другое правіла БК - не казаць пра БК.
Мой бос гаворыць словамі Тайлера. Містэр Бос, сэрэднестатыстычны грамядзянін з піўным брушкам, на стале ў яго сямейнае фота, а ў галаве - іду ў заклад - думкі пра датэрміновы выхад на пенсію і зімы ў трэйлерным парку з усімі выгодамі недзе ў пустынях Арызоны. Мой бос, ён ходзіць у перакрухмаленых кашулях і стрыжэцца штоаўторак пасля абеду. Ён глядзіць на мяне і кажа:
- Я спадзяюся, гэта не тваё?
Я - прыступ шаленства Джэка.
Тайлер папрасіў мяне надрукаваць правілы БК і зрабіць дзесяць копіяў. Не дзевяць, не адзінаццаць. Тайлер сказаў, дзесяць. Я не спаў ужо тры дні. Гэта, відаць, арыгінал. Я зрабіў дзесяць копіяў, а на арыгінал забыўся. Мой твар асвятляе бліскаўка папарацы - капіявальнага апарата. Калі ў цябе бессань, усё робіцца такім далёкім. Усё - копія копіі копіі. Ты не можаш ні да чаго дакрануцца, і нішто не кранае цябе.
Бос чытае:
- Трэцяе правіла БК - б'емся адзін на адзін.
Мы не міргаем - ні ён, ні я.
Бос чытае:
- Бойкі ідуць адна за адной.
Я не спаў тры дні. Дык, можа, я сплю цяпер? Бос трасе паперкай у мяне перад тварам. Што ты пра гэта думаеш, пытае ён. Вось, значыцца, чым ты займаешся ў працоўны час? Табе плоцяць за тое, каб ты ўсю ўвагу звяртаў на працу, а не марнаваў час на гульні ў вайнушку. І не за карыстанне капіявальным апаратам у неслужбовых мэтах.
Ну, што скажаш? Ён трасе паперкай у мяне перад вачыма і пытае, што, я думаю, павінен ён зрабіць з працаўніком, які замест таго, каб працаваць, лётае ў свеце сваіх ілюзіяў. Калі б я быў на ягоным месцы, што б я зрабіў?
Што б я зрабіў?
У шчацэ - дзірка, пад вачыма - распухлыя сіне-чорныя фінгалы, на руцэ - распухлы чырвоны шнар Тайлеравага пацалунку: копія копіі копіі.
Дай падумаць.
Нашто Тайлеру спатрэбіліся дзесяць копіяў правілаў БК?
Я спакойны, як індуская карова.
Што б я зрабіў, кажу, дык я б не стаў казаць пра гэтую паперчыну першаму-лепшаму.
Я кажу, магчыма, гэта напісаў які-небудзь кончаны маньяк, і гэты прыстукнуты шызафрэнік у кожную секунду можа сарвацца, вось тут, на працоўным месцы, і пачаць пракрадацца з офісу ў офіс з паўаўтаматычным пнеўматычным карабінам “Armalite AR-180”.
Бос ня зводзіць з мяне вачэй.
Магчыма, кажу я, гэты хлапец сядзіць сабе дома начамі з маленькім напільнічкам і выпілоўвае крыжыкі на кончыку кожнага набою. А затым аднойчы зранку ён з’яўляецца на працы і ўсаджвае кулю ў свайго боса - бурклівага няўдачніка, нікчэмнага ныціка, дупаліза і сцыкло - куля расколваецца ўздоўж зробленых напільнікам насечак і, як куля “дум-дум”, бутонам раскрываецца ўнутры цябе, выносячы змесціва тваіх даўгіх смярдзючых вантробаў праз спіну. Уяві, як чакра тваіх вантробаў раскрываецца ў запаволеным выбуху пад кілбаснай абалонкай тонкай кішкі.
Бос прыбірае паперку ад майго твару.
Давай, кажу, чытай далей.
Ды не, сур’ёзна, кажу, гучыць чароўна. Адразу бачна - нейкі псіх напісаў.
Я ўсміхаюся. Краі маленькай анальнай дзіркі ў маёй шчацэ такога самага сіне-чорнага колеру, як дзясны ў сабакі. Такое пачуццё, што моцна нацягнутая скура на фінгалах у мяне пад вачыма пакрытая лакам.
Бос глядзіць на мяне, не адрываючы вока.
Давай, дапамагу, кажу я.
Я кажу, чацвертае правіла БК - бойкі ідуць адна за адной.
Бос глядзіць у паперку, затым - на мяне.
Я кажу, пятае правіла БК - б'емся без кашуляў і без абутку.
Бос глядзіць у паперку, затым на мяне.
А можа, кажу я, гэты ў дупу хворы гаўнюк возьме карабін “Eagle Apache”, бо ў ім магазін на трыццаць набояў, а важыць ён усяго дзевяць фунтаў. У “Armalite” магазын толькі на пяць набояў. З трыццацю кулямі наш ебануты герой можа хадзіць ад стала да стала, забіваючы ўсіх віцэ-прэзідэнтаў, і яшчэ на кожнага дырэктара па набоі застанецца.
Я кажу словамі Тайлера. А калісьці я быў такім мілым.
Я гляджу на боса, не адрываючы вока. У яго такія блакітныя, васількова-блакітныя вочы.
У паўаўтаматычным карабіне “J&R 68” таксама магазын на трыццаць набояў, а важыць ён ўсяго сем фунтаў.
Бос ня зводзіць з мяне вачэй.
Я кажу, які жах! Магчыма, ён ведае гэтага чалавека ўжо колькі год. Магчыма, гэты хлапец ведае пра яго ўсё: дзе ён жыве, дзе працуе ягоная жонка і ў якой школе вучацца дзеці.
Ай, усё гэта лухта поўная!
І нашто Тайлеру дзесяць копіяў правілаў БК?
А вось пра што я казаць не павінен, дык гэта, што я ведаю пра скураныя інтэр’еры, якія выклікаюць прыроджаны дэфект плоду. Пра падробленыя накладкі барабаннага тормаза, якія пры продажы выглядаюць навюткімі, але злятаюць пасля дзвюх тысячаў міляў.
Я ведаю пра рэастат кандыцыянера, які награецца так, што ў бардачку загараюцца дарожныя мапы. Я ведаю, як шмат людзей гіне ад праскоку ў паліўным інжэктары. Я бачыў людзей з нагамі, адарванымі па калена лопасцямі вентылятара, пасля выбуху турбакампрэсара. Я быў на трасах пасярод чыстага поля і бачыў дарэшты згарэлыя машыны, а ў справаздачах у графе “прычына аварыі” стаяла “невядомая”.
Не, кажу я босу, гэта не маё. Я сціскаю паперку двума пальцамі і вырываю ў яго з рук. Кончык, мабыць, парэзаў яму вялікі палец, бо ён рэзка падносіць руку да вуснаў і пачынае старанна смактаць, вылупіўшы вочы. Я камечу паперку ў шарык і кідаю ў сметніцу побач са сталом.
Можа, кажу я, ты больш не будзеш цягаць да мяне рознае смецце.
У нядзелю ўвечары я іду ў “Будзем мужыкамі!”. У склепе Троіцкай епіскапальнай царквы нікога няма. Толькі Бамбіза Боб. І я валачу сваё цела да яго, у мяне ніводнай непабітай цагліцы не засталося, але сэрца ўсё яшчэ б’ецца і думкі, як тарнада ў галаве. Гэта бессань. Усю ноч мне не даюць заснуць думкі.
Усю ноч я думаю: я сплю? я спаў?
Бамбіза Боб у майцы, і я бачу ягоныя рукі, суцэльна пакрытыя мускуламі, такімі цьвёрдымі, што блішчаць пад святлом - і гэта мяне дабівае. Бамбіза Боб усміхаецца. Ён так рады мяне бачыць.
Ён думаў, што я памёр.
Ну, кажу, я таксама.
- Слухай, - кажа Бамбіза Боб, - у мяне добрая навіна.
Дзе ўсе?
- Гэта і ёсць добрая навіна, - кажа Боб. - Групу расфармавалі. Я прыйшоў толькі дзеля таго, каб сказаць пра гэта тым, хто яшчэ не ведае.
Я заплюшчваю вочы і падаю на патрыманую клетчатую канапу.
- Добрая навіна, - кажа Бамбіза Боб, - ў тым, што цяпер ёсць новая група, але першае правіла там - ты не павінен пра яе казаць.
Ах.
Бамбіза Боб кажа:
- І другое правіла - ты не павінен пра яе казаць.
От халера. Я расплюшчваю вочы.
Бляць.
- Называецца гэта група “байцоўскі клуб”, - кажа Бамбіза Боб, - Яны збіраюцца штопятніцу ўвечары ў гаражы на тым канцы горада. А ў чацвер - іншы БК, у гаражы непадалёк.
Я не ведаю ніводнага з гэтых месцаў.
- Першае правіла БК, - кажа Бамбіза Боб, - не казаць пра БК.
У сераду, чацвер і пятніцу Тайлер працуе ў кінатэатры. Я бачыў ягоную разліковую квітанцыю на мінулым тыдні.
- Другое правіла БК, - кажа Бамбіза Боб, - не казаць пра БК.
У суботу мы з Тайлерам ходзім на БК разам.
- Б'емся адзін на адзін.
У нядзелю зранку мы, усе збітыя, вяртаемся дадому і спім да абеду.
- Бойкі ідуць адна за адной, - кажа Бамбіза Боб.
У нядзелю і панядзелак увечары Тайлер працуе афіцыянтам.
- Без кашуляў і без абутку.
У аўторак увечары Тайлер варыць мыла, загортвае яго ў абгортачную паперу і адсылае заказчыкам. “Мылаварня на Пэйпэр-стрыт”.
- Б'емся столькі, - кажа Бамбіза Боб, - колькі трэба. Гэтыя правілы прыдумаў хлапец, які прыдумаў БК.
Бамбіза Боб пытае:
- Ты яго ведаеш?
- Я ніколі яго не бачыў, - кажа Бамбіза Боб. - Яго клічуць Тайлер Дэрдэн.
“Мылаварня на Пэйпэр-стрыт”.
Ці ведаю я яго?
Не ведаю, адказваю я.
Напэўна.