Лавры Маршака :)
Честно говоря, не знаю, переводил ли кто-нибудь киплинговский If на идиш. Мне вот захотелось попробовать.
אויב רואיק בלייבסטו, ווען מ'ווערט צעבראָכן
אויב ביסט קאלטבלוטיק, ווען פארלירט מען קאָפ
אויב ווערסט נישט אָן אמונה און בטחון
ווען גאָר דער בעסטער חבר לאָזט דיך אָפ
אויב ווארטן קענסט געדולדיק און געלאסן,
אויב גייסטו גלייך, כאטש אלע גייען קרום,
אויב אויף א האס דו עטפערסט נישט מיט האסן,
און פאָרט צו גוט זיך האלסט נישט און צו פרום.
אויב חלומ'דיק, ווערסט נישט קיין קנעכט ביים חלום,
אויב טרוימענדיק, פעסט שטייסטו אויף דער ערד,
אויב טרעפנדיק נצחון און מפלה,
געדענקסט וואָס די צוויי ליגנערס זענען ווערד.
אויב נעמסט אין חשבון, אז פון דיינע ווערטער
א שווינדלער פלעכט א נעץ פון שווינדלעריי,
אויב זעענדיק דיין לעבנ'ס-ווערק צעשטערטע,
וועסט רואיק אלץ אויפבויען פון דאָס ניי.
אויב לייגן קענסטו אויפן טיש אנידער,
דיין גאנץ געווינס - און שטעלן אויף איין שפיל
און אלץ פארשפילן און אנהייבן ווידער,
נישט ווייזנדיק דאָס ביטערע געפיל.
אויב קענסט דיין הארץ און מארך אזוי אנטרייבן,
זיי זאָלן לויפן גאנצע צייט פארויס,
אפילו ווען פון זיי וועט גארנישט בלייבן,
א חוץ דעם ווילן, הייסנדיק: "האלט אויס!"
אויב אין המון דו וועסט זיך נישט פארלירן,
אויב אין א פאלאץ בלייבן וועסט דעם פאָלק'ס,
אויב קיינעמ'ס זידלונג קען דיך נישט אָנרירן
אויב הערסט אויס יעדן, אבער קיינעם פאָלגסט.
אויב מיט מינוטן קענסטו מעסטן שעה'ן,
ווייל א סעקונדע ווערסט נישט אָן דערפון,
צו דיר באלאנגט די וועלט מיט די נבראים,
און מער פון דעם - דו ביסט א מענטש, מיין זון!
А тут оригинал Киплинга и прекрасный перевод Маршака на русский:
If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you;
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too;
If you can wait and not be tired by waiting,
Or, being lied about, don't deal in lies,
Or, being hated, don't give way to hating,
And yet don't look too good, nor talk too wise;
If you can dream - and not make dreams your master;
If you can think - and not make thoughts your aim;
If you can meet with triumph and disaster
And treat those two imposters just the same;
If you can bear to hear the truth you've spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to broken,
And stoop and build 'em up with wornout tools;
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings
And never breathe a word about your loss;
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: "Hold on";
If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with kings - nor lose the common touch;
If neither foes nor loving friends can hurt you;
If all men count with you, but none too much;
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds' worth of distance run -
Yours is the Earth and everything that's in it,
And - which is more - you'll be a Man my son!
О, если ты спокоен, не растерян,
Когда теряют головы вокруг,
И если ты себе остался верен,
Когда в тебя не верит лучший друг,
И если ждать умеешь без волненья,
Не станешь ложью отвечать на ложь,
Не будешь злобен, став для всех мишенью,
Но и святым себя не назовешь, -
И если ты своей владеешь страстью,
А не тобою властвует она,
И будешь тверд в удаче и в несчастье,
Которым в сущности цена одна,
И если ты готов к тому, что слово
Твое в ловушку превращает плут,
И, потерпев крушенье, можешь снова-
Без прежних сил - возобновить свой труд, -
И если ты способен все, что стало
Тебе привычным, выложить на стол,
Все проиграть и все начать сначала,
Не пожалев того, что приобрел,
И если можешь сердце, нервы, жилы
Так завести, чтобы вперед нестись,
Когда с годами изменяют силы
И только воля говорит: "держись!" -
И если можешь быть в толпе собою,
При короле с народом связь хранить
И, уважая мнение любое,
Главы перед молвою не клонить,
И если будешь мерить расстоянье
Секундами, пускаясь в дальний бег ,-
Земля - твое, мой мальчик, достоянье.
И более того, ты - человек!