Rydel Nuclear Plant | Атамная станцыя Рыдэля.

Apr 26, 2008 22:53

Да чарговых угодкаў Чарнобыльскай трагедыі зьмяшчаем гэтае апавяданьне Рыдэля, якое адлюстровае яго ўласны сон (прыкладна 2002 г.). У архіве Рыделя захоўваецца толькі тэкст на ангельскай мове, мы зрабілі пераклад на беларускую, таму беларускамоўная вэрсія не з’яўляецца аўтарскай. Гэты сон выглядае як вяшчунства, улічваючы абставіны згубы Ўладзімера...

To mark another anniversary of Chernobyl disaster we publish this story by Rydel. It reflects his dream which he had in about 2002. There is only the English version of this text in Rydel’s archives. We translated it into Belarusian; the Belarusian version of the story is not authentic. The dream looks like a prophecy now that we know how Uladzimer died…


Rydel Nuclear Plant

I should remove that stupid mole on my forehead. It is not one of those attractive, nicely designed ones. It is probably carcinogenic and, besides, I am developing a sordid habit of playing with it while thinking--which is all the time. I hope it's possible to remove it safely. Just now I was dreaming of cancer. I am working at a nuclear power plant as a computer operator. There is an explosion in the reactor, but all I can recollect is what happened afterwards. Surely there must have been some shaking, noise, smoke and shock from the impact. I only remember that I had a terrible urge to run. As I look around, everybody else in the room preserves military-like composure. I force myself to remain seated, and glued to the chair I suddenly feel the sweat coming out of all my pores like warm honey.

It’s a big room with around 20 obsolete-looking computers. The monitor in front of me is an old greenish black & white CRT tube. There is an operator in front of each computer. All of them are young, and the boys have short haircuts. I recognize a few of my ex-classmates. Everyone is industriously typing something at the terminals. "All right, they are shutting down the reactors," I understand from curt phrases that they are exchanging. Meanwhile I am staring blankly at my monitor, the streaming green numbers don’t make any sense to me. The thoughts appear completely alien: "Should I alert CNN? Or BBC? But how? How do I get out of here anyway? How do I contact someone outside of Belarus? Will I live to tell the news? How many people will die in Minsk?” A girl interrupts my thinking. She orders to initiate the shut down.

Like a small army unit we stand up all at once and move to the other end of the room. There is a big screen on the wall, with two reactors, drawn as cylinders with moving colored curves inside them, and lots of numbers streaming beside the reactor images. This is in real time. A big bold number is blinking on the bottom part of the screen: 10, a couple of blinks, 9, a couple of blinks, 8, ... I look at the girl who gave the order. She looks very slender and fresh like a young girl from a fashion show, and yet I can feel that she is the leader. As the number on the big screen jumps to one, she folds her hands, probably in a prayer. A couple more seconds pass, and it seems like the number is never going to turn zero. But it does.

The first reactor is now shutting down. The messages next to the first cylinder start moving with double speed: "Minsk-Alpha is shutting down, numbers, numbers, numbers, voltage, watts, mega-electron-volts, levels, removal of graphite rods, numbers, numbers, numbers..." The colored curves inside the cylinder flop and go down. The red curves become green and blue, then completely disappear. Minsk-Alpha is down. Actually, there were some strange icons that looked like little animated fires, but no one seems to pay attention. "Minsk-Beta is shutting down..." The curves in the second cylinder are now going down too. In a minute the curves and the numbers stop jumping, and I think for a moment that our mission is accomplished. As I go back to thinking of escape, the girl types something on the terminal, and the picture on the big screen extends. Below the cylinders, now in blue, appears a map of the corridors. The area next to Minsk-Alpha is in a fucking mess. There are blinking icons in most rooms and passageways, depicting a red fire extinguisher and little animated flames. "Apparently, this fire can only be put out by humans, I hope we don’t have to go in there," I think to myself. Right at this moment one of the boys stands up and says: "We must put out the fire! It is our duty! Commander, direct us to the corridors."

I want to ask them about the radiation levels. This is my biggest fear now. Was there a leak? Can you trust that digital picture on the big screen? Are we going to survive at all? Suddenly my brain jumps into daydreaming mode. I can clearly see the tentacles of cancer grabbing my head, growing with an amazing speed, gripping my whole body, populating it with mutated cells, extending beyond my physical body, spilling on the floor. Then I snap out of it, back to the operating room.

I don't want to speak up, as there is heated discussion around the screen, and I only ask the guy next to me about the radiation levels. He says that he sent some data to the printer just before the shut down. We stealthily move back to the other end of the room and he picks up the printout. By that time the effects of heavy radiation doses must be taking place because I have difficulties orienting myself and remembering coherently what was happening. The last thing I recollect is riding down in an elevator with that guy. My vision is blurred and I am looking at the warning sign not to use the elevator in case of fire, wishing that we took the stairs.

The next instant I am at my grandma's house in the small town of Vorsha. Everything is so pink, void of any weight and substance, unbearably light. Grandma greets me, and as she gives me a kiss on the cheek I suddenly think that maybe I am dead. Then I think aloud to myself: "My grandma is still alive, so I simply lost consciousness, and probably my body is lying in that stupid elevator on the power plant. Maybe, it's just a daydreaming shit again..." I go out and take all the mail from the mailbox. Grandma does not check it often so there are a lot of parcels, letters and other mail there. I bring it to the terrace and sort through it noticing with surprise that most of the mail is addressed to me although I never lived in Vorsha. Computer books and language guides. My grandma tells me some local stories as I look through the mail. Suddenly the flashing icon of fireman appears in my vision, interfering with the image of my grandma, distorting her features, at first mildly, then grossly misshaping it beyond recognition. I can hardly hear her voice as some distant rave floods my ears.

- It's "Children of Charnobyl," she says.

Атамная станцыя Рыдэля.

Я павінен зьнішчыць гэтую дурную радзімку на маім ілбе. Гэта не адна з тых прывабных
і ўпрыгожваючых радзімак. Магчыма, яна кацэрагенная і, між іншым, у мяне ўзьнікае агідная шкодная звычка церабіць яе пальцам фактычна ўвесь час калі я думаю. Спадзяюся, што яе магчыма выдаліць бясьпечна.

Толькі што я бачыў сон пра ракавую хваробу.
Я працаваў на атамнай станцыі ў якасьці апэратара на кампутары. На станцыі адбыўся выбух у рэактары, але ўсё, што я магу ўспомніць, гэта тое, што здарылася пасьля гэтага. Канешне, ад гэтага моцнага выбуху павінен быў быць рпэўны беспарадак, паніка, гвалт, дым і г.д. А я толькі памятаю, што ў мяне узнікла моцнае жаданьне пабегчы. Калі я азірнуўся вакол, усе хто быў яшчэ у пакоі захоўвалі ваенны спакой. Я прымусіў сябе застацца сядзець на месцы, і прыляпіўшыся да фатэля, я раптам адчуў, что з усіх маіх пораў пачынае выходзіць пот - нібыта цёплы мёд.

Гэта быў вялікі пакой, у якім знаходзілася каля 20 кампутараў, выглядаючых састарэлымі. Манітор, які знаходзіўся перад мною - гэта зеленаватага колеру манахромная электронна-прамянёвая трубка. Перад кожным кампутарам сядзелі апэратары. Гэта была адна толькі моладзь, і хлопцы мелі кароткія фрызуры. Я пазнаю сярод іх некаторых з маіх былых аднаклясьнікаў.
Кожны зь іх нешта старанна друкаваў на тэрмінале кампутара. Добра, яны падаюць каманды на выключэньне рэактара. Я разумею гэта зь некалькіх кароткіх фразаў, якімі яны абменьваюцца. Між іншым, я пільна і бездапаможна глядзеў на свой манітор, але бясконцая плынь зялёных лічбаў не мела ніякага сэнсу для мяне. Думкі, якія з’яўляюцца ў мяне, цалкам староннія. Ці павінен я папярэдзіць CNN? Альбо BBC? Але як? У любым выпадку, як я выйду адсюль? Як я магу зкантактавацца зь кім-небудзь па-за межамі Беларусі? Ці застануся я жывы, каб распавесьці пра гэта? Наколькі шмат людзей могуць памерці ў Менску?
Раптам адна дзяўчына спыняе мае думкі. Яна загадвае ўсім пачаць выключэньне.
Як невялікая вайсковая адзінка, мы ўсе разам усталі і пачалі рухацца ў другі канец пакоя. Там, на сьцяне, знаходзіўся вялікі дысплэй з двума рэактарамі, намаляванымі ў выглядзе цыліндраў з рухаючыміся каляровымі крывымі лініямі ўнутры іх, мноства лічбаў цякло як плынь побач з выявамі рэактараў. Гэта ўсё было быццам у реальным маштабе і часе. Вялікая тлустая лічба міргала ў ніжняй частцы экрана: 10, некалькі мірганьняў, 9, некалькі мірганьняў, 8, ... А я глядзеў на дзяўчыну, якая давала загад. Яна вельмі тонкая, стромкая, зграбная і бодрая як прыгожая мадэль з моднага шоў, і яшчэ адчуваецца, што яна лідэр. Як толькі лічба на вялікім экране скакнула на адзін, яна склала свае рукі, магчыма, ў малітве. Яшчэ некалькі сэкундаў прайшло, і здавалася, што лічба ніколі не зменіцца на нуль. Але гэта адбылося.

Першы рэактар выключаецца зараз. Паведамленьне побач з першым цыліндрам пачынае рухацца з падвоеннай хуткасьцю: “Менск-Альфа выключаецца, лічбы, лічбы, лічбы, напруга, ватты, мэга-электрон-вольты, узроўні, выдаленьне графітавых стрыжняў, лічбы, лічбы, лічбы...” Каляровыя крывыя унутры цыліндра раптам змяніліся і пачалі зніжацца. Чырвоныя крывыя сталі зялёнымі і блакітнымі, а потым зусім зьніклі. Менск-Альфа вырубіўся. На самой справе там былі бачныя нейкія дзіўныя абразкі, каторыя выглядалі як маленькія анімацыйныя вогнішчы, але, здаецца, ніхто не звярнуў на гэта ўвагу. “Менск-Бэта выключаецца...” Крывыя ў другім цыліндры таксама пачалі зьніжацца. Цягам хвіліны крывыя і лічбы спынілі свае скачкі, і я падумаў на момант, што нашая місія скончылася. Як толькі да мяне зноў вярнуліся думкі аб выратаваньні, дзяўчына нешта надрукавала на тэрмінале, і карціна на вялікім экране пашырылася. Ніжэй ціліндраў зараз у блакітным колеры з’явілася мапа калідораў. На пляцоўцы побач зь Менск-Альфа была чортава блытаніна і “каша”. У большасьці пакояў і праходаў мільгацелі значкі, якія адлюстроўвалі чырвоныя вогнетушыльнікі і маленькія анімацыйныя полымі. Відавочна, што гэтыя полымі маглі б патушыць толькі людзі. Я спадзяваўся, што мы не павінны выходзіць туды. Толькі я падумаў так, як у гэты ж момант адзін з хлопцаў устаў і сказаў: мы павінны патушыць вагонь! Гэта наш абавязак! Камандзір, загадай нам ісьці ў калідоры!

Я хацеў спытаць іх аб узроўнях радыацыі. Гэта ёьсць мая найбуйнейшая перасьцярога цяпер. Ці была там уцечка радыацыі? Ці можам мы давяраць гэтай лічбавай карціне на вялікім экране? Ці хочам мы выжыць наогул? Раптам мой мозг пераключыўся ў рэжым звышбачаньня. Я мог ясна назіраць, як шчупальцы ракавай хваробы захопліваюць маю галаву, яны растуць з ашаламляльнай хуткасцю паглынаючы ўсё маё цела, засяляючы яго муціраваннымі клеткамі, пашыраючыся за межы майго фізічнага цела і распаўзаючыся
па падлозе. Затым я выйшаў з гэтага стану, я вярнуўся думкамі ў наш апэратарскі пакой.

Я не жадаў выказывацца, калі там разгарэлася дыскусія вакол інфармацыі на экране, і толькі спытаў хлопца, які быў побач са мной, аб узроўнях радыацыі. Ён сказаў, што адправіў некаторыя дадзеныя на прынтер якраз перад выключэньнем. Мы зь ім цішком пайшлі назад у другі канец пакоя, і ён узяў у рукі раздрукоўку. У гэтыя хвіліны уплыў вялікіх радыацыйных дозаў ужо павінен быў пачаць уздзейнічаць, таму што я асабіста ўжо меў цяжкасьці з уласнай арыентацыяй і не памятаваў выразна, што наогул здарылася. Апошняя рэч, якую я магу успомніць, гэта спуск ў ліфце з тым хлопцам. У маіх вачах усё пачало расплывацца, але я змог убачыць папярэджваючы знак, не карыстацца ліфтам у выпадку пажару, і мне хацелася б каб мы спускаліся па лесьвіцы.

У наступны момант я апынуўся у доме маёй бабулі ў невялікім горадзе Ворша. Усё вакол такое ружовае, пазбаўленае усялякай вагі і рэчыва, невыносна светлае. Бабуля шчыра вітае мяне і, паколькі яна цалуе мяне ў шчаку, я раптам падумаў, што магчыма я памёр. Потым я сказаў сам сабе ўслых: “Мая бабуля ячшэ жывая, значыць я проста страціў прытомнасць і, верагодна, што маё цела ляжыць у тым дурацкім ліфце на атамнай станцыі. Магчыма, гэта зноў толькі звышбачаньне і ўсялякая чартаўня”. Я выходжу з дому і бяру ўсю пошту з паштовай скрыні. Бабуля не правярае яе часта, таму ў ёй вельмі шмат бандэроляў, лістоў і іншай пошты. Я нясу гэта на веранду і сартырую, заўважаючы са зьдзіўленьнем, што большасьць пошты адрасаваная мне, хаця я ніколі не жыў у Воршы. Кампутарныя кнігі і падручнікі па мовах. Мая бабуля распавядае мне гісторыі з тутэйшага жыцьця, пакуль я праглядаю пошту. Раптам, у мяне ў вачах імгненна з’яўляецца выява пажарнага, якая накладваецца на сілуэт бабулі, скажаючы яе рысы, спачатку нямоцна, затым робячы іх надзвычай няправільнымі да поўнай непазнавальнасьці. Я мог зь цяжкасьцю чуць яе голас, быццам нейкі далёкі няскладны рытм напаўняў мае вушы.
“Гэта дзіця Чарнобыля” - кажа яна.
Previous post Next post
Up