Человеческая память избирательна - не дано природой всё помнить!
И очень хорошо, что находятся ещё в наше время прекрасные люди, которые заставляют наш мозг напрячься и поднять из глубины прожитых лет память о далеком детстве, школьных годах и конечно о наших, любимых и не очень, учителях.
Вот об одном из таких, любимых, и рассказал директор Рогачевского Центра туризма и краеведения Титович Геннадий Васильевич:
Партызан, салдат, гісторык, краязнаўца Камароў Міхаіл Назаравіч
Мае пошукі краязнаўчых ведаў па XX стагоддзю далі мне магчымасць сустрэцца з ветэранамі Вялікай Айчыннай вайны, вязнямі нямецкіх лагерэй смерці, воінамі-інтэрнацыяналістамі, ліквідатарамі аварыі на Чарнобыльскай АЭС, але асобае месца ў пошукавай практыцы займае мая сустрэча з настаўнiкам бiялогii Камаровай (Іваніцкай) Яўгеніяй Іларыёнаўнай.
Калісьці ў далёкім 1999 годзе я апынуўся на яе дачы ў в.Вішанькі.
Яна перадала мне ў спадчыну архіў краязнаўцы, настаўніка гісторыі Камарова Міхаіла Назаравіча. Вялікая кардонная скрынка з-пад тэлевізара цалкам набітая рукапісамі, артыкуламі, архіўнымі матэрыяламі па гісторыі малой Радзімы.
Сярод папер я знайшоў сямейны альбом, які належыў Камарову Міхаілу Назаравічу, аформлены ім у час вучобы ў горадзе Мінску.
Я трымаў у сваіх руках даваенны альбом і беражна перагортваў лісты з фотаздымкамі людзей, лёс якіх быў звязаны з Міхаілам Назаравічам Камаровым. Вось фотаздымак яго маці Евдакіі Васільеўны, жанчыны з прыгожым адкрытым тварам. Міхаіл Назаравіч узяў ад маці ўсе яе рысы.
Вось здымкi яго бацькі Назара Максiмавiча, удзельніка Першай сусветнай вайны. На першым ён адзін у фотаатэлье, на другiм - сярод саслужыўцаў.
Фотаздымкі альбома вельмі цікавыя для гледача: яны дапамагаюць зразумець людзей XX стагоддзя.
Пасля азнаямлення з фотаздымкамi з альбома сям’i Камаровых я зрабiў для сябе выснову, што Міхаіл Назаравiч Камароў i не мог быць іншым чалавекам у кругазвароце падзей былога стагоддзя як партызанам, салдатам, абаронцам Айчыны, настаўнікам, краязнаўцам.
Нарадзіўся Міхаіл Назаравіч 1 студзеня 1925 года ў вёсцы Шыхаў Жлобінскага раёна Гомельскай вобласці ў сям’і настаўнікаў.
У 1931 годзе пайшоў у пачатковую школу вёскі Папаратнае Жлобінскага раёна. З цягам часу Міхаіл Назаравіч з мацi пераязжае ў вёску Гарадзец Рагачоўскага раёна. Тут, у вёсцы Гарадзец, у 1941 годзе ён скончыў сярэднюю школу.
Пад час вучобы, ў 1940 годзе Міхаіл Камароў уступіў у рады Камуністычнага Саюза моладзі.
Другую сусветную вайну ён сустрэў у вёсцы Гарадзец. Пасля смерці бацькі ў 1942 годзе Евдакія Васільеўна і Міхаіл Назаравіч Камаровы пераязжаюць у веску Серабранка Журавіцкага раёна да сястры мацi.
У сакавіку 1942 года Міхаіл Назаравіч стаў членам Серабранскай падпольнай камсамольскай арганізацыі, якой кiравала чалавек-легенда Карнiенка Таццяна Фёдараўна.
Маладыя падпольшчыкі збіралі зброю на месцах баёў 1941 года, сачылі за рухам варожай тэхнікі і ўзброенных нямецкіх фарміраванняў на шашы Рагачоў - Доўск, распаўсюджвалі лістоўкі савецкага інфармбюро.
У жніўні 1943 года Міхаіл Назаравіч быў залічаны ў склад байцоў 261-га партызанскага атрада імя Чапаева, якiм кіраваў Жураўлёў Міхаіл Пятровіч. Малады патрыёт Міхаіл Камароў праявіў мужнасць у час баёў 261-га партызанскага атрада з нямецкімі вайсковымі фарміраваннямі.
У кастрычніку 1943 года ён атрымаў баявое хрышчэнне. Міхаіл Назаравіч быў у ўзводзе лейтэнанта Ціхана Шакарава, якi забяспечваў разведку ў час руху атрада з варожага акружэння. Супраць партызан немцы выкарыставалі агонь кулямётаў, артылерыі і авiацыю. Але дасягнуць мэты фашысты не змаглі, знішчыць партызанскі атрад ворагу не ўдалося.
Перад злучэннем з часцямі Чырвонай Арміі камандзір атрада Жураўлёў Міхаіл Пятровіч пашкадаваў свайго “цёзку” Міхаіла Назаравіча і адправіў яго 24 лістапада 1943 года да хаты. У гэтых жорсткiх баях восенню 1943 года дзевятнадцацiгадовы юнак атрымаў кантузiю. Міхаіл Камароў выпраўляў здароўе i працаваў са сваімі сябрамі ў калгасе вёскі Серабранка, а затым яго чакалі далейшыя шляхі вайны і новыя выпрабаванні. Ў маi 1944 года ён быў прызваны ў Чырвоную Армію. З баямі прайшоў тэрыторыю Польшчы, Германіi.Калі гаварыць пра яго як салдата, патрэбна звярнуцца да архiўных крынiц.
Читать полностьюА вот
здесь фотоальбом с фотографиями Комарова М.Н.
Мне он запомнился вот таким
Добавлю, что он был прекрасным и уважаемым учителем истории в Рогачевской средней школе № 1, которую я закончил в далеком уже 1973 году. Жаль, что в моей памяти отложился только один эпизод с Михаилом Назаровичем,, когда под его руководством мы ходили в турпоход по маршруту Рогачев - Турск через Ходосовичи - Виков и обратно.