«Видение смерти»

[pandukht]

Сиаманто

ВИДЕНИЕ СМЕРТИ

Резня, резня, резня...
В городах и за их пределами
Перепачканы варвары кровью
Умирающих и погибших,
И над ними вороньи стаи, -
С пьяным карканьем, кровь на клювах...
Суховей умирающих яростно душит,
Караван стариков и старух молчаливо
Вдаль уходит, минуя большие дороги...
Волны крови из ночи встают, вырастают,
И сквозь них проступают деревья, фонтаны,
И стада, что охвачены ужасом, мчатся
От объятых пожарами хлебных просторов...
Я на улицах вижу убитые семьи,
Вижу толпы бегущих от массовых казней.
И тропический жар поднимается злобно
От повергнутых в пламя больших городов...
И под снегом, что лег тяжело, словно мрамор,
Одиночество стынет развалин и трупов;
О, внемлите ж тележному страшному скрипу -
Ведь телеги до верха полны мертвецами -
И молитвам людей безутешных, скорбящих,
Что по тропкам стекаются к общим могилам;
О, внемлите последним словам умирающих -
Их уносят ветра, что ломают деревья...
Приближаться не надо, не надо, не надо
И к могилам несчастных, и к берегу моря:
Корабли различаю я в водах багровых,
Мертвецами заполнены палубы, трюмы;
Вижу: корчатся волны морские от боли,
Черепа различаю и белые кости...

Слушайте, слушайте, слушайте
Голос бури на водных просторах...
Резня, резня, резня...
Слушайте, слушайте, слушайте
Вой зловещий собак обезумевших -
Он с долин долетает и с кладбищ.
Люди! Окна закройте, закройте глаза,
Резня, резня, резня...
1898  (Перевод С. Ботвинника)
---------------------------------------------
 Սիամանթո

ՄԱՀՈՒԱՆ ՏԵՍԻԼՔ

Կոտորա՜ծ, կոտորա՜ծ, կոտորա՜ծ...
Հայրենի քաղաքներուն մէջ եւ քաղաքներէն դո՜ւրս,
Եւ բարբարոսներն աւարով եւ արիւնով կը դառնան,
Մեռելներուն ու ոգեվարներուն վրայեն,
Ագռաւներու բազմութիւններ կ'անցնին վերերէն,
Արիւնոտ բերաններով ու գինովի քրքիջներով...
Ցամաքահով մը կիսամեռները զայրոյթով կը խղդէ,
Ու պառաւներու անձայն կարաւաններ
Շտապով կը փախչին լայն ճամփաներէն...:
Գիշերին մէջէն արիւններուն ալիքը կը բարձրանայ
Ծառերուն հետ շատրուաններ ուրուագծելով,
Ու ամէն կողմէն սոսկումով կը սուրան հալածուած
Նախիրները հրդեհուող ցորեաններուն մէջէն...
Փողոցներու մէջ մորթուած սերունդներ կը տեսնեմ,
Եւ ամբոխներ անպատմելի սրածութենէ դարձող,
Արեւադարձային տաքութիւն մը կը բարձրանայ
Հրդեհի տրուած անզուական քաղաքներէն...
Ու մարմարներու ծանրութիւնով իջնող ձիւնին տակ,
Աւերակներուն եւ մեռելներուն մենութիւնը կը մսի...
Օ՜, մտիկ ըրէք սա սայլերուն ճռնչիւնը ահաւոր,
Իրենց վրայ դիզուած դիակներու ծանրութեան տակ,
Ու սգաւոր մարդերուն աղօթքներն արցունքոտ,
Որ կածանէ մը դէպի համայնափոսերը կ'երկարին...
Մտի՜կ ըրէ՛ք հոգեվարքներուն ձայները վերջին,
Հովին հարուածներուն մէջ, որ ծառերը կը ջարդէ,
Օ՛, մի՛ մօտենաք, մի՛ մօտենաք, մի՛ մօտենաք,
Չըլլայ որ մօտենաք գերեզմաննոցներուն եւ ծովուն,
Կարմիր ջուրերուն վրայ նաւեր կը նշմարեմ հեռուն,
Մեռելներու կուտակումներ անոնց մէջ կան,
Ու ցաւեն գալարուող ալիքներուն վրայ,
Գանկեր ու սրունքներ ինծի կ'երեւան...

Մտիկ ըրէ՜ք, մտիկ ըրէ՜ք, մտիկ ըրէ՜ք
Փոթորիկին գոչը ծովուն ալիքներուն մէջ,
Կոտորա՜ծ, կոտորա՜ծ, կոտորա՜ծ...
Մտիկ ըրէ՜ք, մտիկ ըրէ՜ք, մտիկ ըրէ՜ք
Մահաձայն ոռնումը զարհուրեալ շուներուն,
Հովիտներէն ու գերեզմաններէն ինծի հասնող,
Օ՜, պատուհանները փակեցէք ու աչքներիդ ալ,
Կոտորա՜ծ, կոտորա՜ծ, կոտորա՜ծ...:
---------------------------------------------
Сиаманто (Атом Ярджанян) был зверски убит турецкими палачами в 1915 году. За несколько месяцев до своей гибели литературной общественностью Европы был выдвинут на соискание Нобелевской премии.
---------------------------------------------

Дай бог, чтоб сегодняшние новости из Сумгаита не подтвердились...