Oct 08, 2013 18:19
Давайте вспомним образы купчих и барышень старшего возраста в классических пьесах драматурга А.Н.Островского? Помните их необъятные фигуры, облачённые в таких же размеров платья? Наверное, отсюда сложился стереотип о том, что зрелый возраст женщины, ставшей бабушкой по определению при появлении внуков или же чисто из-за преклонного возраста, обязательно должен сопровождаться повышенной массой тела и никуда от этого не деться. Отчасти в этом логика есть. Но это касается только в той части, что риск набора массы тела действительно гораздо выше, чем в другие периоды возраста. Но ожирение (а надо называть это так) вовсе не обязательно и с этим можно и нужно бороться. Об этом мы поговорим дальше.
Постепенная утрата возможности забеременеть в пре- и менопаузе обусловлена изменением гормонального фона, характерного для фертильной (готовой дать потомство) женщины. Происходит уменьшение концентрации в крови всех половых гормонов, однако наибольшее падение из них претерпевает группа эстрогенов. Эти гормоны отвечают за созревание нового функционального слоя эндометрия после месячных. Месячные уряжаются и становятся менее интенсивные раз от разу, пока совсем не прекращают наступать. С этого периода у женщины начинается менопауза. Это не болезнь, это такое же нормальное физиологическое состояние организма как период полового созревания, как беременность и роды. В связи с изменением общего гормонального фона, происходят изменения и в других органах. Изменяется обмен веществ в организме. Сложная схема белково-углеводно-жирового обмена претерпевает изменения. Интенсивность и стремительность обменных процессов, наблюдаемые в некоторые периоды месячного цикла, стихают и скорость их становится меньше, чем обычно. Соответственно, уменьшается потребность в пище, вернее в тех объёмах, которые были прежде. Однако, сила привычки не всегда позволяет женщине вовремя изменить объёмы потребляемой пищи и происходит переедание. Как рачительный хозяин, наш организм, не может выкинуть излишки, пригодные, в общем, к употреблению, а откладывает «на чёрный день». Излишки экономно не выводятся, а накапливаются в удобной для усвоения в случаях возникновения стрессовых ситуаций форме - в виде липидов. Накопление происходит везде, где можно. В стенках сосудов - и поэтому по количеству сердечной патологии, женщины, до этого оберегаемые природой, стремительно «догоняют» мужчин-ровесников. Отложения происходят в других внутренних органах, в мышцах (благо физическая нагрузка по объективным и субъективным причинам падает). Но наиболее всего накопление жиров происходят в подкожно-жировой клетчатке, которая по причине отсутствия внешнего давления и соприкосновения с другими внутренними органами со всех сторон, может расти практически беспредельно. Женщина остро подмечает эти изменения и начинает паниковать. Ей кажется, что она теряет привлекательность в сравнении с молодыми коллегами по работе и рекламными моделями. Нарастает внутренний протест против старения. К этому добавляются заботы и хлопоты, обусловленные взрослением детей (выпускные экзамены, поступления в учебные заведения, первая их любовь, свадьбы и т.д). Некоторые мужья со своими комплексами и «кризисами среднего возраста» тоже скучать не дают. Состояние хронического стресса так же приводит к перееданию, так как не всегда внутреннее чувство тревоги женщина может отличить от чувства голода. А сытый обед в любом случае приводит к чувству умиротворения, хотя бы на некоторый, короткий период.
Стремительность жизни, как ни парадоксально, тоже способствует ожирению. Гонимая множеством забот, стремящаяся успеть одновременно по работе, семейным делам, женщина активно пользуется общественным и личным транспортом. При поднятии даже на второй этаж, хочется воспользоваться лифтом. Это приводит к гиподинамии, хотя в течении дня перемещения могут исчисляться не одним десятком километров. Эти все факторы, перечисленные выше по отдельности и в совокупности приводят к тому, что вес, без особых, казалось бы причин, начинает расти.
Как бороться с этим?
1. Первое, что должна сделать женщина в период, когда месячный цикл начинает свои изменения в ту или иную сторону - это прежде всего прийти к своему гинекологу. Крайне желательно наблюдаться всегда у одного и того же гинеколога, который даже по косвенным, незаметным для Вас признакам, сможет заметить настораживающие изменения и верифицировать их между собой как физиологические или связанные с различными заболеваниями. Определясь, что у Вас действительно начинается период перехода к менопаузе, врач сможет назначить Вам правильную замещающую гормональную терапию, которая продлит ещё на некоторое время Вашу молодость и уменьшит риск ожирения.
2. Обратите внимание на то, ЧТО Вы едите и в КАКИХ КОЛИЧЕСТВАХ. Читайте о содержимом проценте жиров в потребляемом продукте. Помните, что организму проще отложить в «закрома» уже «изготовленный» жир, чем самому его изготовить на запас. Отдавайте предпочтение нежирным сортам молочных продуктов, мяса. Уменьшите или вообще уберите из своего рациона мучные продукты, сахара - которые увеличивают калорийность продукта. Старайтесь побольше употреблять овощей в любом виде. Как это не затёрто звучит, постарайтесь выходить из-за стола с лёгким чувством голода, который скоро пройдёт. Пейте достаточное количество воды. Добавляйте в пищу витаминно-минеральные комплексы - они могут несколько увеличить скорость обменных процессов.
3. Старайтесь больше находиться на свежем воздухе и больше двигаться. Выйдите на одну-две остановки раньше по пути на работу или с работы. Найдите хотя бы 20-30 минут в день для быстрой ходьбы. Воздержитесь от пользования лифтом. Поинтересуйтесь в фитнес-центрах по поводу наличия свободных мест в группах занятий людей Вашего возраста. Это уже не экзотика. Наряду с группами молодых девушек во многих центрах существуют циклы занятий для женщин более зрелого возраста. Найдите время для себя.
4. Приведите в порядок свою нервную систему. Переживаниями и нервными срывами Вы никогда ничего не измените. Вы издёргаете себя и своих близких, плюс к этому прибавите лишние килограмы к личному весу. Попринимайте успокаивающие сборы. Поконсультируйтесь у Вашего терапевта по поводу приёма лекарственых успокаивающих средств.
5. Излучайте позитив! Пусть люди греются от Вашего оптимизма. Вы самая сексуальная и обаятельная! И повторяйте это себе каждое утро и вечер!
Менапаўза і вага.
Давайце ўспомнім выявы купчых і спадарычнь старэйшага ўзросту ў класічных п'есах драматурга А.М.Астроўскага? Памятаеце іх неабсяжныя постаці, убраныя ў такіх жа памераў сукенкі? Напэўна, адгэтуль склаўся стэрэатып пра тое, што спелы ўзрост жанчыны, сталай бабуляй па вызначэнні пры з'яўленні ўнукаў ці ж чыста з-за старэчага ўзросту, абавязкова павінен суправаджацца падвышанай масай цела і нікуды ад гэтага не дзецца. Збольшага ў гэтым логіка ёсць. Але гэта дакранаецца толькі ў той частцы, што рызыка набору масы цела сапраўды значна вышэй, чым у іншыя перыяды ўзросту. Але атлусценне (а трэба зваць гэта так) зусім не абавязкова і з гэтым можна і трэба змагацца. Пра гэта мы пагаворым далей.
Паступовая страта магчымасці зацяжараць у прэ- і менапаўзе абумоўлена зменай гарманальнага фону, характэрнага для фертыльнай (гатовай даць нашчадства) жанчыны. Адбываецца памяншэнне канцэнтрацыі ў крыві ўсіх палавых гармонаў, аднак найвялікае падзенне з іх перажывае група эстрагенаў. Гэтыя гармоны адказваюць за паспяванне новага функцыянальнага пласта эндаметрыя пасля месячных. Мсячныя (регулы) становяцца зрэдку і меней інтэнсіўныя раз ад разу, пакуль зусім не спыняюць наставаць. З гэтага перыяду ў жанчыны пачынаецца менапаўза. Гэта не хвароба, гэты такі ж звычайны фізіялагічны стан арганізма як перыяд палавога паспявання, як цяжарнасць і роды. У сувязі са зменай агульнага гарманальнага фону, адбываюцца змены і ў іншых органах. Змяняецца абмен рэчываў у арганізме. Складаная схема бялкова-вугляводна-тлушчавага абмену перажывае змены. Інтэнсіўнасць і імклівасць абменных працэсаў, назіраныя ў некаторыя перыяды месячнага цыклу, суціхаюць і хуткасць іх становіцца менш, чым звычайна. Адпаведна, памяншаецца запатрабаванне ў ежы, дакладней у тых аб'ёмах, якія былі перш. Аднак, сіла звычкі не заўсёды дазваляе жанчыне своечасова змяніць аб'ёмы спажыванай ежы і адбываецца пераяданне. Як руплівы гаспадар, наш арганізм, не можа выкінуць лішкі, прыдатныя, увогуле, да ўжывання, а адкладае "на чорны дзень". Лішкі эканомна не выводзяцца, а назапашваюцца ў зручнай для засваення ў выпадках узнікнення стрэсавых сітуацый форме - у выглядзе ліпідаў. Назапашванне адбываецца ўсюды, дзе можна. У сценках пасудзін - і таму па колькасці сардэчнай паталогіі, жанчыны, да гэтага ахоўваныя прыродай, імкліва "даганяюць" мужчын-аднагодкаў. Адклады адбываюцца ў іншых унутраных органах, у цягліцах (балазе фізічная нагрузка па аб'ектыўных і суб'ектыўных чынніках змяньшаецца). Але найболей усяго назапашванне тлушчаў адбываюцца ў падскурна-тлушчавай абалоніне, якая па чынніку адсутнасці вонкавага ціску і судотыкі з іншымі ўнутранымі органамі з усіх бакоў, можа расці практычна бязмежна. Жанчына востра прыкмячае гэтыя змены і пачынае панікаваць. Ёй здаецца, што яна губляе прывабнасць у параўнанні з маладымі калегамі па працы і рэкламнымі мадэлямі. Нарастае ўнутраны пратэст супраць старэння. Да гэтага дадаюцца клопаты і клопаты, абумоўленыя сталеннем дзяцей (выпускныя іспыты, паступленні ў навучальныя ўстановы, першае іх каханне, вяселлі і г.д). Некаторыя мужыкі са сваімі комплексамі і "крызісамі сярэдняга ўзросту" таксама нудзіцца не даюць. Стан хранічнага стрэсу гэтак жа прыводзіць да пераядання, бо не заўсёды ўнутранае пачуццё трывогі жанчына можа адрозніць ад пачуцця голаду. А сыты абед у любым выпадку прыводзіць да пачуцця супакаення, хоць бы на некаторы, кароткі перыяд.
Імклівасць жыцця, як ні парадаксальна, таксама спрыяе атлусценню. Гнаная мноствам клопатаў, імкнучыся паспець адначасова па працы, сямейным справам, жанчына актыўна карыстаецца грамадскім і асабістым транспартам. Пры ўзняцці нават на другі паверх, хочацца скарыстацца ліфтам. Гэта прыводзіць да гіпадынаміі, хоць у плыні дня перасоўвання могуць вылічацца не адным дзясяткам кіламетраў. Гэтыя ўсе фактары, пералічаныя вышэй па асобнасці і ў сукупнасці прыводзяць да таго, што вага, без адмысловых, здавалася б чыннікаў, пачынае расці.
Як змагацца з гэтым?
1. Першае, што павінна зрабіць жанчына ў перыяд, калі месячны цыкл пачынае свае змены ў той ці іншы бок - гэта першым чынам прыйсці да свайго гінеколага. Вельмі пажадана назірацца заўсёды ў аднаго і таго ж гінеколага, які нават па ўскосных, незаўважным для Вас прыкметам, зможа заўважыць насцярожваючыя змены і верыфікаваць іх паміж сабой як фізіялагічныя ці злучаныя з рознымі захворваннямі. Вызначачыся, што ў Вас сапраўды пачынаецца перыяд пераходу да менапаўзы, лекар зможа прызначыць Вам правільную замяшчальную гарманальную тэрапію, якая падоўжыць яшчэ на некаторы час Вашу маладосць і паменшыць рызыку атлусцення.
2. Звернеце ўвагу на тое, што Вы ясце і ў ЯКІХ КОЛЬКАСЦЯХ. Чытайце пра змесціва адсотку тлушчаў у спажываным прадукце. Памятаеце, што арганізму прасцей адкласці ў "засекі" ўжо "выраблены" тлушч, чым самому яго вырабіць на запас. Аддавайце перавагу бястлустым гатункам малочных прадуктаў, мяса. Паменшыце ці наогул прыбярыце са свайго рацыёну мучныя прадукты, цукры - якія павялічваюць каларыйнасць прадукта. Імкніцеся пабольш ужываць гародніны ў любым выглядзе. Як гэта не зацёрта гучыць, паспрабуйце выходзіць з-за стала з лёгкім пачуццём голаду, які хутка пройдзе. Піце дастатковую колькасць вады. Дадавайце ў ежу вітамінава-мінеральныя комплексы - яны могуць некалькі павялічыць хуткасць абменных працэсаў.
3. Імкніцеся больш знаходзіцца на свежым паветры і больш рухацца. Выйдзіце на адзiн-два прыпынкі раней па шляху на працу ці з працы. Знайдзіце хоць бы 20-30 хвілін у дзень для хуткай хады. Устрымаецеся ад карыстання ліфтам. Пацікаўцеся ў фітнес-цэнтрах з нагоды наяўнасці вольных месцаў у групах заняткаў людзей Вашага ўзросту. Гэта ўжо не экзотыка. Нароўні з групамі маладых дзяўчын у шматлікіх цэнтрах існуюць цыклы заняткаў для жанчын больш спелага ўзросту. Знайдзіце час для сябе.
4. Давядзіце да ладу сваю нервовую сістэму. Перажываннямі і нервовымі зрывамі Вы ніколі нічога не зменіце. Вы знервуеце сябе і сваіх блізкіх, плюс да гэтага дадасце лішнія кілаграмы да асабістай вагі. Прымайце заспакаяльныя зборы. Пракансультуйцесь у Вашага тэрапеўта з нагоды прыёму заспакаяльных сродкаў.
5. Выпраменьвайце пазітыў! Хай людзі грэюцца ад Вашага аптымізму. Вы самая сэксуальная і абаяльная! І паўтарайце гэта сабе штораніцы і вечар!
лишний вес,
гинеколог,
Менопауза