2025 թվականի Հունվարը մեր լրահոսում-2
Ո՞վ է Արփի Ալտոն
Արփի Ալտոն` Արփինե Միքայելի Տեր-Պետրոսյանն է: Արփի Ալտոն հայ երգչուհի է, որը հայտնի է իր յուրահատուկ վոկալ ոճով և բազմալեզու երգացանկով: Նա վարպետորեն կատարում է ջազ, բոսսա նովա և դասական ստեղծագործություններ՝ գրավելով հանդիսատեսին իր հոգևոր կատարումներով: Արփին միջազգային ճանաչում է ձեռք բերել հայկական երաժշտական ավանդույթները համաշխարհային ժանրերի հետ միախառնելու ունակության շնորհիվ՝ ցուցադրելով իր մշակութային ժառանգության հարստությունը: Նրա նրբագեղ կատարումներն ու հզոր ձայնը նրան դարձրել են ժամանակակից հայկական երաժշտության նշանավոր դեմք՝ ոգեշնչելով երկրպագուներին ամբողջ աշխարհում:
Արփի Ալտո
Արփն երգահան, երաժիշտ և ձայնագրման պրոդյուսեր է։ Նա ծնվել է 1990 թվականի սեպտեմբերի 30-ին Երևանում։ Արփին երաժշտական կրթություն է ստացել Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանում՝ որպես դաշնակահար։ Նրա երաժշտական կարիերան սկսվել է 2011 թվականին՝ միանալով «Գեղարդ» վոկալ անսամբլին, իսկ 2013 թվականին նա ընդունվել է Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն։
Արփի Ալտոն լայն ճանաչում է ձեռք բերել համացանցում՝ COVID-19 համավարակի ընթացքում հրապարակելով հայտնի երգերի իր կատարումները։ Նրա «The Girl From Ipanema» և «The Way You Look Tonight» երգերի քավերները մեծ տարածում գտան, ինչի շնորհիվ նրա YouTube ալիքը հավաքեց միլիոնավոր դիտումներ։
Արփի Ալտոն ակտիվ է նաև սոցիալական մեդիայում։ Նրա Instagram-ի էջը՝ , ունի ավելի քան 155,000 հետևորդ, որտեղ նա կիսվում է իր երաժշտական գործունեությամբ և անձնական պահերով։ Նա նաև ունի պաշտոնական YouTube ալիք՝ , որտեղ հրապարակում է իր կատարումները։
Արփի Ալտոյի արտաքին նմանությունը հոլիվուդյան դերասանուհի Ջուլիա Ռոբերթսին հաճախ քննարկման առարկա է դարձել։ Սակայն Արփին նշել է, որ ինքը նման է իր մայրիկին։
Արփին ամուսնացած է և ունի որդի։ Նա նաև մեծ սեր ունի կենդանիների նկատմամբ։
=============================
· 19 январь в 11:54 ·
Միջազգային իրավական հարցերով ներկայացուցչի գրասենյակը հետևում է այս օրերին Ադրբեջանում ընթացող հայ ռազմագերիների և քաղաքացիական անձանց դատավարություններին։ Կառույցը տեղեկացնում է, որ ըստ սահմանված ընթացակարգի՝ Եվրոպական դատարան և Արդարադատության միջազգային դատարան կներկայացվեն անհրաժեշտ լրացուցիչ ապացույցներ և պահանջներ։
Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների ու քաղաքացիական անձանց նկատմամբ հարուցված քրեական գործերով դատաքննության մեկնարկի առնչությամբ Միջազգային իրավական հարցերով ներկայացուցչի գրասենյակը հիշեցման կարգով հայտնում է, որ դեռևս 2022 և 2024 թվականներին Հայաստանի կողմից՝ Ադրբեջանում ապօրինաբար մեղադրվող բոլոր հայ ռազմագերիների և քաղաքացիական անձանց արդար դատաքննության, ազատության և անձնական անձեռնմխելիության իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված երկու միջպետական գանգատ է ներկայացվել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան։
Շարունակում են ուժի մեջ մնալ Արդարատության միջազգային դատարանի նախկին երկու որոշումները, որոնցով դատարանը կիրառել է ժամանակային միջոցներ՝ ի թիվս այլնի Ադրբեջանում պահվող բոլոր անձանց անվտանգությունը և օրենքի առջև հավասարությունը ապահովելու վերաբերյալ։
Ադրբեջանական բանտերում փակելուց մեկուկես տարի անց Բաքվի զինվորական դատարանը սկսել է Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության դատավարությունը:
Ադրբեջանական բանտերում պահվող 23 պատանդներից 7-ի վճիռը կայացվել է՝ մինչև 20 տարվա ազատազրկում: 16-ի դատավարությունն է սկսվել, որոնք գերեվարվեցին Արցախի վրա Ադրբեջանի վերջին հարձակումից ու Արցախը հայաթափելուց հետո:
Արցախի բարձրաստիճան պաշտոնյաներին՝ Արկադի Ղուկասյանին, Բակո Սահակյանին, Արայիկ Հարությունյանին, Դավիթ Իշխանյանը, Դավիթ Բաբայանին, Լևոն Մնացականյանին, Դավիթ Մանուկյանին ծանր մեղադրանքներ են առաջադրել՝ ահաբեկչությունից մինչև ապօրինի զինված խմբավորումների կազմավորում։ Ութ հոգի զինվորականներ են ու քաղաքացիական անձինք՝ Գարիկ Մարտիրոսյանը, Մելիքսեթ Փաշայանը, Դավիթ Ալավերդյանը, Գուրգեն Ստեփանյանը, Լևոն Բալայանը, Մադաթ Բաբայանը, Վասիլի Բեգլարյանը, Էրիկ Ղազարյանը:
· 16 январь в 17:45 · Բաքվի կողմից հայ քաղաքական բանտարկյալների ապօրինի պահման հարցը շարունակում է մնալ լուրջ խնդիր և միջազգային ուշադրության առարկա: Շատերն են մատնանշում, որ Ադրբեջանը խախտում է միջազգային իրավունքի նորմերը, ներառյալ Ժնևի կոնվենցիաները, որոնք կարգավորում են պատերազմի հետևանքով ձերբակալվածների և քաղաքացիական անձանց պահման հարցերը: Հայտնի է, որ 2020 թվականի պատերազմի և դրան հաջորդած շրջանում Ադրբեջանի իշխանությունները գերի են վերցրել բազմաթիվ հայ զինվորականների և քաղաքացիական անձանց: Շատ դեպքերում նրանց պահման հիմքերը կասկածելի են, իսկ դատավարությունները՝ ոչ արդարացի: ՄԱԿ-ի, Եվրոպական խորհրդարանի և մի շարք այլ կազմակերպությունների կողմից բազմիցս կոչ է արվել Ադրբեջանին ազատ արձակել բոլոր գերեվարված անձանց՝ ընդգծելով, որ նրանց պահման իրավական հիմքերը հակասում են միջազգային նորմերին: Նման պահվածքը հաճախ որակվում է որպես մարդասիրական սկզբունքների խախտում և քաղաքական շանտաժ: Հայկական կողմի պահանջները Հայաստանը հետևողականորեն կոչ է անում միջազգային հանրությանը ճնշում գործադրել Ադրբեջանի վրա՝ ապահովելու գերիների անհապաղ վերադարձը: Բացի այդ, Հայաստանում շարունակում են փաստաթղթավորել ապօրինի պահման, խոշտանգումների և այլ խախտումների դեպքերը՝ դրանք ներկայացնելով միջազգային դատարաններում: Ահա նրանցից մեկը` Ռուբեն Վարդանյանը, ում հաջողվել է իր խոսքը Բաքվի բանտախցից դուրս հանել
Ազատ Օրդուխանյան «Թուրքերը մեր երկիր են եկել երեկ չէ առաջին օրը»
16.01.2025/Nid.oragir Վերջերս Քյոլնում (Գերմանիա) տեղի ունեցավ «Ցեղասպանության ենթարկված ժողովուրդների կոնֆերանս»՝ «Ցեղասպանություններ՝ անտեսանելի սպիներ, կիսված վիշտ, միասնական հույս» թեմայով, որը կազմակերպել էր AGADEKA կազմակերպությունը։ Հայազգի գիտնական Ազատ Օրդուխանյանը (Ordukhanyan Azat) հանդես եկավ ելույթով, որը թարգմանվել է հայերեն։ Ազատ Օրդուխանյանը իր ելույթում անդրադարձել է ցեղասպանությունների թողած հոգեբանական և սոցիալական հետևանքներին, ընդգծելով, որ անտեսանելի սպիները հաճախ ավելի խորն են և երկարատև, քան ֆիզիկական վնասվածքները։ Նա կարևորել է կիսված վիշտը՝ որպես համայնքների միջև համերաշխության և փոխըմբռնման հիմք, նշելով, որ միասնական հույսը կարող է նպաստել ապագա սերունդների համար ավելի խաղաղ և արդար աշխարհի կառուցմանը։ AGADEKA-ի կազմակերպած այս ֆորումը նպատակ ուներ համախմբել տարբեր ժողովուրդների ներկայացուցիչներին՝ քննարկելու ցեղասպանությունների հետևանքները և գտնելու համատեղ լուծումներ՝ նման ողբերգությունների կրկնությունը կանխելու համար։ Ֆորումի ընթացքում մասնակիցները կիսվել են իրենց պատմություններով և փորձառություններով, ինչը նպաստել է փոխադարձ ըմբռնման և համերաշխության մթնոլորտի ստեղծմանը։
===========================
Մարկոս Աուրելիոսի ժամանակ Հռոմը բախվել է մի շարք մարտահրավերների՝ ներառյալ պատերազմներ Հայաստանի, Պարթևների, գերմանական ցեղերի և ներքին անկայունության դեմ։
Մարկոս Աուրելիոսի կառավարման սկզբում Հռոմը պատերազմեց Պարթևական կայսրության հետ (161-166 թթ.), որը հիմնականում տեղի ունեցավ Արևելքում։
Պարթևների առաջնորդ Վոլոգեսես III-ը ներխուժել էր Հռոմի վասալ Հայաստանի տարածք, վտարելով հռոմեական արքայատոհմին։
Պատասխան քայլերով հռոմեական զորքերը, Լյուցիուս Վերոսի ղեկավարությամբ (Մարկոս Աուրելիոսի համակառավարիչ), կարողացան ետ բերել Հայաստանի վերահսկողությունը։ Հռոմը հաղթանակ տարավ, գրավեց Հայաստանի մայրաքաղաք Արտաշատը և վերահաստատեց իր ազդեցությունը։
Նրա կառավարման տարիները հայտնի են որպես մարտերի և փիլիսոփայական խորության յուրահատուկ համադրություն, և նրա թողած ժառանգությունը հիշատակվում է թե՛ ռազմաքաղաքական հաջողությունների, թե՛ հոգևոր արժեքների համար։
Agbu YP Amsterdam 5 январь в 20:57 · Come join us for a special evening at LAB111! We will be screening an exclusive movie, Anmahneri Arahet, followed by a Q&A session with the talented director Samvel Tadevosyan. Get ready for an insightful discussion about the film, behind-the-scenes stories, and more. Don’t miss this unique opportunity to interact with a creative mind and Artsakh veteran. Please be aware that the movie and Q&A will be in Armenian, without subtitles or translations. Buy your tickets online in advance. «Հանրաճանաչ Սամվել Թադևոսյանի նոր դոկումենտալ ֆիլմը նվիրված Մարտունի պաշտպանության ժամանակ զոհմած Հայ Ազգի 29 հերոսներին» Don’t miss out on this unique opportunity and secure your tickets now, as spaces are limited. Link in bio! ✨
Սամվել Թադևոսյանի նոր դոկումենտալ ֆիլմը
14.01,2025/Hay Azian /Նիդ.օրագիր ԱՄՆ-ը՝ որպես Հայաստանի իրական դաշնակից. ինչ կարող է տալ Հայաստանին Այսօր պատմական նշանակության օր է Հայաստանի և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների համար: Կայանալիք պայմանագիրը հնարավորություն է տալիս վերաիմաստավորելու երկու երկրների միջև համագործակցությունը՝ դարձնելով այն ավելի ռազմավարական և խորքային: ԱՄՆ-ի կողմից հավակնությունը՝ դառնալու Հայաստանի իրական դաշնակից, կարևոր նշանակություն ունի ինչպես քաղաքական, այնպես էլ տնտեսական և ռազմավարական տեսանկյունից: Բայց ի՞նչ կարող է տալ ԱՄՆ-ը Հայաստանին այս համագործակցության շրջանակում: Անվտանգության երաշխիքներ և ռազմական աջակցություն Հայաստանի համար անվտանգությունը միշտ էլ առաջնահերթություն է եղել, հատկապես տարածաշրջանային բարդ իրավիճակում: ԱՄՆ-ն, որպես ՆԱՏՕ-ի առաջնորդող երկիր, կարող է ապահովել պաշտպանության ոլորտում աջակցություն՝ տեխնոլոգիաների, զինտեխնիկայի և ուսուցման ձևաչափով: Սա կներառի նաև հայ զինվորականների վերապատրաստում ՆԱՏՕ-ի ստանդարտներով և համատեղ զորավարժություններ: Այս ամենը կուժեղացնի Հայաստանի պաշտպանունակությունը և կբարձրացնի նրա դիրքերը տարածաշրջանում: ԱՄՆ-ի հետ դաշնակցային հարաբերությունները կարող են խթանել ներդրումային հոսքերը դեպի Հայաստան: ՏՏ, էներգետիկա, ենթակառուցվածքներ և այլ ոլորտներ կարող են դառնալ ամերիկյան ներդրումների նոր թիրախները: Բացի այդ, համագործակցությունը կօգնի բարձրացնել հայկական ապրանքների արտահանումը ամերիկյան շուկա՝ Հայաստանի համար ապահովելով նոր տնտեսական հնարավորություններ:
ԱՄՆ-ը պատմականորեն աջակցել է ժողովրդավարական արժեքների հաստատմանը: Նոր դաշինքը կարող է նպաստել Հայաստանում կառավարման համակարգերի ամրապնդմանը, կոռուպցիայի դեմ պայքարին և արդարադատության համակարգի բարելավմանը: Սա ոչ միայն կօգնի ներսից կայունացնել երկիրը, այլ նաև կդարձնի այն ավելի գրավիչ միջազգային գործընկերների համար: ԱՄՆ-ը կարող է աջակցել Հայաստանի տեխնոլոգիական առաջընթացին՝ ներդնելով բարձրակարգ գիտատեխնիկական ծրագրեր: ՏՏ ոլորտի զարգացումը, համատեղ հետազոտությունները և կրթական փոխանակման ծրագրերը հայ երիտասարդներին հնարավորություն կտան ստանալ որակյալ կրթություն և գիտելիքներ: ԱՄՆ-ը երկար տարիներ աջակցել է Հայաստանին մարդասիրական ծրագրերի միջոցով, և նոր պայմանագիրը կարող է ընդլայնել այս ոլորտը: Սա կարող է ներառել աջակցություն աղետների կառավարման, առողջապահության համակարգի զարգացման և սոցիալական ծրագրերի իրականացման մեջ: Հայաստանը ներկայումս կանգնած է լուրջ ռազմաքաղաքական և տնտեսական մարտահրավերների առաջ: ԱՄՆ-ի հետ դաշնակցային հարաբերությունները կարող են դառնալ նոր հնարավորություն՝ բազմաբևեռ արտաքին քաղաքականության իրականացման համար: Սա նաև կհաղորդի նոր շունչ հայ հասարակությանը՝ խթանելով ապագայի հանդեպ վստահությունը: Այսօր ստորագրվելիք պայմանագիրը նոր էջ կբացի Հայաստանի և ԱՄՆ-ի հարաբերություններում: Սա ոչ միայն գործընկերություն է, այլ նաև հնարավորություն՝ ձևավորելու ավելի կայուն, պաշտպանված և զարգացած Հայաստան: Ամերիկյան աջակցությունը կարող է դառնալ այն հենասյունը, որի վրա Հայաստանի Հանրապետությունը կկառուցի իր ապագան:
Խութեր ու խոչնդոտներ լավ առողջապահություն ունենալու ճանապարհին
Հայաստանում առողջապահական համակարգի վերաբերյալ կան խնդիրներ որոնք կարևոր և արդիական են, քանի որ դրանք ուղիղ ազդեցություն են ունենում հասարակության բարեկեցության և մարդկանց կյանքի որակի վրա։ Փորձենք վերլուծել այս հարցը՝ ընդգծելով դրա պատճառները
1. Բժշկության կոմերցիալիզացիա Բժշկությունն իսկապես հաճախ ընկալվում է որպես բիզնես, ինչը կարող է պայմանավորված լինել պետական ֆինանսավորման սահմանափակությամբ։ Քանի որ պետական առողջապահական բյուջեն բավարար չէ, շատ բժշկական հաստատություններ ստիպված են աշխատել եկամուտ ստանալու սկզբունքով։ Այս մոտեցումը կարող է հանգեցնել այն բանին, որ բժշկական ծառայություններն ավելի շատ շեշտադրում են կատարում վճարունակ հիվանդների վրա, և հիվանդների բուժման պրոցեսը դառնում է եկամուտի աղբյուր։ Լուծումը` 🛟Պետական ֆինանսավորման ավելացում, մասնավորապես՝ առաջնային բուժօգնության ոլորտում։ 🛟Համակարգված մեխանիզմների ներդրում՝ վերահսկելու ծառայությունների գները և որակը։
2. Բժշկական ապահովագրության բացակայություն Հայաստանում պարտադիր բժշկական ապահովագրության համակարգ չկա։ Շատ քաղաքացիներ ապահովագրություն չունեն, ինչը նրանց ստիպում է վճարել իրենց բուժման համար սեփական միջոցներով։ Սա հատկապես ծանր է ցածր եկամուտ ունեցող ընտանիքների համար։ Ապահովագրության բացակայությունը նպաստում է նաև այն բանին, որ հիվանդները հաճախ ուշ են դիմում բժշկական օգնության՝ խուսափելով ծախսերից։ 🛟Լուծումը` Պարտադիր բժշկական ապահովագրության համակարգի ներդրում՝ ապահովելով, որ յուրաքանչյուր քաղաքացի ստանա նվազագույն անհրաժեշտ բժշկական ծառայություններ։ Գործող մասնավոր ապահովագրության ոլորտի ավելի արդյունավետ կարգավորում։
3. Սխալ ախտորոշումներ և բուժառուների փոխանցում Սխալ ախտորոշումների խնդիրը հաճախ կապված է ոչ միայն մասնագետների պակասի, այլ նաև տեխնիկական հին սարքավորումների կամ ժամանակակից տեխնոլոգիաների բացակայության հետ։ Բուժառուների փոխանցումը մեկ հաստատությունից մյուսը՝ առանց հստակ պատասխանատվության, կարող է բյուրոկրատական խնդիրների և ավելորդ ծախսերի պատճառ դառնալ։ 🛟Լուծում Բժիշկների մասնագիտական որակավորման բարձրացմանն ուղղված մշտական վերապատրաստումներ։ Հստակ մեխանիզմների ներդրում՝ հիվանդների հետևողական բուժման կազմակերպման և պատասխանատվության սահմանման համար։
4. Հասարակության ազդեցությունը Հայաստանում մարդիկ հաճախ փորձում են «արագ լուծումներ» գտնել՝ օգտագործելով ծանոթություններ կամ հավելյալ վճարումներ։ Սա կարող է խաթարել առողջապահության համակարգի թափանցիկությունն ու արդարությունը։ Հաճախ չգիտակցելով իրենց իրավունքները՝ հիվանդները ենթարկվում են հավելյալ ծախսերի կամ անարդյունավետ բուժման։ Հանրային իրազեկման արշավներ՝ քաղաքացիներին տեղեկացնելու իրենց իրավունքների, առողջապահական ծառայությունների հնարավորությունների և բժշկական ապահովագրության մասին։ Համակարգի թվայնացում՝ ծառայությունների մատչելիությունն ու թափանցիկությունն ապահովելու համար։ Հայաստանի առողջապահական համակարգում առկա խնդիրները բարդ են և բազմաշերտ։ Դրանց լուծումը պահանջում է համալիր մոտեցում, որը ներառում է պետական և մասնավոր հատվածի համագործակցություն, հասարակության իրազեկում և միջազգային փորձի կիրառություն։ Պարտադիր բժշկական ապահովագրության ներդրումը, պետական վերահսկողության ուժեղացումը և որակի վերահսկման մեխանիզմների ստեղծումը կարող են կարևոր քայլեր լինել դեպի արդար և արդյունավետ առողջապահական համակարգ։ Սա նաև նախապայման է ԵՄ անդամնակցության ճանապարհին։ Մյուս անգամ կխոսենք Նիդերլանդների և Հայաստանի բժշկական համակարգերի մասին, կանցկացնենք համեմատականներ, կփորձենք Երկու երկրների միջև փնտրել համագործակցության եզրեր։
Փերի ԿՆՅԱԶՅԱՆ
Ավագ բուժաշխատող PeriZorg ընկերության տնօրեն (Նիդերլանդներ)
Սերգեյ Փարաջանովը մեծ ազդեցություն է գործել արվեստագետների վրա՝ Ժան-Լյուկ Գոդարից մինչև… Լեդի Գագա: Նրա ամենահայտնի ֆիլմը՝ 𝗦𝗔𝗬𝗔𝗧 𝗡𝗢𝗩𝗔 - 𝗧𝗛𝗘 𝗖𝗢𝗟𝗢𝗨𝗥 𝗢𝗙 𝗣𝗢𝗠𝗘𝗚𝗥𝗔𝗡𝗔𝗧𝗘𝗦 (1969) նրա ծննդյան օրը` հունվարի 9֊ին վերականգնվել է 4K-ով Մարտին Սկորսեզեի կինոհիմնադրամի կողմից։ Վերականգնվել է Cineteca di Bologna/L’Immagine Ritrovata լաբորատորիայի և The Film Foundation-ի World Cinema Project-ի կողմից՝ Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի և Gosfilmofond-ի հետ համատեղ։
Այդ մասին հայտնում է mK2 films կայքէջը։
Միքայել Նալբանդյան
· 12 январь в 22:23 ·
ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ՄԱՐՏԻԿՆԵՐԸ
Միքայել Նալբանդյանը (1829-1866) 19-րդ դարի հայ մեծագույն մտավորականներից և առաջադեմ գործիչներից մեկն էր, որի գործունեությունն ու գաղափարները նշանակալի ազդեցություն ունեցան հայ ժողովրդի ազգային զարթոնքի և մշակութային վերածննդի վրա։ Ծնվելով Նոր Նախիջևանում՝ նա կրթություն է ստացել Մոսկվայում, որտեղ ձևավորվել են նրա լուսավորչական և ազգային-ազատագրական գաղափարները։
Նալբանդյանը հայտնի է իր գրական, հրապարակախոսական և քաղաքական գործունեությամբ, որոնք ուղղված էին հայ ժողովրդի ազատության, կրթության և ինքնության պահպանմանը։ Նրա ստեղծագործությունները, այդ թվում՝ բանաստեղծությունները, հրապարակախոսական հոդվածները և քննադատական էսսեները, արտացոլում են այն ժամանակի գաղափարական պայքարը։ Առավել նշանավոր է «Երկիր Նաիրի» պոեմը, որը դարձավ ազգային ինքնության և ազատության խորհրդանիշ։
Նալբանդյանի հայացքները խարսխված էին սոցիալական արդարության, ազգային միասնության և լուսավորության վրա։ Նա մեծապես պաշտպանում էր հայ ժողովրդի իրավունքները՝ հակադրվելով օսմանյան և ցարական ճնշումներին։ Իր հայտնի «Հայրենիք չունեցող մարդը» էսսեում նա բարձրաձայնում էր հայրենասիրության կարևորության և ազգային գաղափարների շուրջ համախմբման անհրաժեշտությունը։
Նրա գործունեության արդյունքում հայ ազգային շարժումը ստացավ նոր թափ, իսկ նրա գաղափարները կարևոր դեր խաղացին հայոց ազատագրական պայքարի հիմնավորման մեջ։ Չնայած իր կարճատև կյանքին՝ Նալբանդյանի թողած ժառանգությունը շարունակում է ոգեշնչել հայ ժողովրդին՝ որպես կրթության, ազատության և առաջընթացի կարևորության մշտական հիշեցում։
· 12 январь в 01:14 ·
ՊԱՀՊԱՆԵՆՔ ՄԻԱՍՆԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՈԳԻՆ
Խմբագրի սյունակ/Նիդ.օրագիր
Վերջին ժամանակներս համընդհանուր հուսահատության մեջ ենք ապրում։ Դա դեռ քիչ չէ ոմանք էլ սեպ են խրում Հայաստան֊սփյուռք հարաբերություններում, որն անթույլատրելի է։
Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունները միշտ եղել են մեր ազգի տեսանելի հիմնասյուներից մեկը, և յուրաքանչյուր պառակտման տանող փորձ ոչ միայն անթույլատրելի է, այլ նաև վտանգավոր:
Աշխարհասփյուռ հայությունը մեր ազգի ճակատագիրն է, այն պետք է ընկալելի լինի ։ Նրանք, ովքեր ապրում են Հայաստանում, ունեն անմիջական կապ իրենց հող ու ջրի, պետության և անվտանգային մարտահրավերների հետ, իսկ Սփյուռքի հայությունը, գտնվելով տարբեր պայմաններում, ոչ միայն փորձել է պահպանել ազգային ինքնությունը, այլ աշխատել է օգնել հայրենիքին՝ լինի դա ֆինանսական, հումանիտար, թե գաղափարական առումով։
Այո՛, Սիրիայի, Լիբանանի, Ուկրաինայի, Ռուսաստանի կամ այլ երկրների հայերը, իրենց պատուհասած դժբախտությունների պահին, կանգնած են եղել Հայաստանի կողքին։ Նույն կերպ այսօր Հայաստանն ու Սփյուռքը պիտի միմյանց աջակցեն՝ առանց «ես քեզ համար այս արեցի, դու ինձ համար այն արա» մոտեցման։
Միասնությունը մեր գոյատևման բանալին է։ Մեր թշնամիներն ամեն ինչ անում են մեզ պառակտելու համար՝ ազգությամբ, աշխարհագրությամբ կամ սոցիալական պայմաններով, բայց մենք չպետք է ընկրկենք, ընկնենք թշնամու լարած ծուղակը։ Ամեն հայ, որտեղ էլ լինի, պետք է զգա ազգային ցավն ու կիսի այն։
Այսօր մեզ բոլորիս պետք է նոր մտածողություն՝ որտեղ չկա «մենք» ու «նրանք», այլ կա ընդամենը մեկ միասնական հայ ժողովուրդ։ Որևէ արտահայտություն, որ նսեմացնում է մեկ կողմի ներդրումը կամ մյուսի պայքարը, միայն կթուլացնի մեզ։ Վերջին իրադարձությունները, լինեն դա Արցախում, Սփյուռքում կամ Հայաստանում, միայն մեկ բան են ապացուցում՝ միասնություն և փոխադարձ հարգանք են անհրաժեշտ։
Մեր խնդիրները բազմաթիվ են, բայց մեր միասնականությունն է, որ կարող է հաղթահարել ցանկացած մարտահրավեր։ Ձեր կոչը միասնության մասին՝ լինի դա հրդեհների, պատերազմների կամ ճգնաժամերի պահին, կարևորագույն ուղերձ է, որը բոլորս պետք է լսենք։ Մնանք միասնական, հարգենք միմյանց ու կառուցենք այն ուժեղ հայրենիքը, որին բոլորս արժանի ենք։
Hay Azian
=============================
Սահակ-Մեսրոպ Հայ Քրիստոնեական Վարժարանը հիմնադրվել է 1980 թվականին Ալթադենայում՝ համայնքի հավատացյալ գործիչների նախաձեռնությամբ։ Դպրոցն ուներ մանկապարտեզ և միջին բաժին, որտեղ անգլերենով դասավանդվող պետական ծրագրին զուգահեռ ուսուցանվում էին հայոց լեզու, պատմություն և կրոն։ Աշակերտների թիվը կազմում էր 195։ Դպրոցը նաև հրատարակում էր տարեգիրք՝ «Հայ դպրոց» անվամբ։
Ցավոք, 2025 թվականի հունվարին Լոս Անջելեսում բռնկված անտառային հրդեհների հետևանքով վարժարանը ամբողջովին այրվել է։
Նիդերլանդներում Ամանորի գիշերը տեղի են ունեցել մի շարք միջադեպեր, ներառյալ հրկիզումներ, վանդալիզմ, բռնություններ և հրավառությունների հետ կապված պատահարներ։ Ընդհանուր առմամբ, բերման է ենթարկվել առնվազն 200 մարդ։
Ոստիկանապետ Ջենի Քնոլը նշել է, որ տոնակատարության գիշերը շատ վայրերում վերածվել է ավերածությունների և բռնությունների գիշերի։ Ոստիկանության և այլ առաջին արձագանքողների վրա հարձակումներ են եղել, ինչը տհաճ է, որ Ամանորը Նիդերլանդներում ուղեկցվում է այսքան միջադեպերով, երբեմն շատ լուրջ։
Հատուկ նշանակության ուժեր են տեղակայվել Ամստերդամում, Բրեդայում, Հաագայում, Գրոնինգենում, Զաանդամում, Ռոտերդամում և Հարլեմում։ Քուլեմբորգում ոստիկանները արցունքաբեր գազ են օգտագործել անկարգությունները ցրելու համար, իսկ Ամստերդամում իրավապահները նախազգուշական կրակոցներ են արձակել, երբ նրանց վրա հարձակման փորձ է արվել։
Բացի այդ, մի քանի միջադեպեր կապված են եղել պիրոտեխնիկայի հետ։ Ռոտերդամում 14-ամյա տղա է զոհվել հզոր հրավառության պայթյունից, իսկ մի շարք այլ քաղաքներում մարդիկ լուրջ վնասվածքներ են ստացել։
Ոստիկանապետ Քնոլը ընդգծել է, որ բարձր հզորությամբ պիրոտեխնիկաները շատ վտանգավոր են և անընդունելի ռիսկեր են պարունակում ինչպես օգտագործողների, այնպես էլ ուրիշների համար։
Փարիզի Աստվածամոր տաճարը (Notre-Dame de Paris)
2019թ հրդեհից հետո հայտնվել Ֆրանսիայի ամենահայտնի և խորհրդանշական, այժմ արդեն վերանորոգված տաճարում այնքան էլ հեշտ չէ։
ՀՈՒՄՈՐԱՅԻՆ
Սիրու՞մ եք ֆիլմեր: Դե ուրեմն հարմար տեղավորվեք ու լսեք Լևոն Բեգլարյանի մեկնաբանությունները ամերիկահայ ռեժիսոր Գոռ Կիրակոսյանի «Ազնիվ գողեր» և «Սևազգեստ կանայք» ֆիլմերի մասին: Լևոնը իր այս հումորային ոճով նախկինում խոսում էր հայ «աստղերի» երգերի մասին, որից հետո թեև որոշները նեղանում էին նրանից, բայց արի ու տես դրանից հետո աստղիկ-երգիչների տեսահոլովակների դիտումներն էին կրկնապատկվում, եռապատկվում: Ի՞նչ կլինի այս դեպքում, չգիտենք` կապրենք կտեսնենք:😊👍
Արփի Ալտոն` Արփինե Միքայելի Տեր-Պետրոսյանն է: Արփի Ալտոն հայ երգչուհի է, որը հայտնի է իր յուրահատուկ վոկալ ոճով և բազմալեզու երգացանկով: Նա վարպետորեն կատարում է ջազ, բոսսա նովա և դասական ստեղծագործություններ՝ գրավելով հանդիսատեսին իր հոգևոր կատարումներով: Արփին միջազգային ճանաչում է ձեռք բերել հայկական երաժշտական ավանդույթները համաշխարհային ժանրերի հետ միախառնելու ունակության շնորհիվ՝ ցուցադրելով իր մշակութային ժառանգության հարստությունը: Նրա նրբագեղ կատարումներն ու հզոր ձայնը նրան դարձրել են ժամանակակից հայկական երաժշտության նշանավոր դեմք՝ ոգեշնչելով երկրպագուներին ամբողջ աշխարհում:
Արփի Ալտո
Արփն երգահան, երաժիշտ և ձայնագրման պրոդյուսեր է։ Նա ծնվել է 1990 թվականի սեպտեմբերի 30-ին Երևանում։ Արփին երաժշտական կրթություն է ստացել Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանում՝ որպես դաշնակահար։ Նրա երաժշտական կարիերան սկսվել է 2011 թվականին՝ միանալով «Գեղարդ» վոկալ անսամբլին, իսկ 2013 թվականին նա ընդունվել է Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն։
Արփի Ալտոն լայն ճանաչում է ձեռք բերել համացանցում՝ COVID-19 համավարակի ընթացքում հրապարակելով հայտնի երգերի իր կատարումները։ Նրա «The Girl From Ipanema» և «The Way You Look Tonight» երգերի քավերները մեծ տարածում գտան, ինչի շնորհիվ նրա YouTube ալիքը հավաքեց միլիոնավոր դիտումներ։
Արփի Ալտոն ակտիվ է նաև սոցիալական մեդիայում։ Նրա Instagram-ի էջը՝ , ունի ավելի քան 155,000 հետևորդ, որտեղ նա կիսվում է իր երաժշտական գործունեությամբ և անձնական պահերով։ Նա նաև ունի պաշտոնական YouTube ալիք՝ , որտեղ հրապարակում է իր կատարումները։
Արփի Ալտոյի արտաքին նմանությունը հոլիվուդյան դերասանուհի Ջուլիա Ռոբերթսին հաճախ քննարկման առարկա է դարձել։ Սակայն Արփին նշել է, որ ինքը նման է իր մայրիկին։
Արփին ամուսնացած է և ունի որդի։ Նա նաև մեծ սեր ունի կենդանիների նկատմամբ։
=============================
· 19 январь в 11:54 ·
Միջազգային իրավական հարցերով ներկայացուցչի գրասենյակը հետևում է այս օրերին Ադրբեջանում ընթացող հայ ռազմագերիների և քաղաքացիական անձանց դատավարություններին։ Կառույցը տեղեկացնում է, որ ըստ սահմանված ընթացակարգի՝ Եվրոպական դատարան և Արդարադատության միջազգային դատարան կներկայացվեն անհրաժեշտ լրացուցիչ ապացույցներ և պահանջներ։
Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների ու քաղաքացիական անձանց նկատմամբ հարուցված քրեական գործերով դատաքննության մեկնարկի առնչությամբ Միջազգային իրավական հարցերով ներկայացուցչի գրասենյակը հիշեցման կարգով հայտնում է, որ դեռևս 2022 և 2024 թվականներին Հայաստանի կողմից՝ Ադրբեջանում ապօրինաբար մեղադրվող բոլոր հայ ռազմագերիների և քաղաքացիական անձանց արդար դատաքննության, ազատության և անձնական անձեռնմխելիության իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված երկու միջպետական գանգատ է ներկայացվել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան։
Շարունակում են ուժի մեջ մնալ Արդարատության միջազգային դատարանի նախկին երկու որոշումները, որոնցով դատարանը կիրառել է ժամանակային միջոցներ՝ ի թիվս այլնի Ադրբեջանում պահվող բոլոր անձանց անվտանգությունը և օրենքի առջև հավասարությունը ապահովելու վերաբերյալ։
Ադրբեջանական բանտերում փակելուց մեկուկես տարի անց Բաքվի զինվորական դատարանը սկսել է Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության դատավարությունը:
Ադրբեջանական բանտերում պահվող 23 պատանդներից 7-ի վճիռը կայացվել է՝ մինչև 20 տարվա ազատազրկում: 16-ի դատավարությունն է սկսվել, որոնք գերեվարվեցին Արցախի վրա Ադրբեջանի վերջին հարձակումից ու Արցախը հայաթափելուց հետո:
Արցախի բարձրաստիճան պաշտոնյաներին՝ Արկադի Ղուկասյանին, Բակո Սահակյանին, Արայիկ Հարությունյանին, Դավիթ Իշխանյանը, Դավիթ Բաբայանին, Լևոն Մնացականյանին, Դավիթ Մանուկյանին ծանր մեղադրանքներ են առաջադրել՝ ահաբեկչությունից մինչև ապօրինի զինված խմբավորումների կազմավորում։ Ութ հոգի զինվորականներ են ու քաղաքացիական անձինք՝ Գարիկ Մարտիրոսյանը, Մելիքսեթ Փաշայանը, Դավիթ Ալավերդյանը, Գուրգեն Ստեփանյանը, Լևոն Բալայանը, Մադաթ Բաբայանը, Վասիլի Բեգլարյանը, Էրիկ Ղազարյանը:
· 16 январь в 17:45 · Բաքվի կողմից հայ քաղաքական բանտարկյալների ապօրինի պահման հարցը շարունակում է մնալ լուրջ խնդիր և միջազգային ուշադրության առարկա: Շատերն են մատնանշում, որ Ադրբեջանը խախտում է միջազգային իրավունքի նորմերը, ներառյալ Ժնևի կոնվենցիաները, որոնք կարգավորում են պատերազմի հետևանքով ձերբակալվածների և քաղաքացիական անձանց պահման հարցերը: Հայտնի է, որ 2020 թվականի պատերազմի և դրան հաջորդած շրջանում Ադրբեջանի իշխանությունները գերի են վերցրել բազմաթիվ հայ զինվորականների և քաղաքացիական անձանց: Շատ դեպքերում նրանց պահման հիմքերը կասկածելի են, իսկ դատավարությունները՝ ոչ արդարացի: ՄԱԿ-ի, Եվրոպական խորհրդարանի և մի շարք այլ կազմակերպությունների կողմից բազմիցս կոչ է արվել Ադրբեջանին ազատ արձակել բոլոր գերեվարված անձանց՝ ընդգծելով, որ նրանց պահման իրավական հիմքերը հակասում են միջազգային նորմերին: Նման պահվածքը հաճախ որակվում է որպես մարդասիրական սկզբունքների խախտում և քաղաքական շանտաժ: Հայկական կողմի պահանջները Հայաստանը հետևողականորեն կոչ է անում միջազգային հանրությանը ճնշում գործադրել Ադրբեջանի վրա՝ ապահովելու գերիների անհապաղ վերադարձը: Բացի այդ, Հայաստանում շարունակում են փաստաթղթավորել ապօրինի պահման, խոշտանգումների և այլ խախտումների դեպքերը՝ դրանք ներկայացնելով միջազգային դատարաններում: Ահա նրանցից մեկը` Ռուբեն Վարդանյանը, ում հաջողվել է իր խոսքը Բաքվի բանտախցից դուրս հանել
Ազատ Օրդուխանյան «Թուրքերը մեր երկիր են եկել երեկ չէ առաջին օրը»
16.01.2025/Nid.oragir Վերջերս Քյոլնում (Գերմանիա) տեղի ունեցավ «Ցեղասպանության ենթարկված ժողովուրդների կոնֆերանս»՝ «Ցեղասպանություններ՝ անտեսանելի սպիներ, կիսված վիշտ, միասնական հույս» թեմայով, որը կազմակերպել էր AGADEKA կազմակերպությունը։ Հայազգի գիտնական Ազատ Օրդուխանյանը (Ordukhanyan Azat) հանդես եկավ ելույթով, որը թարգմանվել է հայերեն։ Ազատ Օրդուխանյանը իր ելույթում անդրադարձել է ցեղասպանությունների թողած հոգեբանական և սոցիալական հետևանքներին, ընդգծելով, որ անտեսանելի սպիները հաճախ ավելի խորն են և երկարատև, քան ֆիզիկական վնասվածքները։ Նա կարևորել է կիսված վիշտը՝ որպես համայնքների միջև համերաշխության և փոխըմբռնման հիմք, նշելով, որ միասնական հույսը կարող է նպաստել ապագա սերունդների համար ավելի խաղաղ և արդար աշխարհի կառուցմանը։ AGADEKA-ի կազմակերպած այս ֆորումը նպատակ ուներ համախմբել տարբեր ժողովուրդների ներկայացուցիչներին՝ քննարկելու ցեղասպանությունների հետևանքները և գտնելու համատեղ լուծումներ՝ նման ողբերգությունների կրկնությունը կանխելու համար։ Ֆորումի ընթացքում մասնակիցները կիսվել են իրենց պատմություններով և փորձառություններով, ինչը նպաստել է փոխադարձ ըմբռնման և համերաշխության մթնոլորտի ստեղծմանը։
Click to view===========================
Մարկոս Աուրելիոսի ժամանակ Հռոմը բախվել է մի շարք մարտահրավերների՝ ներառյալ պատերազմներ Հայաստանի, Պարթևների, գերմանական ցեղերի և ներքին անկայունության դեմ։
Մարկոս Աուրելիոսի կառավարման սկզբում Հռոմը պատերազմեց Պարթևական կայսրության հետ (161-166 թթ.), որը հիմնականում տեղի ունեցավ Արևելքում։
Պարթևների առաջնորդ Վոլոգեսես III-ը ներխուժել էր Հռոմի վասալ Հայաստանի տարածք, վտարելով հռոմեական արքայատոհմին։
Պատասխան քայլերով հռոմեական զորքերը, Լյուցիուս Վերոսի ղեկավարությամբ (Մարկոս Աուրելիոսի համակառավարիչ), կարողացան ետ բերել Հայաստանի վերահսկողությունը։ Հռոմը հաղթանակ տարավ, գրավեց Հայաստանի մայրաքաղաք Արտաշատը և վերահաստատեց իր ազդեցությունը։
Նրա կառավարման տարիները հայտնի են որպես մարտերի և փիլիսոփայական խորության յուրահատուկ համադրություն, և նրա թողած ժառանգությունը հիշատակվում է թե՛ ռազմաքաղաքական հաջողությունների, թե՛ հոգևոր արժեքների համար։
Agbu YP Amsterdam 5 январь в 20:57 · Come join us for a special evening at LAB111! We will be screening an exclusive movie, Anmahneri Arahet, followed by a Q&A session with the talented director Samvel Tadevosyan. Get ready for an insightful discussion about the film, behind-the-scenes stories, and more. Don’t miss this unique opportunity to interact with a creative mind and Artsakh veteran. Please be aware that the movie and Q&A will be in Armenian, without subtitles or translations. Buy your tickets online in advance. «Հանրաճանաչ Սամվել Թադևոսյանի նոր դոկումենտալ ֆիլմը նվիրված Մարտունի պաշտպանության ժամանակ զոհմած Հայ Ազգի 29 հերոսներին» Don’t miss out on this unique opportunity and secure your tickets now, as spaces are limited. Link in bio! ✨
Սամվել Թադևոսյանի նոր դոկումենտալ ֆիլմը
14.01,2025/Hay Azian /Նիդ.օրագիր ԱՄՆ-ը՝ որպես Հայաստանի իրական դաշնակից. ինչ կարող է տալ Հայաստանին Այսօր պատմական նշանակության օր է Հայաստանի և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների համար: Կայանալիք պայմանագիրը հնարավորություն է տալիս վերաիմաստավորելու երկու երկրների միջև համագործակցությունը՝ դարձնելով այն ավելի ռազմավարական և խորքային: ԱՄՆ-ի կողմից հավակնությունը՝ դառնալու Հայաստանի իրական դաշնակից, կարևոր նշանակություն ունի ինչպես քաղաքական, այնպես էլ տնտեսական և ռազմավարական տեսանկյունից: Բայց ի՞նչ կարող է տալ ԱՄՆ-ը Հայաստանին այս համագործակցության շրջանակում: Անվտանգության երաշխիքներ և ռազմական աջակցություն Հայաստանի համար անվտանգությունը միշտ էլ առաջնահերթություն է եղել, հատկապես տարածաշրջանային բարդ իրավիճակում: ԱՄՆ-ն, որպես ՆԱՏՕ-ի առաջնորդող երկիր, կարող է ապահովել պաշտպանության ոլորտում աջակցություն՝ տեխնոլոգիաների, զինտեխնիկայի և ուսուցման ձևաչափով: Սա կներառի նաև հայ զինվորականների վերապատրաստում ՆԱՏՕ-ի ստանդարտներով և համատեղ զորավարժություններ: Այս ամենը կուժեղացնի Հայաստանի պաշտպանունակությունը և կբարձրացնի նրա դիրքերը տարածաշրջանում: ԱՄՆ-ի հետ դաշնակցային հարաբերությունները կարող են խթանել ներդրումային հոսքերը դեպի Հայաստան: ՏՏ, էներգետիկա, ենթակառուցվածքներ և այլ ոլորտներ կարող են դառնալ ամերիկյան ներդրումների նոր թիրախները: Բացի այդ, համագործակցությունը կօգնի բարձրացնել հայկական ապրանքների արտահանումը ամերիկյան շուկա՝ Հայաստանի համար ապահովելով նոր տնտեսական հնարավորություններ:
ԱՄՆ-ը պատմականորեն աջակցել է ժողովրդավարական արժեքների հաստատմանը: Նոր դաշինքը կարող է նպաստել Հայաստանում կառավարման համակարգերի ամրապնդմանը, կոռուպցիայի դեմ պայքարին և արդարադատության համակարգի բարելավմանը: Սա ոչ միայն կօգնի ներսից կայունացնել երկիրը, այլ նաև կդարձնի այն ավելի գրավիչ միջազգային գործընկերների համար: ԱՄՆ-ը կարող է աջակցել Հայաստանի տեխնոլոգիական առաջընթացին՝ ներդնելով բարձրակարգ գիտատեխնիկական ծրագրեր: ՏՏ ոլորտի զարգացումը, համատեղ հետազոտությունները և կրթական փոխանակման ծրագրերը հայ երիտասարդներին հնարավորություն կտան ստանալ որակյալ կրթություն և գիտելիքներ: ԱՄՆ-ը երկար տարիներ աջակցել է Հայաստանին մարդասիրական ծրագրերի միջոցով, և նոր պայմանագիրը կարող է ընդլայնել այս ոլորտը: Սա կարող է ներառել աջակցություն աղետների կառավարման, առողջապահության համակարգի զարգացման և սոցիալական ծրագրերի իրականացման մեջ: Հայաստանը ներկայումս կանգնած է լուրջ ռազմաքաղաքական և տնտեսական մարտահրավերների առաջ: ԱՄՆ-ի հետ դաշնակցային հարաբերությունները կարող են դառնալ նոր հնարավորություն՝ բազմաբևեռ արտաքին քաղաքականության իրականացման համար: Սա նաև կհաղորդի նոր շունչ հայ հասարակությանը՝ խթանելով ապագայի հանդեպ վստահությունը: Այսօր ստորագրվելիք պայմանագիրը նոր էջ կբացի Հայաստանի և ԱՄՆ-ի հարաբերություններում: Սա ոչ միայն գործընկերություն է, այլ նաև հնարավորություն՝ ձևավորելու ավելի կայուն, պաշտպանված և զարգացած Հայաստան: Ամերիկյան աջակցությունը կարող է դառնալ այն հենասյունը, որի վրա Հայաստանի Հանրապետությունը կկառուցի իր ապագան:
Խութեր ու խոչնդոտներ լավ առողջապահություն ունենալու ճանապարհին
Հայաստանում առողջապահական համակարգի վերաբերյալ կան խնդիրներ որոնք կարևոր և արդիական են, քանի որ դրանք ուղիղ ազդեցություն են ունենում հասարակության բարեկեցության և մարդկանց կյանքի որակի վրա։ Փորձենք վերլուծել այս հարցը՝ ընդգծելով դրա պատճառները
1. Բժշկության կոմերցիալիզացիա Բժշկությունն իսկապես հաճախ ընկալվում է որպես բիզնես, ինչը կարող է պայմանավորված լինել պետական ֆինանսավորման սահմանափակությամբ։ Քանի որ պետական առողջապահական բյուջեն բավարար չէ, շատ բժշկական հաստատություններ ստիպված են աշխատել եկամուտ ստանալու սկզբունքով։ Այս մոտեցումը կարող է հանգեցնել այն բանին, որ բժշկական ծառայություններն ավելի շատ շեշտադրում են կատարում վճարունակ հիվանդների վրա, և հիվանդների բուժման պրոցեսը դառնում է եկամուտի աղբյուր։ Լուծումը` 🛟Պետական ֆինանսավորման ավելացում, մասնավորապես՝ առաջնային բուժօգնության ոլորտում։ 🛟Համակարգված մեխանիզմների ներդրում՝ վերահսկելու ծառայությունների գները և որակը։
2. Բժշկական ապահովագրության բացակայություն Հայաստանում պարտադիր բժշկական ապահովագրության համակարգ չկա։ Շատ քաղաքացիներ ապահովագրություն չունեն, ինչը նրանց ստիպում է վճարել իրենց բուժման համար սեփական միջոցներով։ Սա հատկապես ծանր է ցածր եկամուտ ունեցող ընտանիքների համար։ Ապահովագրության բացակայությունը նպաստում է նաև այն բանին, որ հիվանդները հաճախ ուշ են դիմում բժշկական օգնության՝ խուսափելով ծախսերից։ 🛟Լուծումը` Պարտադիր բժշկական ապահովագրության համակարգի ներդրում՝ ապահովելով, որ յուրաքանչյուր քաղաքացի ստանա նվազագույն անհրաժեշտ բժշկական ծառայություններ։ Գործող մասնավոր ապահովագրության ոլորտի ավելի արդյունավետ կարգավորում։
3. Սխալ ախտորոշումներ և բուժառուների փոխանցում Սխալ ախտորոշումների խնդիրը հաճախ կապված է ոչ միայն մասնագետների պակասի, այլ նաև տեխնիկական հին սարքավորումների կամ ժամանակակից տեխնոլոգիաների բացակայության հետ։ Բուժառուների փոխանցումը մեկ հաստատությունից մյուսը՝ առանց հստակ պատասխանատվության, կարող է բյուրոկրատական խնդիրների և ավելորդ ծախսերի պատճառ դառնալ։ 🛟Լուծում Բժիշկների մասնագիտական որակավորման բարձրացմանն ուղղված մշտական վերապատրաստումներ։ Հստակ մեխանիզմների ներդրում՝ հիվանդների հետևողական բուժման կազմակերպման և պատասխանատվության սահմանման համար։
4. Հասարակության ազդեցությունը Հայաստանում մարդիկ հաճախ փորձում են «արագ լուծումներ» գտնել՝ օգտագործելով ծանոթություններ կամ հավելյալ վճարումներ։ Սա կարող է խաթարել առողջապահության համակարգի թափանցիկությունն ու արդարությունը։ Հաճախ չգիտակցելով իրենց իրավունքները՝ հիվանդները ենթարկվում են հավելյալ ծախսերի կամ անարդյունավետ բուժման։ Հանրային իրազեկման արշավներ՝ քաղաքացիներին տեղեկացնելու իրենց իրավունքների, առողջապահական ծառայությունների հնարավորությունների և բժշկական ապահովագրության մասին։ Համակարգի թվայնացում՝ ծառայությունների մատչելիությունն ու թափանցիկությունն ապահովելու համար։ Հայաստանի առողջապահական համակարգում առկա խնդիրները բարդ են և բազմաշերտ։ Դրանց լուծումը պահանջում է համալիր մոտեցում, որը ներառում է պետական և մասնավոր հատվածի համագործակցություն, հասարակության իրազեկում և միջազգային փորձի կիրառություն։ Պարտադիր բժշկական ապահովագրության ներդրումը, պետական վերահսկողության ուժեղացումը և որակի վերահսկման մեխանիզմների ստեղծումը կարող են կարևոր քայլեր լինել դեպի արդար և արդյունավետ առողջապահական համակարգ։ Սա նաև նախապայման է ԵՄ անդամնակցության ճանապարհին։ Մյուս անգամ կխոսենք Նիդերլանդների և Հայաստանի բժշկական համակարգերի մասին, կանցկացնենք համեմատականներ, կփորձենք Երկու երկրների միջև փնտրել համագործակցության եզրեր։
Փերի ԿՆՅԱԶՅԱՆ
Ավագ բուժաշխատող PeriZorg ընկերության տնօրեն (Նիդերլանդներ)
Սերգեյ Փարաջանովը մեծ ազդեցություն է գործել արվեստագետների վրա՝ Ժան-Լյուկ Գոդարից մինչև… Լեդի Գագա: Նրա ամենահայտնի ֆիլմը՝ 𝗦𝗔𝗬𝗔𝗧 𝗡𝗢𝗩𝗔 - 𝗧𝗛𝗘 𝗖𝗢𝗟𝗢𝗨𝗥 𝗢𝗙 𝗣𝗢𝗠𝗘𝗚𝗥𝗔𝗡𝗔𝗧𝗘𝗦 (1969) նրա ծննդյան օրը` հունվարի 9֊ին վերականգնվել է 4K-ով Մարտին Սկորսեզեի կինոհիմնադրամի կողմից։ Վերականգնվել է Cineteca di Bologna/L’Immagine Ritrovata լաբորատորիայի և The Film Foundation-ի World Cinema Project-ի կողմից՝ Հայաստանի ազգային կինոկենտրոնի և Gosfilmofond-ի հետ համատեղ։
Այդ մասին հայտնում է mK2 films կայքէջը։
Միքայել Նալբանդյան
· 12 январь в 22:23 ·
ԱԶԱՏՈՒԹՅԱՆ ՄԱՐՏԻԿՆԵՐԸ
Միքայել Նալբանդյանը (1829-1866) 19-րդ դարի հայ մեծագույն մտավորականներից և առաջադեմ գործիչներից մեկն էր, որի գործունեությունն ու գաղափարները նշանակալի ազդեցություն ունեցան հայ ժողովրդի ազգային զարթոնքի և մշակութային վերածննդի վրա։ Ծնվելով Նոր Նախիջևանում՝ նա կրթություն է ստացել Մոսկվայում, որտեղ ձևավորվել են նրա լուսավորչական և ազգային-ազատագրական գաղափարները։
Նալբանդյանը հայտնի է իր գրական, հրապարակախոսական և քաղաքական գործունեությամբ, որոնք ուղղված էին հայ ժողովրդի ազատության, կրթության և ինքնության պահպանմանը։ Նրա ստեղծագործությունները, այդ թվում՝ բանաստեղծությունները, հրապարակախոսական հոդվածները և քննադատական էսսեները, արտացոլում են այն ժամանակի գաղափարական պայքարը։ Առավել նշանավոր է «Երկիր Նաիրի» պոեմը, որը դարձավ ազգային ինքնության և ազատության խորհրդանիշ։
Նալբանդյանի հայացքները խարսխված էին սոցիալական արդարության, ազգային միասնության և լուսավորության վրա։ Նա մեծապես պաշտպանում էր հայ ժողովրդի իրավունքները՝ հակադրվելով օսմանյան և ցարական ճնշումներին։ Իր հայտնի «Հայրենիք չունեցող մարդը» էսսեում նա բարձրաձայնում էր հայրենասիրության կարևորության և ազգային գաղափարների շուրջ համախմբման անհրաժեշտությունը։
Նրա գործունեության արդյունքում հայ ազգային շարժումը ստացավ նոր թափ, իսկ նրա գաղափարները կարևոր դեր խաղացին հայոց ազատագրական պայքարի հիմնավորման մեջ։ Չնայած իր կարճատև կյանքին՝ Նալբանդյանի թողած ժառանգությունը շարունակում է ոգեշնչել հայ ժողովրդին՝ որպես կրթության, ազատության և առաջընթացի կարևորության մշտական հիշեցում։
· 12 январь в 01:14 ·
ՊԱՀՊԱՆԵՆՔ ՄԻԱՍՆԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՈԳԻՆ
Խմբագրի սյունակ/Նիդ.օրագիր
Վերջին ժամանակներս համընդհանուր հուսահատության մեջ ենք ապրում։ Դա դեռ քիչ չէ ոմանք էլ սեպ են խրում Հայաստան֊սփյուռք հարաբերություններում, որն անթույլատրելի է։
Հայրենիք-Սփյուռք հարաբերությունները միշտ եղել են մեր ազգի տեսանելի հիմնասյուներից մեկը, և յուրաքանչյուր պառակտման տանող փորձ ոչ միայն անթույլատրելի է, այլ նաև վտանգավոր:
Աշխարհասփյուռ հայությունը մեր ազգի ճակատագիրն է, այն պետք է ընկալելի լինի ։ Նրանք, ովքեր ապրում են Հայաստանում, ունեն անմիջական կապ իրենց հող ու ջրի, պետության և անվտանգային մարտահրավերների հետ, իսկ Սփյուռքի հայությունը, գտնվելով տարբեր պայմաններում, ոչ միայն փորձել է պահպանել ազգային ինքնությունը, այլ աշխատել է օգնել հայրենիքին՝ լինի դա ֆինանսական, հումանիտար, թե գաղափարական առումով։
Այո՛, Սիրիայի, Լիբանանի, Ուկրաինայի, Ռուսաստանի կամ այլ երկրների հայերը, իրենց պատուհասած դժբախտությունների պահին, կանգնած են եղել Հայաստանի կողքին։ Նույն կերպ այսօր Հայաստանն ու Սփյուռքը պիտի միմյանց աջակցեն՝ առանց «ես քեզ համար այս արեցի, դու ինձ համար այն արա» մոտեցման։
Միասնությունը մեր գոյատևման բանալին է։ Մեր թշնամիներն ամեն ինչ անում են մեզ պառակտելու համար՝ ազգությամբ, աշխարհագրությամբ կամ սոցիալական պայմաններով, բայց մենք չպետք է ընկրկենք, ընկնենք թշնամու լարած ծուղակը։ Ամեն հայ, որտեղ էլ լինի, պետք է զգա ազգային ցավն ու կիսի այն։
Այսօր մեզ բոլորիս պետք է նոր մտածողություն՝ որտեղ չկա «մենք» ու «նրանք», այլ կա ընդամենը մեկ միասնական հայ ժողովուրդ։ Որևէ արտահայտություն, որ նսեմացնում է մեկ կողմի ներդրումը կամ մյուսի պայքարը, միայն կթուլացնի մեզ։ Վերջին իրադարձությունները, լինեն դա Արցախում, Սփյուռքում կամ Հայաստանում, միայն մեկ բան են ապացուցում՝ միասնություն և փոխադարձ հարգանք են անհրաժեշտ։
Մեր խնդիրները բազմաթիվ են, բայց մեր միասնականությունն է, որ կարող է հաղթահարել ցանկացած մարտահրավեր։ Ձեր կոչը միասնության մասին՝ լինի դա հրդեհների, պատերազմների կամ ճգնաժամերի պահին, կարևորագույն ուղերձ է, որը բոլորս պետք է լսենք։ Մնանք միասնական, հարգենք միմյանց ու կառուցենք այն ուժեղ հայրենիքը, որին բոլորս արժանի ենք։
Hay Azian
=============================
Սահակ-Մեսրոպ Հայ Քրիստոնեական Վարժարանը հիմնադրվել է 1980 թվականին Ալթադենայում՝ համայնքի հավատացյալ գործիչների նախաձեռնությամբ։ Դպրոցն ուներ մանկապարտեզ և միջին բաժին, որտեղ անգլերենով դասավանդվող պետական ծրագրին զուգահեռ ուսուցանվում էին հայոց լեզու, պատմություն և կրոն։ Աշակերտների թիվը կազմում էր 195։ Դպրոցը նաև հրատարակում էր տարեգիրք՝ «Հայ դպրոց» անվամբ։
Ցավոք, 2025 թվականի հունվարին Լոս Անջելեսում բռնկված անտառային հրդեհների հետևանքով վարժարանը ամբողջովին այրվել է։
Նիդերլանդներում Ամանորի գիշերը տեղի են ունեցել մի շարք միջադեպեր, ներառյալ հրկիզումներ, վանդալիզմ, բռնություններ և հրավառությունների հետ կապված պատահարներ։ Ընդհանուր առմամբ, բերման է ենթարկվել առնվազն 200 մարդ։
Ոստիկանապետ Ջենի Քնոլը նշել է, որ տոնակատարության գիշերը շատ վայրերում վերածվել է ավերածությունների և բռնությունների գիշերի։ Ոստիկանության և այլ առաջին արձագանքողների վրա հարձակումներ են եղել, ինչը տհաճ է, որ Ամանորը Նիդերլանդներում ուղեկցվում է այսքան միջադեպերով, երբեմն շատ լուրջ։
Հատուկ նշանակության ուժեր են տեղակայվել Ամստերդամում, Բրեդայում, Հաագայում, Գրոնինգենում, Զաանդամում, Ռոտերդամում և Հարլեմում։ Քուլեմբորգում ոստիկանները արցունքաբեր գազ են օգտագործել անկարգությունները ցրելու համար, իսկ Ամստերդամում իրավապահները նախազգուշական կրակոցներ են արձակել, երբ նրանց վրա հարձակման փորձ է արվել։
Բացի այդ, մի քանի միջադեպեր կապված են եղել պիրոտեխնիկայի հետ։ Ռոտերդամում 14-ամյա տղա է զոհվել հզոր հրավառության պայթյունից, իսկ մի շարք այլ քաղաքներում մարդիկ լուրջ վնասվածքներ են ստացել։
Ոստիկանապետ Քնոլը ընդգծել է, որ բարձր հզորությամբ պիրոտեխնիկաները շատ վտանգավոր են և անընդունելի ռիսկեր են պարունակում ինչպես օգտագործողների, այնպես էլ ուրիշների համար։
Փարիզի Աստվածամոր տաճարը (Notre-Dame de Paris)
2019թ հրդեհից հետո հայտնվել Ֆրանսիայի ամենահայտնի և խորհրդանշական, այժմ արդեն վերանորոգված տաճարում այնքան էլ հեշտ չէ։
ՀՈՒՄՈՐԱՅԻՆ
Սիրու՞մ եք ֆիլմեր: Դե ուրեմն հարմար տեղավորվեք ու լսեք Լևոն Բեգլարյանի մեկնաբանությունները ամերիկահայ ռեժիսոր Գոռ Կիրակոսյանի «Ազնիվ գողեր» և «Սևազգեստ կանայք» ֆիլմերի մասին: Լևոնը իր այս հումորային ոճով նախկինում խոսում էր հայ «աստղերի» երգերի մասին, որից հետո թեև որոշները նեղանում էին նրանից, բայց արի ու տես դրանից հետո աստղիկ-երգիչների տեսահոլովակների դիտումներն էին կրկնապատկվում, եռապատկվում: Ի՞նչ կլինի այս դեպքում, չգիտենք` կապրենք կտեսնենք:😊👍