Կնոջ դէրը հայկական ընտանիքում - Օտարները հայերի մասին
«Հայ ժողովրդի ընտանեկան կյանքը և ընտանեկան դրվածքը ունի ամբողջովին նահապետական բնույթ։ Միայն մի բանում են նրանք խորապես և էականորեն տարբերվում ասիական մնացած ժողովուրդներից․ դա կնոջ դիրքն է, նրա ինքնուրունության ճանաչումը, նրա իրավահավասարությունն ու արժանապատվությունը, որ արտահայտվում է հայկական ընտանեկան դրվածքով, ինչպես նաև իրենց՝ կանանց անհատականությամբ։ Իմ կարծիքով դրա պատճառը հայերի կոչվածությունն է առ բարձր մշակույթ, ինչպես նաև նրանց ակնառու հոգևոր կերտվածքի մեջ այն առաքելությունը, որ թվում է, թե տրված է Եվրոպայի և Ասիայի միջև միջնորդ և կապող օղակ լինելու համար։»
Կոմս Ավգուստ ֆոն Հաքստհաուզեն -բարոն,պրուսաական աստիճանավոր,ազգագրագետ,1843թ․-ին եղել է Հայաստանում