Каул, раскрывающий суть суфийской секты араба-муслима шейха Ади ибн Мусафира.
“Qewlê Şêşim”
Mestim ji qedeh ê
Lalişê, xwedana qubeh ê
Dê bi Şêşim dîn medeh ê
Mestim ji dîwan ê Dê bi Şêşim dîn beyan ê
Ya Şêşim te em înane ser erkan ê
(Mestim ji dîwan ê
Lalişe xwedana erkan ê
Cem Şêşims bidin beyan ê)
Ya Şêşim tu yî rehîmî
Xaliqê min ji qedîmî
Li hemû derda yî hekîmî
Ya Şêşim tu yî rehmanî Xaliqê min ê canî
Li hemû derda tu dermanî
Li hemû muxliqa tu yî rehmanî
ya Şêşim tu meferî Xaliqê minê her û herî
Rizqa didî duberî
Here mare, here mişk e Here tere, here hişk e
Ewan jî bi Şêşim par û pişk e
Here reqe,ere mar e Here mixfiye, here dihar e
Ewan jî bi Şêşim hebe pişk û par e
Here gure, here goran e Ewin xafilê bext û dan e
Ewan jî bi Şêşims xwedan e
Here erebe here ecem e Ew xafilê bê kerem e
Ewan duwa Şêşims pê ji qedem e
ji malê heta bi mal ê
Şêşim xudanê sîqal ê
Em Şêşim nabirin ji xiyal ê
Ji derecê heta derec ê Şêşims e xwedanê ferec ê
Dest û damanên Şêşim dê tiwafkîn,
Şûna kabê ciyê hecê
Ji sitûnê heta bisitûn ê Çend mifte heye li hindir xizîn ê
(Û çil mifte heye li derê xezîn ê)
Şêşimis dane destê marîfetê û nasîn ê
Ji çavan hetanî devî Mora Şêşims lê dikevî
Ya Şêşimis mêra meleka,ji germe nahêlin em binvî
Ji serî heta piya Ya Şêşimis te em nexşandîn danîne serê rêya
Em Şêşim nabirin ji hêviya
Ya şêşimis te em xwestine li ser vê xilmet ê Tu li me vekî dergekî rehmet ê
Ronahiyekê bidî me û çendî sinet ê
Sinet ku sinet e Zebûne kêm taqet e
wan jî bi Şêşimis eniyet e
Sinî kû sinî ne
Û zebûnî ji bandî ne
Ewan jî bi Şêşim hêvî ne
Cihû ku cihû ne heger neye selefxware buxdane bûn e
Ew jî ji Şêşims bi recû ne
File ku file ne Yî bi keşîşû abûne ne
Ewjî li pey Şêşimis diherene
Hingî xulqê dibû ye Ere ji inse ere ji jûje
Ew jî yeke ji Şêşimis re nedû ye
Hingî xulqê giyan e Ere ji ins e ere ji can e
Ewan jî bi Şêşims xudan e
Çendî tê ba, av, ax û agir e Ji civata Melik Şemsedîn, Melik Fexredînê hadir e
Kerametên wan ji ewil heta bi axire
Çendî tê befir û ba û baran e Niqteke ji ezmanê heftan tê nazilî xwar e
Ya Şêşims izin li ba te destûre, ferwar e
Çendî teyr difir in Û li baskê xwe dinêr in
Ew hî li ba Şêşims bi sir in
Heftî û du milet e Hijdeh hezar xulyaqet e
Şêşims hemûyan mor diket e
Şêşims hemûyan dimorîn e Melik Şêxsin qelem li destaye dikiŞîn e
Û Mîr Sicadîn vê dinyayê difetihîn e
Şêx Nasirdîn çiqas mexlûqe, rih ji hemûyan distîn e
Şêşims Mîre li dîwanê Şêxûbekir sekiniye li derê sikanê
Melik Şêxsin dest dane qelema îmanê
ŞêŞims bi xwe padŞa ye Şêxûbekir mewla ye
Nasirdîn Şêxê ala ye
Şêxê mino bi nasir e Çiqas mexlûqên rih liber e
Şevê giran xew ne dikir e
ew jî saf û hêbeta Nasirdînî li ser e
Şêxê mino Nasirdîn e Çiqas mexlûq rih liber tîn e
Û Şevê giran xew lê nîn e
Nasirdîn riha hamûyan distîn e
Nasirdîne û Cibrayîlê axî ye Ew in sirdêçê kul û nebiyan
Ebûmitab bi destê wî ye
Xelat kirin bi dû xelat e Bi kerameta mîr Sicadîn dersat e
Ewê kufrîyê ji dinyayê bike pera te
Xelat kirin zilfiqar û dundilî Bi kerameta mîr Sicadîn vixûlî
Fere bi sidqê gehiŞtime aqilî
Şêxê mino bi ala ye Û Şûrê qetlê bo re hîna ye
Ewê kufrîyê ji dinyayê hilîne
Xelqino werin zurfa bibînin Û çiyayê bilind werdigerînin
Û qube keskin, helêle zêrîn in
Ew jî bi hêbeta melik Şemsedîn,
û Melik Feyredîn in
Melko tu yî mominî Moldaro tu yî mezinî
Mîr Şemsedîn tu li dereca Melik Şêxsinî
Meliko tu yî zergûnî Qutmo tu yî zemînî
Ya Melik Şêxsin tu li dereca siltînî
Meliko tu yî Feqîrî Û ji îro tu çendî jîrî
Ya Melik Şemsedîn ji ewel heta paŞî xebîrî
Ji rohilat heta roava Û destê ŞêŞimis li ser xasan û xavan
Ew meclis binavê Şîxadî û Melik Şêxsin bû ava
Ji roava heta rohilat e Û çiqa aşiq hene Şêşimis hemû dikirin bi xelat e
Ew jî maŞin ji ba ŞêŞimis dihat e
Xelkîno werin bipirsin ji qisedar û manîye Û gava biniya navê meclisê danî ye
Şêx Fexrê Adîya û Ezdayî ye
Melik Fexredîn bi xwe bû ye hosta Û ev diniya pîva bi bosta
Destekî Şêşimis dojeye yek buhiŞt e
Xelkîno werin bipirsin xelkê alîxêr e Ma ne heft tebeqî ji vê tebeqê yî ber jêr e
Ew jî Şêx Fexrê Adîyan lê dike sexbêr e
Bazî her heft tebeqa bi civîne Min çardeh tebeq lê dîne
Her çardah bi hosta ne bê sitûne
Her çardah tebeq li ser milê
Melik Şemsedîn û Melik Fexredîn e
Birme tebeqa heqîqî Emer e Ewe kursîya zêrê zer e
Min li wê dî Şêx Nasirdîn Evdalê Omer e
Birme tebeqa bi refîq Ya zerdana bo terîq
Têde hebû Şêx Nasirdîn layîq
Birme tebeqa bi sema yê ya bi sedqa sefayê
Ya terîq li ser dana ye Ev meclis bi navê Şêxadî û Malik Şêxsin ava ye
Birme tebeqa nazilî erde Heremê Şîxadî periyê nûranî berdane bi ser de
Nav û dikarê Siltan Êzî ji ezmana hatîye erd e
Birme tebeqa zincîrî temam e Li wê nûrê heyran mam e
Heyran mabûm li wê nûr ê Min ji qendîl hetanî bi miŞûr ê
Min ji Ezîz Melik Fexredîn xwest destûr e Lew te ez kirme xewasê behra kûr e
Banga min dîwana Ezdayîye Yekî nanê Hesîn Delalê sêbiya
Ew jî di zane li rûyê vê meclisê çi bûye çî ciriya
Banga min dîwana Faqîra Yekî nanê Hesîn Dela, Hesen Pîra
Ew jî diçine civata mîra
AŞiqo yî Pîre Xana Hingî canê kulekî emelekî çakî li bal e
Ewî mavê bi Şêxî, Pîrî, Hoste û Merebî,
Yar û birayê axretê dixware
Em di kêmin Xwedê Temame.
* * *
Здесь говорится, что во времена Шешамса сунниты жили среди суннитов, евреи среди евреев, суфии среди суфиев, христиане среди христиан; то есть, люди группировались по религиозному принципу. Однако Шешамс сумел многих обратить в свою веру и все пошли по пути Шешамса, на 18.000 человеческих созданиях лежит его печать. Это говорит о том, что до него эзиды не были одной общиной, тем более единой нацией. Шарфадинисты это сборная солянка из разных народов и вероисповеданий. Если Шешамс объединял представителей разных народов и верований, то выходит, что при шейхе Ади еще не было такого понятия как эзид, а были курды. Согласно каулу, не курды отошли от эзидизма, а эзидизм - одно из поздних религиозных течений среди части курдского народа. Первыми шарфадинистами стали даснийцы, состоящие из мессиан и заратуштрийцев. Кстати, несторианский храм Лалыш принадлежал именно им.