ԷԴՈՒԱՐԴ ԼԻՄՈՆՈՎ. ՀԱԿԱԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՏՐԱՄԱԴՐՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ԻՆՁ ԲԵՐԵՑ ՂԱՐԱԲԱՂ Artsakhtert.com 09.06.2017
ԷԴՈՒԱՐԴ ԼԻՄՈՆՈՎ. ՀԱԿԱԹՈՒՐՔԱԿԱՆ ՏՐԱՄԱԴՐՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆԸ ԻՆՁ ԲԵՐԵՑ ՂԱՐԱԲԱՂ
Перевод на армянский язык интервью Лимонова «Антитурецкий настрой привёл меня в Карабах»
Այս օրերին անհատական այցով Արցախում (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն) է գտնվում ռուսաստանյան հայտնի գրող ու հասարակական գործիչ Էդուարդ Լիմոնովը: Մեզ հաջողվեց զրուցել նրա հետ:
- Էդուարդ Բենիամինովիչ, ողջունում ենք Ձեզ, երկար ժամանակո՞վ եք եկել:
- Կարծում եմ, մոտավորապես 7 օրով: Մեր նպատակը Ղարաբաղն է:
- Խոսենք հենց նպատակի մասին:
- Պատմությունը շատ պարզ է` իմ հակաթուրքական տրամադրվածությունը: Համարում եմ, որ Ռուսաստանը Թուրքիայի նկատմամբ սխալ քաղաքականություն է վարում: Գրել եմ բազում համապատասխան հոդվածներ, որոնց համար ինձ ոչ մեկը չի խնդրել: Դրանց վրա ուշադրություն են դարձրել տարբեր մարդիկ, կապ հաստատել ու հրավիրել Հայաստան: Երբեք թուրքերին չեմ վստահել: Ռուսաստանի ողջ պատմությունն ստիպում է մեզ կասկածներ ունենալ նրանց հանդեպ, և ես այլ դիրքորոշում չունեմ:
- Դուք առաջին անգա՞մ եք այստեղ:
- Այո, առաջին անգամ եմ այցելում Ղարաբաղ: Ինչպես հայտնի է, ավելի վաղ եղել եմ տարբեր ինքնահռչակ հանրապետություններում, այդ թվում նաև` Սերբական Կրաինա Հանրապետությունում, կռվել եմ այնտեղ: Բայց այսօր ես ավելի քիչ եմ համապատասխանում այդ դերին:
- Ի՞նչ տպավորություններ ունեք Արցախում տեսածից:
- Այցելել ենք Շուշի քաղաքի թանգարանը: Տպավորված եմ 13-րդ դարի Գանձասարի վանքից, Արցախյան մատենադարանի ձեռագրերից: Մատենադարանում էքսկուրսավարը տեղեկացրել է, որ Ֆրանսիայի ականավոր քաղաքական գործիչ Մյուրատը ազգությամբ հայ էր` դրանով իսկ հաստատելով այդ առումով իմ ունեցած տեղեկատվությունը:
- Եթե վերադառնանք անցյալ` 90-ական թվականների սկիզբը, երբ ընթանում էր ղարաբաղյան պատերազմը, Դուք կգնայի՞ք այնտեղ կռվելու, այնպես, ինչպես յուր ժամանակ գնացել եք Սերբիա:
- Նման բաները պատահաբար են տեղի ունենում: Սերբիայում նույնպես պատահաբար եմ եղել: Ինչպե՞ս է սկսվել իմ սերբական հերոսապատումը: Ինձ խնդրեցին գրել ՙԲորբա՚ (ՙՊայքար՚) բելգրադյան թերթի համար, ու գրեցի մի շարք հոդվածներ: Ինձ համար հետաքրքիր էր. յուրաքանչյուր գրող, լրագրող ցանկանում է ընդլայնել իր ազդեցությունը, ես էլ չհրաժարվեցի, սկսեցի աշխատել նրանց հետ: Այնուհետև Սերբիայում լույս տեսան իմ բազմաթիվ գրքերը: Երբ հրատարակվեց, կարծում եմ, 8-րդ գիրքը, գնացի այնտեղ, ու շնորհանդեսներից մեկի ժամանակ ինձ մոտեցան մի խումբ մարդիկ ու առաջարկեցին այցելել Բոսնիայի Սերբական Հանրապետություն, գրել պատերազմի մասին, քանի որ, նրանց խոսքով` Սերբիայի գրողներն այդ պատերազմի մասին շատ քիչ են գրում: Տվեցի համաձայնությունս, ինձ համար շատ հետաքրքիր էր: Մենք գնացինք պատերազմի: Այն ժամանակ մարտերն ընթանում էին Բելգրադից ընդամենը15 կիլոմետր հեռու: Ամեն ինչ շատ բարդ էր, շատ մահեր տեսա: Երբ մեկնում էի, ինքս ինձ ասացի` ՙԱյլևս երբեք՚: Բայց այնուհետև վերադարձա:
- Դուք հեղինակություն վայելող, հայտնի մարդ եք: Ինչպե՞ս կարող եք նպաստել ղարաբաղյան հիմնահարցի առաջմղանը:
- Ռուսաստանում Ղարաբաղի մասին քիչ գիտեն, հիմնախնդրի վերաբերյալ խեղաթյուրված կարծիք կա: Կփորձեմ այդ թեմայի մասին գրել առնվազն մի քանի հոդված, իսկ այնուհետև կտեսնենք, գուցե ինչ-որ ավելի մեծ բան: Անկեղծ ասած, չեմ ստանձնում ինչ-որ բան առաջ մղելու նման ծանր պարտավորությունը: Կարող եմ թերթում իմ կարծիքը հայտնել:
Մեր զրույցի ընթացքում Էդուարդ Բենիամինովիչը նշել է, որ ղարաբաղցիները լավ են տիրապետում ռուսաց լեզվին: Այնուհետև կայացել է նրա հանդիպումը ՙՄեսրոպ Մաշտոց՚ համալսարանի դասախոսների ու ուսանողների, ինչպես նաև ՙՕբրազ՚ գրական ակումբի մասնակիցների հետ, որի ընթացքում պատասխանել է իր գրական գործունեությանը, Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականությանը վերաբերող հարցերին:
Զրուցեց Վիկտոր ԿՈՆՈՊԼՅՈՎԸ
Նաշա Սրեդա՚