колесо обозрения, карусель
Rus - 1) колесо обозрения (=чёртово колесо), 2) карусель
İngilis - 1) ferris wheel (=observation wheel, big wheel) , 2) carousel, merry-go-round
Alman - 1) Riesenrad, 2) Karussel (əski adı Ringelreiten, Güney Almanya bölgələrində Reitschule, Avstriyada Ringelspiel)
Fransız - 1) la grande roue,2) le carousel
Türkiye - 1) dönme dolap, 2) atlı karınca
Azərbaycan - 1) ?, 2) karusel
İngilis Vikipediyasından karuselin Osmanlı türklərin işlənilməsinə və Avropa səyyahlarının qeydlərinə dair :
Pietro Della Valle, a Roman traveller who sent letters from Constantinople, Persia, and India, attended a Ramadan festival in Constantinople in 1615. He describes the fireworks, floats, and great swings, then comments on riding the Great Wheel:
“ I was delighted to find myself swept upwards and downwards at such speed. But the wheel turned round so rapidly that a Greek who was sitting near me couldn't bear it any longer, and shouted out 'Soni! Soni!' (Enough! Enough!) ”
The travels of Peter Mundy in Europe and Asia, 1608-1667 [3] describes and illustrates "severall Sorts of Swinginge used in their Publique rejoyceings att their Feast of Biram" in the Ottoman Balkans. Among means "lesse dangerous and troublesome" was one:
“ ...like a Craine wheele att Customhowse Key and turned in that Manner, whereon Children sitt on little seats hunge round about in severall parts thereof, And though it turne right upp and downe, and that the Children are sometymes on the upper part of the wheele, and sometymes on the lower, yett they alwaies sitt upright.
Türkiyə Vikipediyasından:
İki yüzyıl öncesine kadar Atlıkaraca denmiştir.(1)(3)(4)Sözcüğün etimolojisi üzerine en yaygın sav, İtalyanca Carousse'dan Karaca olarak değişmesidir. Oysa İtalyanca carousse ve İspanyolca Garusso sözcüğü savaş oyunu anlamındadır ve 11. yüzyılda Arap ordularında savaşan Türklerin at eğitimi için kullandıkları bir alet ve eğlence amaçlı at oyunlarına verilen isimden türetilmiştir.(2) At karaca ya da atlı karaca adlarıyla Anadoluda hala yer isimleri mevcuttur.
Atlıkarınca ise Osmanlı toplum yaşamında önemli bir yer tutan seyirlik bir oyundur. Bellerine giydileri at kuklalarıyla müzik eşliğinde türlü gülünçlükler yapan oyuncuların gösterisidir. "...kukla, meddah, ortaoyunu, tuluat, köy seyirlik oyunları, aşık karşılaşmaları,baranalar, fasıl heyetleri, halk oyunları, canbazlar, ayı oynatıcıları, atlıkarıncalar..." (5) BU seyirlik oyunların giderek toplum hayatından çıkışı ile Atlı karaca, Atlı karınca olarak adlandırılmaya başlanmıştır.
İngilis - 1) ferris wheel (=observation wheel, big wheel) , 2) carousel, merry-go-round
Alman - 1) Riesenrad, 2) Karussel (əski adı Ringelreiten, Güney Almanya bölgələrində Reitschule, Avstriyada Ringelspiel)
Fransız - 1) la grande roue,2) le carousel
Türkiye - 1) dönme dolap, 2) atlı karınca
Azərbaycan - 1) ?, 2) karusel
İngilis Vikipediyasından karuselin Osmanlı türklərin işlənilməsinə və Avropa səyyahlarının qeydlərinə dair :
Pietro Della Valle, a Roman traveller who sent letters from Constantinople, Persia, and India, attended a Ramadan festival in Constantinople in 1615. He describes the fireworks, floats, and great swings, then comments on riding the Great Wheel:
“ I was delighted to find myself swept upwards and downwards at such speed. But the wheel turned round so rapidly that a Greek who was sitting near me couldn't bear it any longer, and shouted out 'Soni! Soni!' (Enough! Enough!) ”
The travels of Peter Mundy in Europe and Asia, 1608-1667 [3] describes and illustrates "severall Sorts of Swinginge used in their Publique rejoyceings att their Feast of Biram" in the Ottoman Balkans. Among means "lesse dangerous and troublesome" was one:
“ ...like a Craine wheele att Customhowse Key and turned in that Manner, whereon Children sitt on little seats hunge round about in severall parts thereof, And though it turne right upp and downe, and that the Children are sometymes on the upper part of the wheele, and sometymes on the lower, yett they alwaies sitt upright.
Türkiyə Vikipediyasından:
İki yüzyıl öncesine kadar Atlıkaraca denmiştir.(1)(3)(4)Sözcüğün etimolojisi üzerine en yaygın sav, İtalyanca Carousse'dan Karaca olarak değişmesidir. Oysa İtalyanca carousse ve İspanyolca Garusso sözcüğü savaş oyunu anlamındadır ve 11. yüzyılda Arap ordularında savaşan Türklerin at eğitimi için kullandıkları bir alet ve eğlence amaçlı at oyunlarına verilen isimden türetilmiştir.(2) At karaca ya da atlı karaca adlarıyla Anadoluda hala yer isimleri mevcuttur.
Atlıkarınca ise Osmanlı toplum yaşamında önemli bir yer tutan seyirlik bir oyundur. Bellerine giydileri at kuklalarıyla müzik eşliğinde türlü gülünçlükler yapan oyuncuların gösterisidir. "...kukla, meddah, ortaoyunu, tuluat, köy seyirlik oyunları, aşık karşılaşmaları,baranalar, fasıl heyetleri, halk oyunları, canbazlar, ayı oynatıcıları, atlıkarıncalar..." (5) BU seyirlik oyunların giderek toplum hayatından çıkışı ile Atlı karaca, Atlı karınca olarak adlandırılmaya başlanmıştır.