Farita en Usono

[bukvodel]

Chi tio estas nova eseo por la Japona redakcio de "Hackers & Painters". Chi tio penas ekspliki kiam Amerikanoj faras ion bone kaj alion malbone.

Antaw kelkaj jaroj mia italiana amikino vojaghis trajne el Boston al Providence. Shi nur estis en Amerika du semajnojn kaj ankoraw ne vidis multe da la lando. Kiam shi venis shi aspektis surprizita. "Chi tio estas tiel malbela!"

Homoj el aliaj richaj landoj apenaw povas imagi la achajho de la homfariataj pecoj de Ameriko. En vojaghlibroj oni precipe montras al vi la naturon: la Grandan Kanjonon, ??whitewater rafting??, chevalojn en kampo. Se vi vidas bildojn de homfaritajhoj, tio estos chu panoramo de Nov-Jorko kamerita de modesta distanco, chu zorge selektita bildo de apudmara urbeto en Majno.

Kiel tio eblas, vizitantoj devas interisighi. Kiel la plej richa lando de la mondo povas tiel aspekti?

Suffiche strange, sed chi tio povas ne esti koincido. Amerikanoj estas lertaj je kelkaj sferoj kaj mallerta en aliaj. Ni estas lertaj je farado de filmoj, kaj mallertaj je farado de awtoj kaj urboj. Kaj mi opinas ke ni estas lertaj je tio je kio ni estas lertaj pro la sama kawzo kial ni estas mallertaj je tio je kio ni estas mallertaj. Ni estas malpaciencaj. En Amerika, se vi volas fari ion, vi ne zorgas se tio povas ?aperi/okazi? malbone, aw perturbi delikatajn socialajn ekvilibrojn, aw ke homoj povas opini ke vi agas ekster viaj povoj. Se vi volas fari ion, law Nike, simple faru tion (angl. just do it).

Tio bone laboras en iu sferoj kaj malbone en aliaj. Mi suspektas ke tio laboras che filmoj kaj programado char ili ambaw estas malordaj procesoj. "Sisteme" estas la lasta vorto ke mi uzus por priscribi kiel la bonaj programistoj scribas programadon. Kodo ne estas io kio oni zorge muntas post skrupula planado, kiel la piramidojn. Chi tio estas io en kion oni plonghas, rapide laborante kaj ade shanghante siajn opiniojn, kiel karba skizo.

Je programaro, iel ajn paradokse tio sonas, bona majstreco signifas labori rapide. Se vi laboras malrapide kaj skrupule, vi simple finos kun tre ekzakta realigajho de via komenca, erara ideo. Malrapida kaj skrupula laborado estas antawtempa optimigado. Pli bone estas rapide obteni prototipon, kaj vidi kiujn novajn ideojn ghi donas al vi.

Chi tio aspektis ke la farado de filmoj funkcias same kiel la farado de programado. Chiuj filmoj estas Frankenstein, plenaj de neperfectecoj kaj pleje suffiche diferenca ol tio kio estis antawvidita. Sed estas interesaj, kaj finigitaj sufiche rapide.

Mi opinas ke ni suksesas je filmoj kaj programaro char ili estas cedemaj materialoj. Braveco venkas. Kaj se je lasta minuto du pecoj ne tute konvenas, vi povas elpensi iun ruzajhon kiu almenaw kashos la problemon.

Estas alie kun awtoj, aw urboj. Ili estas tro materiaj. Se la awta industrio funkcius kiel la programada aw la filma, vi povus superi viajn rivalojn kreante awton kiu pezas nur 50 funtoj, aw kunmetas ghis la dimensio de motociklo kiam vi volas parki ghin. Sed kun materia produktoj estas pli multe da restriktoj. Vi ne venkas per akraj inventajhoj tiom kiom per bona gusto kaj atento pri detaloj.

La problemo konsistas en tio ke la vorto "gusto" sonas ete sensenca al Amerikaj oreloj. Ghi aspektas pretendema, aw frivola, aw ech virinsimila. ??Blue staters?? opinas ke tio estas "subjectiva," kaj ??red staters?? opinas ke tio estas por netusumin'oj. Tial chiu kiu zorgas pri dezajno navigos kontraw vento (lofos).

Antaw 20 jaroj ni awdadis ke la problemo kun la Usonaj awtoj estas en la laboristoj. Ni ne plu awdas tion nun kiam Japonaj kompanioj produktas awtojn el Usono. Malbona dezajno estas la problemo kun Amerikaj awtoj. Vi povas vidi tion nur regardante al ili.

Chio senbezona metalo sul la AMC Matador ne estas aldonita de la laboristoj. La problemo kun chi tiu awto, same kiel kun aliaj amerikaj awtoj hodie, estas ke ghi estas dezajnita de specialistoj pri merkato anstataw dezajnistoj.

Do kial la Japonanoj produktas pli bonajn awtojn ol ni? Iu diras ke char ilia kulturo inspiras kooperadon. Chi tio povas esti parto de la respondo. Sed tio ke ilia kulturo aprezas dezajnon kaj majstrecon estas pli korekta.

Dum jarcentoj la Japonaj faris pli fajnajn ajhojn ol vi en la Okcidento. Kiam vi regardas glavojn kiujn ili faris en 1200, vi simple ne povas kredi ke la dato sur la etikedo estas ghusta. Vershajne iliaj awtoj estas pli fidindaj ol la niaj pro la sama kawzo kial ilia meblaro chiam estis. Ili estas obstinegaj en farado ajhojn bone.

Ne ni. Kiam ni faras ion en Amerika, nia celo estas nur fini la laboron. Kiam ni ghin atingas, ni elektas unu el du vojoj. Ni povas halti chi tie, kaj havi ion krudan sed serveblan, kiel "Vise-grip". Aw vi povas plibonigi ghin, kio kutime signifikas inkrusti ghin per sensensa ornamajho. Kiam ni volas igi awton pli bona, ni algluas vostajn naghilojn al ghi, aw igas ghin pli longa, aw igas la fenetrojn pli malgrandaj, law la nuna modo.

Ditto for houses.

En Amerika vi povas havi chu malfortikan skatolon ??banged together out of two by fours and drywall??, aw McMansion -- malfortika skatolon ?? banged together out of two by fours and drywall??, sed pli granda, pli empresanta, kaj plena de multekosta meblaro. Richuloj ne ricevas pli bonan dezajnon aw majstrecon; ili nur ricevas pli grandan, pli rimarkeblan version de la standarta domo.

Chi tie ni ne tro aprezas dezajnon aw majstrecon. Tio, kion ni shatas, estas rapideco, kaj ni deziras fari ion malbele por fari tion rapide. En iu fakoj, kiel programaro aw filmoj, chi tio estas evidenta venko.

Sed ne nur pro ke programado kaj filmoj estas cedemaj materialoj. En chi tiuj fakoj, la dezajnistoj (ili ne ciam nomighas tiel) havas pli multe da potenco. Programada kompanioj, almenaw sukcesaj, emas esti gvidataj de programistoj. Kaj en la filma industrio, kvankam produktistoj povas ??second-guess?? reghisorojn, la reghisoro kontrolas la pliparte de tio kio aperas sur la ekrano. Kaj por Amerikaj programaro kaj filmoj, kaj Japonaj awtoj, chi tio estas komuna: la gvidistoj zorgas pri dezajno -- la unuaj char la dezajnistoj gvidas, kaj la duaj char la tuta kulturo zorgas pri dezajno.

Mi opinas ke la pliparte de japonaj administrantoj estos timighitaj che la ideo pri fari malbonan awton. Kiam amerikaj administrantoj, en iliaj koroj, ankoraw kredas ke la plej grava afero pri awto estas la bildo (angl. image) ghi projekcas. Fari bonan awton? Kio estas "bona"? Tio estas tiel subjektiva. Se vi volas scii kiel dezajni awton, demandu celan grupon (angl. focus group).

Anstataw fidi sian internan dezajna kompaso (kiel Henri Ford agis). Amerikanaj awtaj kompanioj penas fari tion kion specialistoj pri merkato opinas ke konsumantoj volas. Sed tio ne funkcias. Amerikaj awtoj dawras perdi parto de la merkato. Kaj la kawzo estas tio ke la kliento ne volas tion kion li opinas ke li volas.

Lasi celaj grupoj dezajni viajn awtojn por vi estas nur venko je mallonga perspektivo. Je longa perspektivo, La focuso-grupoj povas diri ke ili volas la ostentajhon du jour, sed tio, kion ili volas la plej forte, estas imiti subtilajn achetantojn, kaj ili, tamen malgranda malplimulto, vere zorgas pri dezajno. Finfine la prostituistoj kaj drogistoj rimarkis ke la kuracistoj kaj juristoj shanghis Cadillac por Lexus, kaj faris la samon.

Apple estas interesa kontrawekzamplo de la chefa Amerika tendenco. Se vi volas acheti charman CD gramafonon, vi probable achetos japonan. Sed se vi volas acheti MP3 gramofono, vi probable achetos iPod. Kio okazis? Kial Sony ne dominas la merkato de MP3 gramofonoj. Char Apple estas en la konsumanta elektronika fako, kaj malsame ol aliaj amerikaj kompanioj, ili estas obstinegaj kun bona dezajno. Aw pli precise, ilia CEO estas.

Mi jhus obtenis iPod, kaj ghi estas ne nur charma. Ghi estas surprize charma. Char por surprizi min ghi devas kontentigas atendojn, pri kiuj mi ne scias antawe. Neniu focuso-grupo malkovris ilin. Nur granda dezajnisto povas.

Autoj ne estas la plej malbona ajhoj kiujn ni faras en Amerika. La "simple faru tion" modelo malgajnas la plej estas niaj urboj -- aw pli probable, suburboj. Se konstrua kompanio laboras je sufiche largha skalo, se ili konstruas la tutajn urbojn, leghoj de merkato igos ilin konstrui urbojn kiuj ne achas. But se ili konstruas nur paron de oficejojn aw suburbajn stratojn, la rezulto estas tiom deprimanta ke loghantoj rigardas flugi en Europon kaj pasigi du semajnojn vivante tion, kio por lokaj homoj estas nur chiutaga vivo, kiel granda kuracado. [1]

Sed la "simple faru tion" modelo havas avantaghojn. Ghi aspektas esti absoluta venkisto por generi richajhon kaj teknikaj inventajhojn (ili estas preskaw la samo). Mi opinas ke rapideco estas la kawzo. Krei richajhon per farado ordinarajhojn estas malfacile. La vera valoro estas je novajhojn, kaj se vi volas esti la unua je fari ion, indas labori rapide. Al la bono aw la malbono, la "simple faru tion" modelo estas rapida, chu Dan Bricklin skribas la prototipon de VisiCals dum semajnfino, chu konstrua kompanio konstruas kvartalon de achaj ejoj dum unu monato.

Se mi devus elekti inter la "just-do-it" modelo kaj la skrupula modelo, mi probable elektus la "just-do-it" modelon. Sed chu ni devas elekti? Chu vi povas uzi ambaw modelojn? Chu Amerikanoj povas havi charmajn ejojn por vivi sen sapei la malpaciencan, individueca spirito kiu igas ni bonaj je programado? Chu aliaj landoj povas enkondukti pli multe da individueco en iliajn teknologiajn kompaniojn kaj esplorajn laboratoriojn sen ke ili ??metastasize as strip malls?? ? Mi estas optimista. Esta malfacile diri pri aliaj landoj, sed en Usono, almenaw, mi opinas ke ni povas havi ambaw.

Apple estas inspiranta ekzemplo. Ili povis konservi sufiche de la malpaciencan, artifikula (angl. hackely) spirito por skribi programadon. Tamen kiam vi prenas novan komputilon de Apple, bone, ghi ne Aspektas Amerika. Ghi estas tro perfekta. Aspektas ke ghi estas farita de Sveda aw Japanio kompanio.

Je multaj teknologioj, versio 2 havas pli altan rendimenton. Kaj kial precipe ne dezajno? Mi opinas ke ni iom post iom vidos kiel naciaj karakteroj substituighos per profesiaj (angl. occupational) karakteroj: oni permesos al artifikuloj en Japano agi kun antauintenco kiu nun aspektas neJapana, kaj produktajhoj en Amerika estos dezajnataj kun atento pri gusto kiu nun aspektas neAmerika. Eble la plej sukcesaj landoj, en la futuro, estos la plej strebantaj ignori tio kio nun rigardas kiel naciaj karakteroj. Rivalu.

Notoj

[1] Japanaj urboj estas ankaw malbelaj, sed pro aliaj kawzoj. Japanio estas ema al tertremoj, tial oni tradicie regardas konstruajhoj kiel portempaj. Granda tradicio de urbplanado, simila al tiu kiun Ewropanoj hededis de Romo, ne ekzistas en Japanio. La alia kawzo estas la ache fame koruptitaj relatoj inter la estraro kaj konstruaj kompanioj.

Dankon al Trevor Blackwell, Barry Eisler, Sarah Harlin, Shiro Kawai, Jessica Livingston, Jackie McDonough, Robert Morris, kaj Eric Raymond pro legi la malnetojn.

Novembro 2004

Awtoro -- Paul Graham

Originalo -- Made in USA

Legu ankaw en Esperanto