РАДАШКОВІЧЫ (Мінская вобласць)
Мястэчка Радашковічы, Маладзечанскага раёна ўпершыню згадваецца ў 1447 годзе ў сувязі з заснаваннем тум касцёла Св.Троіцы.
Касцёл які мы бачым у мястэчку сёння пабудаваны праз 400 год пасля аднайменнага касцёла. Яго будаўніцтва пачалося ў 1855 годзе. Дарэчы ў 1882 годзе ў ім быў ахрышчаны будучы паэт Янка Купала, які пазней у Радашковічах працаваў пісарам. Савецкая ўлада зрабіла ўсё, каб касцёл быў аточаны з усіх бакоў агародамі, заводамі і ўсё маляўнічаць святых мясцінаў проста папсавана плытамі ды трубамі.
Вы толькі ўявіце, што пасля Другой сусветнай вайны касцёл прыставасалі пад цэх завода “Беларуская кераміка”!!!
І толькі ў 1990 гады будынак быў перададзены вернікам. З-за зачыненай брамы мы так і не здолелі падыйсці блізка да яго.
Не многа хто ведае, але ў XVI стагоддзі Радашковічы мелі свой драўляны замак, які належыў Жыгімонту ІІ Аўгусту. Да нашых дзён ён зразумела не захаваўся, а месца замчышча зараз забудавана. Але пагадзіцеся, што заўсёды можна знайсі нейкую магчымасць для аднаўлення сваёй гісторыі, нават і на іншым месцы. Сцены замка цягнуліся на даўжыню 220 метраў і былі акружаны двума ірвамі. Патрапіць у замак можна было толькі праз пад’ёмны мост.
Да асаблівасцяў турыстычных Радашковіч можна аднесці Швецкую гару. Чаму швецкая, бо па мясцовым паданні менавіта тут у 1708 годзе размяшчаўся лагер войска Карла ХІІ падчас Паўночнай вайны з Расіяй.
У розныя часы Радашковічамі ўладарылі Вярэйскія, Гаштальды, каралева Бона, Глябовічы, Агінскія ды Радзівілы.
Паўстанні ХІХ стагоддзе не абмінулі мястэчка. І ў 1831 і ў 1864 гады тут адбываліся жорскія баі з царскімі вайскамі.
У Радашковічах была створана першая ў Заходняй Беларусі арганізацыя Таварыства Беларускай школы (ТБШ), дзейнічала адна з пяці гімназій Заходняй Беларусі (дарэчы ў ёй навучаўся будучы народны паэт Максім Танк), месцілася мастацкая студыя Язэпа Драздовіча. Таксама з Радашковічамі звязаны імёны такіх вядомых нашых землякоў як Ядвігін Ш (аб ім я ўжо пісала вось тут http://azarkinm.livejournal.com/127196.html), Браніслаў Тарашкевіч (заснавальнік і кіроўца ТБШ), Сымон Рак-Міхайлоўскі (сябра рады БНР 1918 года, дэпутат сейму Другой Рэчы Паспалітай).
Існавала ў Радашковічах і праваслаўная царква. Пабудавана была ў 1867 годзе ў гонар свята Пакроў. Царква была драўляная і згарэла ў першыя дні Другой сусветнай вайны.
Тады праваслаўны люд абраў новае месца для новай царквы. І ў 1942 годзе на свае сродкі, на гарышчы была пабудавана царква Св.Іллі, а гара стала называцца з тых часоў Іллінская. Будавалася царква часова, бо разлічвалі, што калі скончыцца вайна здолеюць яны аднавіць і былую царкву сваю. Але… мары не здзейсніліся. Савецкая ўлада на месцы Пакроўскай царквы пабудавала мясцовы клуб!
(фота з globus.tut.by)
Багатая гісторыя мястэчка амаль не пакінула ў сучасным горадзе ніякіх успамінаў, хіба старыя хаты каля сквера Гастэла могуць нагадваць пра нейкую былую местачковасць,
ці каталіцкія могілкі з капліцай Святога Яна Непамука, якая да 2010 года выглядала яшчэ вось так.
А пасля адноўлена.
Затое ў Радашковічах ёсць помнік Гастэла у скверыку на вуліцы Савецкай,
жыхарам, якія загінулі падчас Другой сусветнай вайны, (знаходзіцца ў гэтым жа скверы)
экіпажу Гастэла,
і на пад’ездах да мястэчка яшчэ адзін помнік Гастэла (аб ім я ўжо пісала вось тут http://azarkinm.livejournal.com/104192.html).
А яшчэ, вакол мястэчка, на пяшчаных кар'ерах да сённяшняга часу знаходзяць глыбы з ледніковага перыяду, а мясцовае моладзь надае ім імёны. Вось гэта напрыклад дыназаўр. І хоць знаходзіцца ён на агароджаным кар'еры, усёроўна сцежкі турыстаў да іх не зарастаюць. :-)
Але нажаль, як я не старалася не здолела знайсці нічога кранаючага мяне тут.
І ўсё ж такі я аптымістка і спадзяюся, што можа нешта змяніцца пазней у гэтым горадзе.
P.S. А мясціны навокал маляўнічыя. :-)
Дарэчы зменіцца час, зменіцца ўлада, але жыхары мястэчка Радашковічы могуць і далей адзначаць 23 лютага, бо менавіта ў гэты дзень, у 1792 годзе быў падпісаны прывілей Станіслава Аўгуста Панятоўскага, які пацвярджаў Магдэбурскае права і надаваў мястэчку свой герб, на якім па незразумелым для гералдыстаў паняццям быў намаляваны Святы Стэфан абкладзены камянямі.
Касцёл які мы бачым у мястэчку сёння пабудаваны праз 400 год пасля аднайменнага касцёла. Яго будаўніцтва пачалося ў 1855 годзе. Дарэчы ў 1882 годзе ў ім быў ахрышчаны будучы паэт Янка Купала, які пазней у Радашковічах працаваў пісарам. Савецкая ўлада зрабіла ўсё, каб касцёл быў аточаны з усіх бакоў агародамі, заводамі і ўсё маляўнічаць святых мясцінаў проста папсавана плытамі ды трубамі.
Вы толькі ўявіце, што пасля Другой сусветнай вайны касцёл прыставасалі пад цэх завода “Беларуская кераміка”!!!
І толькі ў 1990 гады будынак быў перададзены вернікам. З-за зачыненай брамы мы так і не здолелі падыйсці блізка да яго.
Не многа хто ведае, але ў XVI стагоддзі Радашковічы мелі свой драўляны замак, які належыў Жыгімонту ІІ Аўгусту. Да нашых дзён ён зразумела не захаваўся, а месца замчышча зараз забудавана. Але пагадзіцеся, што заўсёды можна знайсі нейкую магчымасць для аднаўлення сваёй гісторыі, нават і на іншым месцы. Сцены замка цягнуліся на даўжыню 220 метраў і былі акружаны двума ірвамі. Патрапіць у замак можна было толькі праз пад’ёмны мост.
Да асаблівасцяў турыстычных Радашковіч можна аднесці Швецкую гару. Чаму швецкая, бо па мясцовым паданні менавіта тут у 1708 годзе размяшчаўся лагер войска Карла ХІІ падчас Паўночнай вайны з Расіяй.
У розныя часы Радашковічамі ўладарылі Вярэйскія, Гаштальды, каралева Бона, Глябовічы, Агінскія ды Радзівілы.
Паўстанні ХІХ стагоддзе не абмінулі мястэчка. І ў 1831 і ў 1864 гады тут адбываліся жорскія баі з царскімі вайскамі.
У Радашковічах была створана першая ў Заходняй Беларусі арганізацыя Таварыства Беларускай школы (ТБШ), дзейнічала адна з пяці гімназій Заходняй Беларусі (дарэчы ў ёй навучаўся будучы народны паэт Максім Танк), месцілася мастацкая студыя Язэпа Драздовіча. Таксама з Радашковічамі звязаны імёны такіх вядомых нашых землякоў як Ядвігін Ш (аб ім я ўжо пісала вось тут http://azarkinm.livejournal.com/127196.html), Браніслаў Тарашкевіч (заснавальнік і кіроўца ТБШ), Сымон Рак-Міхайлоўскі (сябра рады БНР 1918 года, дэпутат сейму Другой Рэчы Паспалітай).
Існавала ў Радашковічах і праваслаўная царква. Пабудавана была ў 1867 годзе ў гонар свята Пакроў. Царква была драўляная і згарэла ў першыя дні Другой сусветнай вайны.
Тады праваслаўны люд абраў новае месца для новай царквы. І ў 1942 годзе на свае сродкі, на гарышчы была пабудавана царква Св.Іллі, а гара стала называцца з тых часоў Іллінская. Будавалася царква часова, бо разлічвалі, што калі скончыцца вайна здолеюць яны аднавіць і былую царкву сваю. Але… мары не здзейсніліся. Савецкая ўлада на месцы Пакроўскай царквы пабудавала мясцовы клуб!
(фота з globus.tut.by)
Багатая гісторыя мястэчка амаль не пакінула ў сучасным горадзе ніякіх успамінаў, хіба старыя хаты каля сквера Гастэла могуць нагадваць пра нейкую былую местачковасць,
ці каталіцкія могілкі з капліцай Святога Яна Непамука, якая да 2010 года выглядала яшчэ вось так.
А пасля адноўлена.
Затое ў Радашковічах ёсць помнік Гастэла у скверыку на вуліцы Савецкай,
жыхарам, якія загінулі падчас Другой сусветнай вайны, (знаходзіцца ў гэтым жа скверы)
экіпажу Гастэла,
і на пад’ездах да мястэчка яшчэ адзін помнік Гастэла (аб ім я ўжо пісала вось тут http://azarkinm.livejournal.com/104192.html).
А яшчэ, вакол мястэчка, на пяшчаных кар'ерах да сённяшняга часу знаходзяць глыбы з ледніковага перыяду, а мясцовае моладзь надае ім імёны. Вось гэта напрыклад дыназаўр. І хоць знаходзіцца ён на агароджаным кар'еры, усёроўна сцежкі турыстаў да іх не зарастаюць. :-)
Але нажаль, як я не старалася не здолела знайсці нічога кранаючага мяне тут.
І ўсё ж такі я аптымістка і спадзяюся, што можа нешта змяніцца пазней у гэтым горадзе.
P.S. А мясціны навокал маляўнічыя. :-)
Дарэчы зменіцца час, зменіцца ўлада, але жыхары мястэчка Радашковічы могуць і далей адзначаць 23 лютага, бо менавіта ў гэты дзень, у 1792 годзе быў падпісаны прывілей Станіслава Аўгуста Панятоўскага, які пацвярджаў Магдэбурскае права і надаваў мястэчку свой герб, на якім па незразумелым для гералдыстаў паняццям быў намаляваны Святы Стэфан абкладзены камянямі.