ՀԵՐԹԱԿԱՆ ՏՊԱՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ Հ1 ՀԱՅ-ՊԱՐՍԿԱԿԱՆ ՀԵՌՈՒՍՏԱՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ՕՐԱԿԱՐԳԸ ԴԻՏԵԼՈՒՑ
Այսօր Օրակարգը հաղորդեց, որ Արմավիրցի մի գեղցի ընտանիք իրենց տղայի անունը դրել է... Պավլուշ: Քանի որ դա էշի անուն է, ենթադրում եմ, որ դա էշերի ընտանիք է: Քանի-քանի այդպիսի էշական-գեղցիական «անուններ» կան հայ կոշված անասնահոտի մեջ. Պավլուշաներ, Արտյուշաներ, Սվետաներ, Օֆելյաներ, Մավրիկներ, Լյուդաներ, Սաշիկներ, Ֆրոնտիկներ ու այլ տեսակի պեդիկներ ու էշիկներ: Դե հայն ու էշը նույն հաշիվ է:
Մեկ այլ երևույթ՝ Օրակարգի հաղորդավար Աբրահամ Գասպարյան (նաև հայտնի է, որպես Աբռաշկա): Աբրահամն էլ, Գասպարն էլ ջհուդական անուններ են: Էշ հայերին թվում է, որ կարելի է իրենց երեխաներին ջհուդական ու ամեն տեսակի էշական անուն-ազգանուններ դնել ու «հայ» համարվել:
Դա խնդրի կեսն է: Մի երկու օր առաջ Աբռաշկան Օրակարգով հաղորդում էր Ռումինիայում զանգվածային ցույցերի մասին... ու ասաց, որ «իրավիճակը Բուդապեշտում մնում է լարված»: Իրականում Բուդապեշտը Հունգարիայի մայրաքաղաքն է, իսկ Ռումինիայի մայրաքաղաքը Բուխարեստն է: Ես տարիներով տասնյակ օտարերկրյա հեռուստաալիքների լուրեր եմ նայում, բայց այսպիսի բթություն ու անգրագիտություն չեմ տեսել: Դե բայց բութ ու տգետ հայերի համար Բուխարեստ - Բուդապեշտ՝ նույն բանն են: Այսինքը պարզեցինք, որ սրանք ոչ միայն էշ են, այլև բութ:
Վերջապես այսօր նույն Հ1-ի Օրակարգի անմակարդակները ոգևորված հաղորդեցին, որ ինչոր վրացի «ռեժիսորը» (հավանաբար, իրենց գեղի 2,5 ռեժեսորներից մեկն է)՝ Ջորջ Սիխարուլիձեն (սֆաթը ներքևում է) կարճամետրաժ ֆիլմ է նկարահանել անուղեղ հայերի մասին. Ֆիլմը կոչվում է «Կարմիր խնձորներ»: Դերասանները հայեր են: Ֆիլմը այն բանի մասին է, որ մի նորաստեղծ ընտանիքում առաջին ամուսնական գիշերվանից հետո անկողնի մեջ չեն գտնում արյան հետքեր ու ենթադրվում է, որ երիտասարդ կինը կույս չէ ու այդ պատճառով սերը վերածվում է ատելության: Կինոյի սցենարի հեինակը ԱՄՆ-ում սովորած (հավանաբար այնտեղ էլ իր կուսությունը Հառլեմի նեգրերին նվիրած) ինչոր հայ բոզուհի է՝ Օֆելյա (հերթական էշական անունը) Հարությունյանն է, իսկ վրացի Ջորջը այդ կինոն նկարահանել է հատուկ ցուցադրում Ֆրանսիայում: Ըստ այդմ, վրացին երկու նպատակ է հետապնդում: Առաջինը՝ ֆիլմը նայող հայերին ապացուցել, որ բոզությունը լավ բան է ու այդ «կարմիր խնձորի» (կուսության) հազարամյա ավանդույթից պետք է հրաժարվել ու ազգովի բոզանալ: Երկրորդը՝ ֆիլմը նայող ֆրանսիացիներին ապացուցել, որ հայերը հետամնաց ու վայրենի ժողովուրդ են. քան զի ֆրանսիացիները ազգովի բոզ են ու իրենց համար բոզ չլինելը՝ դա հետամնացության ցուցանիշ է: Ու փոխանակ Հ1 հեռուստատեսության բոզերը հասկանան այդ երկու հանգամանքները, այսօր հրճված հաղորդեցին՝ «ինչ լավա, որ վրացին մեր բոզերի մասին կինո է հանել. Պետք է վերջապես հրաժարվենք մեր հին ազգային ավանդույթներից ու բոզանանք»...: Մարդ ասի՝ այ անինքնասեր ցիգաններ, առանց այդ էլ բոզ եք էլի: Ուղղակի վրացին ձեզ արտերկրում խայտառակում է:
Վերջը, պարզեցինք, որ հայ «ազգ» կոչվածի զգալի մասը էշ են, բութ են, անուղեղ են, ու անինքնասեր բոզ են: Եթե այսպիսի «ժողովուրդը» նույնիսկ իմ՝ զտարյուն հայիս զզվանքն է առաջացնում, ես պատկերացնում եմ, թե ինչ զգացմունքներ են տածում օտարները: Ու բնական է, որ սրանց նմաններին վրացին կհեգնի, ռուսը կառհամարի, թուրքը կցեղասպանի և նույնիսկ ոչխարների ծնունդ իլհամը շարունակ կստորացնի: Բութ, բոզ ու անինքնասեր էշ հայեր, երբեք մի մեղադրեք օտարներին, քան զի ձեր դժբախտությունների ու չմոյության միակ մեղավորները հենց դուք եք:
