Пра кнігу “ТВЛ у люстэрку пэрыядычнага друку”
Гэтая кніга выйшла ў Полацку невялічкім накладам. Яна выконвае хутчэй архіўную ролю, бо аб’яднала асноўныя публікацыі пра літаратурную суполку з года яе заснавання - 1993-га , да года выхаду кнігі - 1999-га.
Увесь матэрыял у кнізе разьбіты на пяць асноўных разьдзелаў: “Пачатак”, дзе сабраныя матэрыялы пра ўстаноўчы сход ТВЛ; “Канфэрэнцыі, выступы, акцыі”, “Выдавецкая дзейнасьць”, “Літаратурная дзейнасьць” і “Заявы ТВЛ”. Напрыканцы кнігі зьмешчана падробная бібліяграфія публікацый пра ТВЛ і публікацый сяброў ТВЛ.
Аналізуючы публікацыі пра ТВЛ, можна зрабіць выснову, што ў 90-х гадах пра суполку пісаў пераважна рэгіянальны друк Наваполацка, Віцебска і Гародні. То бок, друк тых рэгіёнаў, дзе суполка актыўна дзейнічала, дзе жылі асноўныя, самыя актыўныя, сябры таварыства. Але і сталічны друк не абмінаў сваёй увагай суполку - перыядычна пра яе з’яўляліся матэрыялы ў газэтах “Культура”, “Наша Ніва”, “Звязда”.
Пачынаецца кніга тэкстам заявы, якая была прынятая на ўстаноўчым сходзе ТВЛ 8 траўня 1993 года. Ужо 14 траўня заяву надрукаваў тыднёвік “Літаратура і Мастацтва” з прыхільным каментаром Юрася Залоскі. Далей у кнізе друкуюцца артыкулы і інтэрвію сяброў ТВЛ, у якіх тлумачыцца, дзеля чаго была заснавана літаратурная суполка. З вялікім артыкулам у “Звяздзе” выступіў Алесь Касьцень, удзельнік устаноўчага сходу. Назва артыкула гаворыць сама за сябе: “Мы хочам быць самастойнымі”, альбо Ці патрэбна Саюзу пісьменнікаў альтэрнатыва”. Рэгіянальны друк друкуе інтэрв’ю з Ігарам Сідаруком і Юрыем Гуменюком, у якіх гэтыя актыўныя тэвээлаўцы тлумачаць патрэбу ў незалежнай літаратурнай суполцы.
Далей кніга адлюстроўвае дзейнасьць ТВЛ - тут змешчаны артыкулы пра асобныя мерапрыемствы суполкі - канфэрэнцыі, прэзентацыі, вечарыны і нават мастацкія выставы, а таксама рэцэнзіі на кнігі, якія выдалі тэвээлаўцы, і рэпартажы з уручэнняў літаратурнай прэміі ТВЛ “Гліняны Вялес”.
Цікавым будзе для дасьледчыкаў літаратуры і заключны разьдзел кнігі, у якім надрукаваны розныя заявы, пераважна палітычнага характару. У 1994 годзе ТВЛ прыняла заяву, у сувязі з палітычнымі падзеямі ў краіне, калі быў адхілены ад пасады Старшыні Вярхоўнага Савета Станіслаў Шушкевіч. У гэтым жа годзе ТВЛ прымае заяву ў падтрымку закрытай радыёстанцыі “Беларуская маладзёжная” і заяву з нагоды першых прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі. А ў 1996 годзе ў “Нашай Ніве” была надрукавана заява ў абарону сябра ТВЛ Славаміра Адамовіча, які трапіў у турму за верш.
У сьвятле сёлетняга 20-гаддзя Таварыства Вольных Літаратараў гэтая кніга выглядае як збор дакументаў беларускай гісторыі канца ХХ стагоддзя. Дакладней, гісторыі невялікай літаратурнай суполкі, якая вырашыла стаць вольнай.
Увесь матэрыял у кнізе разьбіты на пяць асноўных разьдзелаў: “Пачатак”, дзе сабраныя матэрыялы пра ўстаноўчы сход ТВЛ; “Канфэрэнцыі, выступы, акцыі”, “Выдавецкая дзейнасьць”, “Літаратурная дзейнасьць” і “Заявы ТВЛ”. Напрыканцы кнігі зьмешчана падробная бібліяграфія публікацый пра ТВЛ і публікацый сяброў ТВЛ.
Аналізуючы публікацыі пра ТВЛ, можна зрабіць выснову, што ў 90-х гадах пра суполку пісаў пераважна рэгіянальны друк Наваполацка, Віцебска і Гародні. То бок, друк тых рэгіёнаў, дзе суполка актыўна дзейнічала, дзе жылі асноўныя, самыя актыўныя, сябры таварыства. Але і сталічны друк не абмінаў сваёй увагай суполку - перыядычна пра яе з’яўляліся матэрыялы ў газэтах “Культура”, “Наша Ніва”, “Звязда”.
Пачынаецца кніга тэкстам заявы, якая была прынятая на ўстаноўчым сходзе ТВЛ 8 траўня 1993 года. Ужо 14 траўня заяву надрукаваў тыднёвік “Літаратура і Мастацтва” з прыхільным каментаром Юрася Залоскі. Далей у кнізе друкуюцца артыкулы і інтэрвію сяброў ТВЛ, у якіх тлумачыцца, дзеля чаго была заснавана літаратурная суполка. З вялікім артыкулам у “Звяздзе” выступіў Алесь Касьцень, удзельнік устаноўчага сходу. Назва артыкула гаворыць сама за сябе: “Мы хочам быць самастойнымі”, альбо Ці патрэбна Саюзу пісьменнікаў альтэрнатыва”. Рэгіянальны друк друкуе інтэрв’ю з Ігарам Сідаруком і Юрыем Гуменюком, у якіх гэтыя актыўныя тэвээлаўцы тлумачаць патрэбу ў незалежнай літаратурнай суполцы.
Далей кніга адлюстроўвае дзейнасьць ТВЛ - тут змешчаны артыкулы пра асобныя мерапрыемствы суполкі - канфэрэнцыі, прэзентацыі, вечарыны і нават мастацкія выставы, а таксама рэцэнзіі на кнігі, якія выдалі тэвээлаўцы, і рэпартажы з уручэнняў літаратурнай прэміі ТВЛ “Гліняны Вялес”.
Цікавым будзе для дасьледчыкаў літаратуры і заключны разьдзел кнігі, у якім надрукаваны розныя заявы, пераважна палітычнага характару. У 1994 годзе ТВЛ прыняла заяву, у сувязі з палітычнымі падзеямі ў краіне, калі быў адхілены ад пасады Старшыні Вярхоўнага Савета Станіслаў Шушкевіч. У гэтым жа годзе ТВЛ прымае заяву ў падтрымку закрытай радыёстанцыі “Беларуская маладзёжная” і заяву з нагоды першых прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі. А ў 1996 годзе ў “Нашай Ніве” была надрукавана заява ў абарону сябра ТВЛ Славаміра Адамовіча, які трапіў у турму за верш.
У сьвятле сёлетняга 20-гаддзя Таварыства Вольных Літаратараў гэтая кніга выглядае як збор дакументаў беларускай гісторыі канца ХХ стагоддзя. Дакладней, гісторыі невялікай літаратурнай суполкі, якая вырашыла стаць вольнай.